Bożydar-Kałęczyn
Bożydar-Kałęczyn – nazwa jurydyki Bożydar założonej w 1702 częściowo na gruntach wcześniejszej wsi Kałęczyn. Wraz z pozostałymi jurydykami wokół Starej Warszawy zlikwidowana w 1791 na podstawie prawa o miastach.
Obecnie jej obszar znajduje się w dzielnicach Śródmieście, Wola i Ochota m.st. Warszawy.
Opis
Jurydyka została założona w 1702 przez J. Szwarcenberga-Czernego i obejmowała pierwotnie rejon obecnych ulic Książęcej, Smolnej i Al. Jerozolimskich. Jedną z granic jurydyki wyznaczała ulica Bracka, która otrzymała tę nazwę w 1770 od faktu, że prowadziła do posiadłości zakonów męskich (braci paulinów, misjonarzy i augustianów). Ratusz jurydyki znajdował się przy ul. Nowy Świat 8/10 (hip. 1284).
W 1774 na terenie jurydyki należącej wówczas do Augusta Sułkowskiego powstało żydowskie osiedle Nowa Jerozolima[1]. Znajdowało się ono między obecnym placem Zawiszy i ul. Kaliską[1]. Osiedle powstało z naruszeniem przepisów, tj. starego przywileju de non tolerandis Judaeis, który zakazywał Żydom mieszkania i prowadzenia handlu w obrębie wałów miejskich i (od 1570[2]) w odległości 2 mil od miasta[1]. Magistrat Starej Warszawy pozwał Sułkowskiego do sądów marszałkowskich z żądaniem likwidacji żydowskiego osiedla. Pomimo żydowskich protestów 23 stycznia 1776 roku Nowa Jerozolima przestała istnieć, towary skonfiskowano, a domy zostały zburzone. Pomimo krótkiego istnienia, nazwa osiedla obecna jest w późniejszych nazwach rogatek Jerozolimskich i Al. Jerozolimskich[3].