Blaster (broń)

Blaster z filmu Łowca androidów

Blaster (z ang. blast („podmuch”), to blast („niszczyć, rozsadzać”)) – fikcyjna broń powszechnie występująca w utworach fantastycznonaukowych. Nazwą tą określa się zarówno broń ręczną (pistolety, karabiny) jak i działa zainstalowane na okrętach kosmicznych. W różnych filmach i utworach bywają używane rozmaite określenia, np. raygun, beam gun (pistolet promieniowy), plasma rifle (karabin plazmowy), pulse rifle (karabin pulsacyjny), phaser (fazer) czy disruptor.

Historia

„Snopy gorąca” Marsjan na okładce „Amazing Stories” z 1927

Jako jeden z pierwszych opisał broń tego rodzaju Herbert George Wells w powieści Wojna światów w 1898. Broń wysyłającą śmiercionośne promieniowanie nazwał snopem gorąca (Heat-Ray)^[1]. Według The Encyclopedia of Science Fiction jako pierwszy określenia ray gun użył Victor Rousseau Emanuel w 1917 w utworze The Messiah of the Cylinder^[2]. Blastery powszechnie występują np. w filmach z uniwersum Gwiezdnych wojen (zob. blaster).

W nakręconym w 1963, na podstawie Obłoku Magellana autorstwa Stanisława Lema, czechosłowackim filmie science fiction Ikaria XB 1 blaster odgrywa dużą rolę jako broń ręczna w prowadzonej na pokładzie walce^[3].

Działanie

Nie określono jednej techniki, dzięki której działają blastery. Zwykle autorzy każą się domyślać, że są to lasery o zastosowaniu militarnym, wyrzutnie plazmy czy miotacze antymaterii (anihilatory).

Broń zwykle ma działanie niszczące i śmiertelne, choć w filmach z uniwersum Star Trek miotacze mogą być nastawione tylko na ogłuszanie, ale mogą również doprowadzić do dezintegracji trafionej osoby. Oprócz funkcji bojowych blastery mogą również pełnić wiele innych funkcji: podgrzewać płyny, ciąć materiały, wypalać przejścia w ścianach skalnych czy niszczyć budynki^[4].

Blastery spotykane są powszechnie w grach komputerowych. Ich działanie i możliwości są odmienne zależnie od uniwersum, w jakim występują. Często też stanowią uzupełnienie podstawowej broni okrętu. W strategicznej grze turowej Master of Orion neutron blaster jest jedną z tańszych i mniej skutecznych broni, jednak efektywną na wczesnym etapie rozgrywki^[5]. Jednakże w drugiej części serii jego działanie zostało zmodyfikowane; nie niszczy on zasadniczo struktury okrętu bojowego, natomiast jest zabójczy dla załogi^[6]. Inne podejście zastosował autor wydanej w latach dziewięćdziesiątych gry typu PBeM zatytułowanej VGA Planets. Choć blaster był podobnie niezbyt efektywną bronią, to jego odmiana, heavy blaster, była jedną z najskuteczniejszych^[7].

W strzelance pierwszoosobowej Starsiege blaster występuje w postaci stosunkowo taniej ręcznej broni^[8].

Blastery a nauka

W swojej książce Fizyka rzeczy niemożliwych (Physics of the Impossible, wyd. pol. Prószyński i S-ka, 2009) amerykański fizyk Michio Kaku podał istnienie rozbłysków gamma jako dowód na to, że promienie emitowane przez Gwiazdę Śmierci z serii Gwiezdnych Wojen nie muszą naruszać znanych praw fizyki^[9].

Przypisy