Bitwa w zatoce Kunfuza

Bitwa w zatoce Kunfuza
wojna włosko-turecka
Ilustracja
Krążownik „Piemonte”, okręt flagowy eskadry włoskiej
Czas

78 stycznia 1912

Miejsce

Al-Kunfuza

Terytorium

dzisiejsza Arabia Saudyjska

Wynik

zwycięstwo Włochów

Strony konfliktu
 Włochy Imperium Osmańskie
Siły
1 krążownik,
2 niszczyciele
6 kanonierek,
1 holownik,
1 jacht
Straty
brak6 kanonierek i holownik zatopione,
jacht zdobyty
Położenie na mapie Arabii Saudyjskiej
Mapa konturowa Arabii Saudyjskiej, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia19°08′09,2″N 41°03′54,3″E/19,135889 41,065083

Bitwa w zatoce Kunfuza – starcie między eskadrą włoską a turecką, 78 stycznia 1912 roku, w trakcie wojny włosko-tureckiej, zakończone zniszczeniem eskadry tureckiej.

Włosi, obawiając się ataku na ich kolonię w Erytrei, skierowali na Morze Czerwone znaczne siły lekkie, składające się z krążowników „Piemonte”, „Calabria”, „Puglia”, „Aretusa”, kanonierki „Volturno”, okrętu łącznikowego „Staffeta” i czterech niszczycieli „Artigliere”, „Granatiere”, „Bersagliere” i „Garibaldino[1].

Turcy postanowili sprowadzić do ojczystych portów z Zatoki Perskiej stacjonujące tam niewielkie okręty. Dotarły one na Morze Czerwone, ale musiały się zatrzymać z powodu braku węgla: frachtowiec „Kaiserieh”, który miał im dostarczyć paliwo, został przechwycony przez Włochów[1]. Jednostka ta udawała statek szpitalny Czerwonego Krzyża, ale drużyna abordażowa z krążownika „Puglia”, która dokonała inspekcji 16 grudnia 1911 roku nie znalazła na nim żadnego sprzętu szpitalnego, więc statek został zajęty jako pryz[2]. Włoski dowódca dowiedział się, że turecka eskadra znajduje się w okolicach wysp Farasan i nie zdając sobie sprawy, że są pozbawione węgla, obawiał się, że ich celem jest przewiezienie wojsk arabskich z Półwyspu Arabskiego do Erytrei[1]. Rozpoczął więc przeszukiwanie okolicznych wybrzeży i 7 stycznia odnalazł turecką eskadrę w porcie Al-Kunfuza[2].

Tureckie okręty nie stanowiły większego zagrożenia: żaden nie rozwijał więcej niż 12 węzłów, najciężej uzbrojona kanonierka, „Kastamonu” miała 1 działo kalibru 75 mm (lub 77 mm[3]), pozostałe: „Gökçedağ”, „Refahiye”, „Ayintab”, „Ordu” i „Bafra” miały działa 47 mm[a]; towarzyszył im uzbrojony jacht „Şipka” (1 działo 6-funtowe i 2 jednofuntowe[4]) i holownik „Muha”[2].

Wrak kanonierki „Bafra”, zniszczonej w porcie Al-Kunfuza

Grupa okrętów włoskich, która odnalazła turecką eskadrę, składała się z krążownika „Piemonte” (2 działa 152 mm i 10 – 120 mm[5]) i niszczycieli „Artigliere” i „Garibaldino” (oba po 4 działa 76 mm[6]). Jako pierwszy otworzył ogień „Artigliere”. Jednostki włoskie, wykorzystując swoją cięższą artylerię, strzelały z relatywnie dalekiego dystansu 4,5–6 km. Po trzygodzinnym ostrzale, cztery okręty tureckie zatonęły, a trzy wyrzuciły się na brzeg; „Şipka” został zatopiony przez własną załogę[2]. Następnego dnia eskadra włoska wróciła, zbombardowała port, wysadziła desant, który zniszczył jednostki wyrzucone na brzeg, i odpłynęła zabierając kilka zdemontowanych lekkich dział i innych pamiątek[1]. Uprowadziła też „Şipkę”, którą udało się podnieść z dna[2] (jacht służył do 1924 roku we flocie włoskiej jako „Gunfida”[4]) oraz cztery arabskie żaglowce[1]. Zapewniwszy sobie pełne panowanie na Morzu Czerwonym, Włosi przeprowadzili następnie bombardowania portów w Akabie, Mokce i Midi oraz blokadę wybrzeża w promieniu 45 mil morskich wokół Al-Hudajdy[1].

Uwagi

  1. Stephenson podaje, że kanonierki uzbrojone były także w jedną wyrzutnię torpedową kalibru 450 mm. W rzeczywistości wyrzutnie te zostały zdemontowane w 1908 roku

Przypisy

  1. a b c d e f Beehler 1913 ↓, s. 51.
  2. a b c d e Navalism. W: Charles Stephenson: A Box of Sand: The Italo-Ottoman War 1911–1912. Ticehurst: Tattered Flag Press, 2014. ISBN 978-0-9576892-2-0. (ang.)
  3. Conway's 1985 ↓, s. 393.
  4. a b Conway's 1985 ↓, s. 394.
  5. Conway's 1985 ↓, s. 257.
  6. Conway's 1985 ↓, s. 268.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Italy (1861–1946).svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Ottoman gunboat Bafra sunk at Al Qunfudhah.jpg
Ottoman gunboat Bafra sunk by gunfire from Italian cruiser Piemonte and destroyer Artigliere at Al Qunfudhah (Red Sea) in January 7, 1912.
Flag of the Ottoman Empire (1844–1922).svg
The Ottoman flag of 1844–1922. Late Ottoman flag which was made based on the historical documents listed in the Source section. Note that a five-pointed star was rarely used in the star-and-crescent symbol before the 19th century.
Saudi Arabia relief location map.jpg
Autor: Carport, Licencja: CC BY-SA 3.0
Physical location map of Saudi Arabia