Bloomsday
Bloomsday 2004 na ulicach Dublina | |
Dzień | |
---|---|
Państwa | |
Upamiętnia | życie i twórczość Jamesa Joyce’a |
Bloomsday (irl. Lá Bloom) – coroczne święto obchodzone 16 czerwca dla uczczenia irlandzkiego pisarza Jamesa Joyce’a i upamiętnienia jego twórczości, a przede wszystkim powieści Ulisses, której akcja w większości rozgrywa się 16 czerwca 1904 roku. Główne obchody święta odbywają się w Dublinie w Irlandii, miejscu akcji powieści.
Tego dnia odbywają się sympozja akademickie, inscenizacje i czytanie Ulissesa oraz wędrówki po pubach. Uczestnicy często ubierają się w kostiumy z początku XX wieku i wędrują po Dublinie ulicami, którymi chodził bohater powieści Bloom[1].
Historia
Nazwa Bloomsday pochodzi od nazwiska głównego bohatera powieści – Leopolda Blooma. 16 czerwca był dniem, w którym Joyce po raz pierwszy umówił się na randkę ze swoją przyszłą żoną Norą[2].
Pierwszy Bloomsday miał miejsce w pięćdziesiątą rocznicę wydarzeń w powieści, w 1954 roku. W ten dzień John Ryan i Brian O’Nolan zorganizowali podróż ścieżkami przedstawionymi w powieści. Dołączyli do nich Patrick Kavanagh, Anthony Cronin, A.J. Leventhal (archwista Trinity College) oraz reprezentant interesów rodziny, kuzyn Jamesa – Tom Joyce. Ryan zaangażował dwie taksówki konne podobne do tych używanych w książce. W trakcie swojej wędrówki ulicami i pubami Dublina odgrywali oni role z powieści: Cronin był Stephenem Dedalusem, O’Nolan jego ojcem Simonem, John Ryan dziennikarzem Martinem Cunninghamem, a A.J. Leventhal Leopoldem Bloomem. Uczestnicy wycieczki, będąc już pod wpływem alkoholu, po pewnym czasie pokłócili się, przerywając tym samym swoją wędrówkę[3][4][5].
W 1967 roku w Bailey Pub w centrum miasta John Ryan zainstalował drzwi do 7 Eccles Street, będące książkowymi drzwiami Leopolda Blooma[6].
W Bloomsday w 1982 roku, w stulecie urodzin Joyca stacja radiowa RTÉ wyemitowała trwające 29 i pół godziny słuchowisko Ulisses, w którym wystąpiło ponad 30 aktorów[7][8]. Nagranie jest dostępne na 32 płytach CD[9].
W 2004 roku, w setną rocznicę wydarzeń, odbył się festiwal „ReJoyce Dublin 2004” trwający od 1 kwietnia do 31 sierpnia. W niedzielę, w przeddzień setnej rocznicy wydarzeń przedstawionych w książce, na O’Connell Street zebrało się 10 000 osób[10]. Uczestniczącym w tym wydarzeniu podawano pełne irlandzkie śniadanie składające się z kiełbasy, bekonu, tostów, fasolki oraz white pudding i black pudding przy akompaniamencie muzyki, przedstawień teatru ulicznego oraz czytania fragmentów powieści[11][12].
Obchody na świecie
Podobne imprezy organizowane są od 1994 roku w Szombathely na Węgrzech, będącym fikcyjnym miejscem urodzenia ojca Blooma[13]. Bloomsday odbywa się również w Filadelfii[14], Nowym Jorku i w kilku innych miastach Stanów Zjednoczonych i Brazylii oraz Europy i Australii[15].
Odniesienia
- Akcja filmu Richarda Linklatera Przed wschodem słońca z 1995 roku rozgrywa się 16 czerwca[16].
- Poeci Ted Hughes i Sylvia Plath wzięli ślub 16 czerwca 1956 roku[17].
- Wiele odniesień znajduje się w powieści South of Broad Pata Conroya[18].
- W noweli Dublinesca Enrique Vila-Matas[19].
- W filmie Mela Brooksa z 1968 roku Producenci główny bohater nazywa się Leo Bloom.
- W 1984 roku zespół muzyczny Minutemen wydał album Double Nickels on the Dime, w którym znajduje się utwór 16 June.
- Akcja odcinka In the Name of The Grandfather serialu Simpsonowie z 2009 roku rozgrywa się w Irlandii, są w nim odniesienia do Bloomsday.
- Utwór z 2009 roku zespołu U2 pt. Breathe odnosi się do fikcyjnych wydarzeń 16 czerwca.
Przypisy
- ↑ What the Blooming hell is going on today?. thejournal.ie, 2012-06-12. (ang.).
- ↑ Making a Man of Joyce. nybooks.com, 1993-10-21. (ang.).
- ↑ Bloomsday – The History and Tradition. jamesjoyce.ie, 2012-11-02. (ang.).
- ↑ Peter Costello: Flann O’Brien: An Illustrated Biography. ISBN 978-0-7475-0129-9.
- ↑ Peter Costello: Flann O’Brien: An Illustrated Biography. ISBN 978-0-7475-0129-9.
- ↑ The History of the Bailey. baileybarcafe.com. [dostęp 2013-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-22)]. (ang.).
- ↑ 1982 Recordings. Raidió Teilifís Éireann. (ang.).
- ↑ Cast of the 1982 Recordings. Raidió Teilifís Éireann. (ang.).
- ↑ Reading Ulysses. Raidió Teilifís Éireann. (ang.).
- ↑ Shane Hickey: 10,000 will meet to scoff rolls in O’Connell Street. The Independent, 2004-05-28. (ang.).
- ↑ Bloomsday 2012 & Ulysses’ 90th. bloomsday2012.org. [dostęp 2013-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-18)]. (ang.).
- ↑ Blooms Day celebrations in Dublin. dublinks.com. [dostęp 2013-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
- ↑ Egy alternatív összművészeti fesztivál Szombathelyen. szombathely.varosom.hu. (węg.).
- ↑ Bloomsday at the Rosenbach. visitphilly.com. [dostęp 2013-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-07)]. (ang.).
- ↑ James Joyce & Bloomsday -- Organizations & Activities Around the World. bloomsday2012.org. [dostęp 2013-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-18)]. (ang.).
- ↑ Before Sunrise. reverseshot.com. (ang.).
- ↑ Michael Frank: Plath and Hughes: Good Times, Bad Times and All the Rest of It. The New York Times, 2005-09-23. (ang.).
- ↑ South of Broad: eNotes Synopsis. enotes.com. (ang.).
- ↑ Eileen Battersby: After Bloomsday comes. .. Ribasday?. The Irish Times, 2012-06-16. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-26)]. (ang.).
Linki zewnętrzne
- Bloomsday na oficjalnej stronie Jamesa Joyce’a
- Bloomsday Central na stronie Rosenbach Museum & Library. rosenbach.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-25)].
Media użyte na tej stronie
The crowd in Great George Street, Dublin, on the morning of Bloomsday 2004, at the street party provided by the James Joyce Centre.
Bloomsday performers outside Davy Byrne's pub, Dublin, Bloomsday 2003