Bobotrutka trująca
 | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | eukarionty |
|---|---|
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | rośliny zielone |
| Nadgromada | rośliny telomowe |
| Gromada | rośliny naczyniowe |
| Podgromada | rośliny nasienne |
| Nadklasa | okrytonasienne |
| Klasa | Magnoliopsida |
| Nadrząd | różopodobne |
| Rząd | bobowce |
| Rodzina | bobowate |
| Podrodzina | bobowate właściwe |
| Rodzaj | bobtrutka |
| Gatunek | bobotrutka trująca |
| Nazwa systematyczna | |
| Physostigma venenosum Balf. Trans. Roy. Soc. Edinburgh 22:310, t. 16, 17. 1861 | |
Bobotrutka trująca, bobotrutka kalabarska, fasola kalabarska (Physostigma venenosum) – gatunek rośliny z rodziny bobowatych. Pochodzi z terenów tropikalnych Afryki Zachodniej. Uprawiany w Indiach i Brazylii.
Morfologia
Pnącze z łodygą w dolnej partii zdrewniałej, posiadająca wąsy czepne. Liście duże, zebrane po trzy (trójlistkowe). Kwiaty okazałe, motylkowe, w kolorach fioletowym bądź różowym zebrane są w gronach. Umieszczone są w kątach liści. Owocem jest duży, dochodzący do 20 cm strąk zawierający duże i trujące nasiona.
Zastosowanie
Roślina lecznicza i trująca. Nasiona zawierają alkaloid fizostygminę (eseryna). Jest używany w okulistyce przy leczeniu jaskry. W przypadku zatrucia się jako odtrutkę stosuje się atropinę.
W zachodniej Afryce pod koniec XIX wieku była używana do próby, którą można porównać do średniowiecznych Sądów Bożych (ordalia). Osoba oskarżona o czary lub poważne zbrodnie miała zjeść pół fasoli (około 0,72g). Jeśli przeżyła, była uważna za niewinną. Większych dawek fasolki, mocno rozdrobnionych, używano do wykonywania wyroków śmierci.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-09-23] (ang.).
Bibliografia
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- Peter Macinnis: Fasolka z Kalaboaru. O truciznachi i trucicielach prawie wszystko. Warszawa: Twój Styl, 2005. ISBN 83-7163-442-0.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Kalabarbohne. A blühender Zweig in natürl. Grösse; B Fruchthülse, desgl.; 1 Blüthe ohne Krone, im Längsschnitt, desgl.; 2 Griffel mit Narbe, vergrössert; 3 u. 4 Same (Bohne) von verschiedenen Seiten, natürl. Grösse; 5 unterer Theil der Samenlappen mit Würzelchen, desgl.; 6 Same im Querschnitt, desgl.