Bodhićitta

Bodhićitta (sanskryt बोधिचित्त, bodhicitta; chiń. putixin, 菩提心; kor. porisim; jap. bodaishin; wiet. Bồ-đê-tâm; tyb. byang chub kyi sems, བྱང་ཆུབ་ཀྱི་སེམས་, dosł. umysł oświecenia, przebudzone serce-umysł lub serce przebudzonego umysłu) – aspiracja osiągnięcia oświecenia dla dobra wszystkich czujących istot (pragnienie uwolnienia wszystkich istot od cierpienia).

Bodhićitta ma fundamentalne znaczenie dla skuteczności buddyjskich praktyk, ponieważ łączy nastawienie i pogląd ukierunkowane na zaufanie do wrodzonej wszystkim czującym istotom zdolności do tego, by rozpoznała się w nich pierwotna natura Umysłu. Bodhićitta jest często porównywana do zarodka, swoistej "iskry oświecenia", w której swój początek ma proces dążenia do wyzwolenia i osiągnięcia stanu Buddy. Podstawami bodhićitty są miłująca dobroć i współczucie.

Aspekty bodhićitty

Bodhićitta relatywna

Altruistyczna postawa umysłu opierająca się na współczuciu i miłości do wszystkich istot czujących oraz na chęci wyzwolenia ich z cierpienia samsary i doprowadzenia do stanu buddy.

Bodhićitta relatywna dzieli się na dwa rodzaje:

Bodhićitta absolutna

Bezpojęciowy stan umysłu wykraczający poza dualizm przedmiotu i podmiotu; postrzeganie wszystkich istot i całej zjawiskowej egzystencji jako manifestacji pierwotnego umysłu; naturalny stan (patrz Siunjata).

Źródła rozwoju bodhićitty

Pięć czynów, które powodują powstanie umysłu aspiracji do oświecenia:

  1. Przebywanie w pobliżu zbawiennych przyjaciół
  2. Wykorzenianie nienawistnych myśli
  3. Podążanie za instrukcjami nauczyciela
  4. Przywoływanie współczujących myśli
  5. Żarliwe i energiczne praktykowanie

Kolejnych pięć czynów:

  1. Niekoncentrowanie się na błędach innych
  2. Pomimo dostrzegania błędów innych, niezniechęcanie się
  3. Niestawanie się aroganckim po zrobieniu czegoś dobrego
  4. Niebycie zazdrosnym o dobre działania innych
  5. Postrzeganie wszystkich istot jako własne dzieci

Cztery niezmierzone cechy bodhićitty (dla niezmierzonej liczby czujących istot)

  • miłująca dobroć (aby wszystkie czujące istoty posiadły szczęście i przyczynę szczęścia)
  • współodczuwanie (aby wszystkie czujące istoty wyzwoliły się od cierpień i przyczyn cierpień)
  • współradość (aby wszystkie czujące istoty ciągle przebywały w szczęściu przekraczającym cierpienia)
  • bezstronność (aby wszystkie czujące istoty przebywały w bezinteresownej wzajemnej miłującej dobroci wolnej od uprzedzeń w stosunku do przyjaciół i wrogów)

Zobacz też

Linki zewnętrzne