Bo Carpelan

Bo Carpelan (2008)

Bo Carpelan (ur. 25 października 1926 w Helsinkach, zm. 11 lutego 2011 w Espoo) – pisarz fiński tworzący w języku szwedzkim.

Był synem ubogiego urzędnika bankowego. W 1944 roku podjął studia na Uniwersytecie Helsińskim. Studiował literaturę, równocześnie pracując w księgarni akademickiej, a następnie w bibliotece miejskiej. Studia ukończył w 1948 roku, w 1956 uzyskał licencjat, a w 1960 doktorat. Jego rozprawa doktorska dotyczyła twórczości poety Gunnara Björlinga (1887-1960). Tydzień przed terminem obrony rektor Edwin Linkomies poinformował Carpelana, że twórczość żyjącego poety nie może zostać zaakceptowana jako temat rozprawy doktorskiej. Mimo tego do obrony doszło i rozprawa została przyjęta.

Oprócz pracy w bibliotece Carpelan zajmował się krytyką literacką. W latach 1949-1964 publikował recenzje w szwedzkojęzycznym dzienniku Hufvudstadsbladet.

Tworzył utwory poetyckie, a także powieści i opowiadania. Dużą popularność przyniosły mu utwory dla młodzieży, tłumaczone na wiele języków, w tym polski. Był jedynym pisarzem, dwukrotnie uhonorowanym nagrodą Finlandia (w 1993 za powieść Urwind oraz w 2005 za powieść Berg). W 1977 roku otrzymał Nagrodę literacką Rady Nordyckiej, a w 2006 Prix Européen de Littérature.


Wybrana twórczość

Poezja

  • Som en dunkel värme (1946)
  • Du mörka överlevande (1947)
  • Variationer (1950)
  • Minus sju (1951)
  • Objekt för ord (1954)
  • Landskapets förvandlingar (1957)
  • Den svala dagen (1961)
  • 73 dikter (1966)
  • Gården (1969)
  • Källan (1973)
  • I de mörka rummen, i de ljusa (1976)
  • Dagen vänder (1983)
  • Marginalia till grekisk och romersk diktning (1984)
  • År som löv (1989)
  • I det sedda(1995)
  • Namnet på tavlan Klee målade (1999)
  • Ögonblickets tusen årstider (2001)
  • Diktamina (2003)
  • Staden (2006)
  • Nya dikter (2007)
  • Barndom (2008)
  • Gramina (2010)
  • Blad ur höstens arkiv (2011)

Proza

  • Rösterna i den sena timmen (1971)
  • Din gestalt bakom dörren (1975)
  • Vandrande skugga (1977)
  • Jag minns att jag drömde (1979)
  • Armbandsuret (1986)
  • Axel (1986)
  • Urwind (1993)
  • Benjamins bok (1997)
  • Berg (2005)

Książki dla młodzieży

  • Wakacje nad fiordem (Anders på ön, 1959, tł. na jęz. polski Irena Szuch-Wyszomirska)
  • Przygody w wielkim mieście (Anders i stan, 1962, tł. na jęz. polski Irena Szuch-Wyszomirska)
  • Łuk: opowiadanie o lecie, które było inne (Bågen: berättelsen om en sommar som var annorlunda, 1968, tł. na jęz. polski Zygmunt Łanowski)
  • Raj (Paradiset, 1973, tł. na jęz. polski Zygmunt Łanowski, ​ISBN 83-10-07593-6​)
  • Julius z Księżycowej Doliny (Julius Blom, ett Huvud för Sig, 1982, tł. na jęz. polski Anna Węgleńska, ​ISBN 83-10-09162-1​)

Źródła

  • Biogram na stronie Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu w Helsinkach

Media użyte na tej stronie

Bo Carpelan-2.jpg
Autor: , Licencja: CC BY 3.0
Bo Carpelan, Finnish writer, Helsinki, August 2008.