Bończa III

Herb Bończa III w stylizacji Tadeusza Gajla
Herb według HKP

Bończa III (Bończa 4, Połczyński, Półczyński, Pulcinski, Janta-Połczyński, Bończa odmienny, Janta III)polski herb szlachecki, odmiana herbu Bończa.

Opis herbu

Opis zgodnie z klasycznymi regułami blazonowania:

W polu czerwonym jednorożec skaczący srebrny. Klejnot: Pół wspiętego jednorożca srebrnego. Labry: Czerwone, podbite srebrem.

Najwcześniejsze wzmianki

Bończa III to nazwa przyporządkowana przez Ostrowskiego wariantowi herbu Bończa z czerwonym polem[1]. Wariant taki (pod nazwą Rinocerus) pojawia się w rękopisie Kamyna Klejnotów Długosza[2] z około 1575 roku oraz w Orbis Polonus Szymona Okolskiego (1641)[3]. Jako Bończa 4 herb wymieniany jest przez Herbarz rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego (1853)[4].

Identyczny herb używany był przez osiadłą na Kaszubach rodzinę Janta-Połczyńskich. Podając dane genealogiczne do herbarza Teodora Żychlińskiego, przedstawiciele rodziny posłużyli się odpisem dokumentu z 1638 roku, gdzie opisano omawiany tutaj herb. Wprawdzie ów dokument był sfałszowany, tym niemniej informuje on, że Janta-Połczyńscy posługiwali się takim herbem od XVII wieku. Pieczęć z herbem Bończa przyłożył 27 września 1790 Maciej Janta Pułczyński. Bez barw, z nieokreślonym zwierzęciem i innym klejnotem (pióra strusie) herb Janta-Połczyńskich znany jest z pieczęci Józefa Półczyńskiego z 1771 roku[5].

Herbowni

Herb ten podawany jest przez Herbarz rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego jako herb rodziny Skarżyńskich[4].

Identycznego herbu używała od XVII wieku kaszubska rodzina Janta-Połczyńskich, która następnie w XIX-XX wieku zarzuciła go na rzecz podstawowej odmiany Bończy. Wcześniej rodzina ta mogła się posługiwać herbami Janta albo Janta II[5].

Tadeusz Gajl wymienia jeszcze nazwiska Herberski, Żelasiński (Żelaziński)[6].

Przypisy

  1. Juliusz Karol Ostrowski: Księga herbowa rodów polskich. T. 2. 1575, s. 28.
  2. Erazm Kamyn: Arma baronum Regni Poloniae per Joannem Długosz descripta. 1575, s. 38.
  3. Szymon Okolski: Orbis Polonvs. 1641, s. 62.
  4. a b Nikołaj Pawliszczew: Herbarz rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego. s. 86.
  5. a b Przemysław Pragert: Herbarz szlachty kaszubskiej. T. 4. Gdańsk: Wydawnictwo Oskar Sp, z o.o. w koedycji z BiT Beata Żmuda-Trzebiatowska, 2015, s. 223-230, 365-396. ISBN 978-83-65175-14-4. ISBN 978-83-927383-6-7.
  6. Tadeusz Gajl, Lech Milewski: Herbarz polski.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Herb Szablon.svg
Autor: Zirguezi, Licencja: CC0
Generic Coat of arm
POL COA Bończa III.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Herb Bończa III
POL COA Bończa.svg
Autor:
Tadeusz Gajl – projekt graficzny
Bastianow (Bastian) – wersja wektorowa
, Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb szlachecki Bończa.