Blue Monday

Blue Monday
Dzień

3. poniedziałek stycznia

Znaczenie

określenie najbardziej depresyjnego dnia w roku

Inne nazwy

Najbardziej depresyjny dzień w roku

Blue Monday (pol. Najbardziej depresyjny dzień w roku[1]) – wprowadzone przez Cliffa Arnalla określenie najbardziej depresyjnego dnia w roku, przypadającego jakoby w trzeci poniedziałek stycznia. Do 2011 był to poniedziałek ostatniego pełnego tygodnia[2].

Pseudonaukowy termin Blue Monday (ang. Smutny, przygnębiający poniedziałek) wprowadził w 2005 roku Cliff Arnall – brytyjski psycholog, pracownik Cardiff University. Arnall wyznaczał datę najgorszego dnia roku za pomocą wzoru matematycznego uwzględniającego czynniki meteorologiczne (krótki dzień, niskie nasłonecznienie), psychologiczne (świadomość niedotrzymania postanowień noworocznych) i ekonomiczne (czas, który upłynął od Bożego Narodzenia powoduje, że kończą się terminy płatności kredytów związanych z zakupami świątecznymi).

Algorytm

Stan zdrowia psychicznego według autora tego pomysłu przedstawia matematycznie następujący wzór (pozbawiony sensu z powodu niezgodności jednostek oraz niemierzalności niektórych składowych):

gdzie:

  • W – pogoda (ang. weather)
  • D – dług, debet (ang. debt)
  • d – miesięczne wynagrodzenie
  • T – czas od Bożego Narodzenia (ang. time)
  • Q – niedotrzymanie postanowień noworocznych
  • M – poziom motywacji (ang. motivational)
  • Na – poczucie konieczności podjęcia działań (ang. a need to take action)[3]

Wyznaczone daty

Blue Monday, na podstawie wzoru Arnalla, wyznaczono (choć wzór, matematycznie rzecz biorąc, nie pozwala na poprawne wyznaczenie wyniku) na:

  • 24 stycznia 2005
  • 23 stycznia 2006
  • 22 stycznia 2007
  • 21 stycznia 2008
  • 19 stycznia 2009
  • 25 stycznia 2010
  • 24 stycznia 2011
  • 23 stycznia 2012
  • 21 stycznia 2013
  • 20 stycznia 2014
  • 19 stycznia 2015
  • 18 stycznia 2016
  • 16 stycznia 2017
  • 15 stycznia 2018
  • 21 stycznia 2019
  • 20 stycznia 2020
  • 18 stycznia 2021
  • 17 stycznia 2022

W 2011 roku Arnall zmienił sposób wyznaczania Blue Monday, wskazując 17 stycznia jako najgorszy dzień roku. Szybsze nadejście tego dnia (trzeci, a nie czwarty poniedziałek stycznia) umotywował kryzysem finansowym[4].

Wiarygodność i kontrowersje

  • Termin Blue Monday uznawany jest za pseudonaukę. Jak odkrył Ben Goldacre, prowadzący w „The Guardian” rubrykę Bad Science, skupiającą się na opisywaniu i demaskowaniu pseudonaukowych odkryć i oszustw, przed publikacją prasową artykułu, agencja reklamowa Porter Novelli skontaktowała się z pokaźną liczbą wykładowców uniwersyteckich, oferując wynagrodzenie w zamian za umieszczenie ich nazwisk w artykule[5].
  • The Guardian opublikował także oświadczenie Cardiff University, w którym uczelnia neguje związek Cliffa Arnalla z jakimkolwiek projektem naukowym i podkreśla, że Cliff Arnall jest byłym korepetytorem, który zakończył współpracę z uniwersytetem w lutym, a więc 10 miesięcy przed publikacją artykułu[6].
  • Dean Burnett, neurobiolog pracujący na wydziale psychologii Cardiff University, opisał algorytm określający Blue Monday, jako „farsę” zawierającą „bezsensowne pomiary”[7].

Przypisy

  1. Dziś „najbardziej depresyjny dzień roku”. Nie dajmy się smutkowi!. TVP Info. [dostęp 2016-01-25].
  2. Blue Monday. Hasło reklamowe, które świat wziął na serio, tvnmeteoactive.tvn24.pl [dostęp 2016-01-25].
  3. Jennifer Carlile, Jan. 24 called worst day of the year, NBC News.com, 24 stycznia 2005 [dostęp 2018-01-16] (ang.).
  4. Dziś najbardziej dołujący dzień roku! Jak się nie dać i być wesołym?. emetro.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-18)]. emetro, 16 stycznia 2011.
  5. Ben Goldacre: MS = media slut, but CW = corporate whore. theguardian.com, 2006-12-16. [dostęp 2013-10-08]. (ang.).
  6. Ben Goldacre: How GxPxIxC = selling out to your corporate sponsor. theguardian.com, 2006-11-18. [dostęp 2013-10-08]. (ang.).
  7. Dean Burnett: Blue Monday: a depressing day of nonsense science (again). theguardian.com. [dostęp 2013-10-08]. (ang.).

Bibliografia