Bizmut rodzimy
| ||
 (c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0 | ||
| Właściwości chemiczne i fizyczne | ||
| Skład chemiczny | Bi | |
|---|---|---|
| Twardość w skali Mohsa | 2–2,5 | |
| Przełam | zadziorowaty, nierówny | |
| Łupliwość | wyraźna, doskonała w dwóch kierunkach | |
| Układ krystalograficzny | trygonalny | |
| Gęstość minerału | 9,7–9,8 g/cm³ | |
| Właściwości optyczne | ||
| Barwa | srebrzystobiała z subtelnym niebieskawym/ różowawym odcieniem | |
| Rysa | ołowianoszara, jasnoszara, srebrzystobiała z różowym odcieniem | |
| Połysk | metaliczny | |
Bizmut rodzimy – minerał z gromady pierwiastków rodzimych składający się głównie z wolnego bizmutu. Należy do minerałów rzadkich.
Tworzy niewielkie, romboedryczne kryształy (niezmiernie rzadko). Tworzy skupienia ziarniste, zbite, blaszkowate lub dendryczne. Jest nieprzezroczysty, kruchy, nieco strugalny i kowalny. Zazwyczaj szybko matowieje i czernieje.
Występowanie
Powstaje dzięki procesom powiązanym z działalnością magmową i hydrotermalną. Najczęściej występuje w żyłach kruszcowych. Towarzyszy złożom cyny, wolframu, kobaltu, uranu. Bywa spotykany w skałach metamorficznych zwanych grejzenami. Niekiedy występuje w pegmatytach, granitach, gnejsach.
Miejsca występowania
Boliwia – Oruro, Tasna, Peru, Meksyk, USA – Kolorado, Kalifornia, Kanada – Ontario, Australia – Nowa Południowa Walia, Queensland, Japonia, Niemcy, Czechy, Hiszpania.
W Polsce
Na Dolnym Śląsku – w Ciechanowicach, Miedziance, okolicach Kowar, w Masywie Śnieżnika, w Górach Kaczawskich.
Wykorzystanie
Minerał jest ciekawostką kolekcjonerską, jego złoża stanowią natomiast źródło pozyskania pierwiastka, znajdującego zastosowanie m.in. w produkcji farb, ale także jako wypełniacz w rentgenoskopii.
Bibliografia
- O.Medenbach, C.Sussieck–Fornefeld, Minerały,"Świat Książki", 1996
- W.Heflik, L.Natkaniec–Nowak, Minerały Polski, Wyd. "Antykwa", 1998
- J.Żaba, Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II sp.z o.o, 2003
- W. Schumann, Minerały świata, O. Wyd. "Alma-Press", 2003
- J.Bauer, Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico, 1997
Media użyte na tej stronie
(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0
Bismuth
- Locality: Pöhla-Tellerhäuser Mine, Pöhla, Schwarzenberg District, Erzgebirge, Saxony, (Locality at mindat.org)
- Size: 6.8 x 4.5 x 3.1 cm.
- "Federwismuth," as the Germans called it - this is CLASSIC crystallized native bismuth from the Pohla Mine, possibly dating back more than 100 years although they were found in small pockets of the quarry as recently as the 1970s I am told. This particular specimen has a mesmerizingly complex display face with sharp "feathers" of stepped, elongated crystals to 2.5 cm, capping a knoll of ore matrix. From the collection of well-known German collector, Paul Stahl.