Bobrek (województwo małopolskie)

Bobrek

wieś
Kościół pw. Najświętszej Trójcy
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	oświęcimski
Gmina	Chełmek
Liczba ludności (2009)	2039
Strefa numeracyjna	33
Kod pocztowy	32-661
Tablice rejestracyjne	KOS
SIMC	0050676
Położenie na mapie gminy Chełmek Bobrek
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Bobrek
Położenie na mapie województwa małopolskiego Bobrek
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego Bobrek
50°03′23,7″N 19°15′10,1″E/50,056583 19,252806

Bobrek – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Chełmek^[1].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Historia

Miejscowość ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona po raz pierwszy w 1390 w dokumencie zapisanym w języku łacińskim jako Bobrek, Bobreg. Nazwa jest zdrobnieniem od słowa bóbr co wskazuje na zamieszkanie tych zwierząt w okolicy^[2].

Wieś początkowo była własnością szlachecką i do 1390 należała Mikołaja Strzały z Bobrka. Odnotowują ją historyczne dokumenty. W 1402 Dziersław Karwacjan „iuvenis” wraz z Janem Ligęzą toczyli spór sądowy o granice pomiędzy Libiążem, a Bobrkiem. W 1408 roku po raz pierwszy został wymieniony obronny zamek w Bobrku, zbudowany przez Jana Ligęzę, który dwa lata później uczestniczył w bitwie pod Grunwaldem prowadząc własną chorągiew. Po jego śmierci miejscowość wchodziła w uposażenie rodu Ligięzów herbu Półkozic. W 1439 Piotr z Bobrka podpisał akt konfederacji Spytka z Melsztyna^[2][3][4].

Zamek w późniejszym okresie stał się zamkiem zbójnickim, który został oczyszczony ze zbójców za czasów Zygmunta III Wazy. W latach 1768–1772 w miejscowości stacjonowali konfederaci barscy. Po rozbiorach Polski miejscowość dostała się w 1795 roku w granice zaboru austriackiego^[4].

Wieś pod koniec XIX wieku wymienia Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. W 1880 roku zajmowała ona obszar 2564 morg w tym 1342 morgi lasu oraz 156 domów, w których zamieszkiwało 882 mieszkańców^[4].

Wieś Bobrek uznawana była za małopolską stolicę ludowego obraźnictwa. Ambroży Grabowski w swoich wspomnieniach nadmienia o dwóch sławnych obraźnikach działających we wsi – Saganie oraz Wojciechu Bryndzy^[5].

Teraźniejszość

W Bobrku prowadzi działalność klub piłkarski LKS Bobrek^[6] występujący obecnie w lidze okręgowej (Wadowice) oraz Ośrodek Jeździecki „Ikarion^[7]”.

W Szkole im. Kardynała Adama Stefana Sapiehy^[8] w Bobrku jest przedszkole, „0” (zerówka) i szkoła podstawowa. W miejscowości znajduje się dom pomocy społecznej.

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia Przenajświętszej Trójcy).

W Bobrku znajduje się most drogowy na Wiśle.

Pałac w Bobrku w trakcie remontu

Zabytki

W Bobrku znajduje się zniszczony pałac Sapiehów, czworaki (z muzeum etnograficznym) oraz drewniany spichlerz z XVIII wieku.

Znane osoby

• Wojciech Bryndza – twórca drzeworytów oraz obraźnik,
• Marek Sowa – polityk, były marszałek województwa małopolskiego, poseł na Sejm VIII kadencji
• Kazimierz Sowa – polski duchowny

Zobacz też

• Zamek w Bobrku

Przypisy

Bibliografia

• Zofia Leszczyńska-Skrętowa: Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, Cz. I, zesz. 1, hasło: "Bobrek". Wrocław: Ossolineum, 1986, s. 146-147. ISBN 83-04-00129-2.

Linki zewnętrzne

• Bobrek w Słowniku historyczno-geograficznym województwa krakowskiego w średniowieczu (online).