Body Worlds

Body Worlds (właściwie: BodyWorlds, tytuł niemiecki: Körperwelten, pl.: Cielesne światy) – wspólny tytuł kilku ruchomych ekspozycji, wystawianych na całym świecie od 1995 r., prezentujących plastynaty, głównie ludzkich zwłok.

Pomysłodawcą i twórcą ekspozycji jest Gunther von Hagens.

Wystawy BodyWorlds wzbudziły duże zainteresowanie widzów. Organizator podał, że do jesieni 2009 r. ekspozycje na całym świecie obejrzało ponad 28 milionów osób[1]. Aby dotrzeć do jak największej liczby odbiorców, prezentowanych jest równocześnie sześć wersji wystawy:

  • „BodyWorlds” (domyślnie: 1),
  • „BodyWorlds and the Brain (2)”,
  • „BodyWorlds and Story of the Heart (3)” (prezentowana w Ameryce),
  • „BodyWorlds – Eine Herzenssache (4)” (prezentowana w Europie),
  • „BodyWorlds & The Mirror of the Time (5)” oraz
  • „BodyWorlds and Cycle of Life (6)”.

Na świecie inni wystawcy podejmowali się organizacji podobnych ekspozycji, z naturalnymi lub syntetycznymi preparatami ludzkimi. Choć sama plastynacja zwłok jest objęta ścisłą kontrolą patentową, to ciało ludzkie jako takie nie może podlegać prawom autorskim i próby Hagensa sądownego uniemożliwienia podobnych ekspozycji nie były skuteczne. BodyWorlds naśladuje się m.in. w Korei Płd., Wielkiej Brytanii, USA, Meksyku oraz w Polsce, prezentując szczątki ludzkie, spreparowane różnymi metodami, mającymi naśladować plastynację von Hagensa.

W 2003, gdy wystawa była prezentowana w Monachium (Niemcy), groziła jej likwidacja, gdyż według bawarskiego prawa sanitarnego ludzkie zwłoki muszą być pochowane w ciągu 96 godzin od śmierci, chyba że służą do celów naukowych. Władze Bawarii odmówiły uznania plastynatów wystawowych za „pomoce naukowe”. Nie doszło jednak do konfiskaty spreparowanych zwłok i pochowania ich na monachijskim Cmentarzu Północnym na skutek opieszałości organów sądowych, a von Hagens wywiózł wszystkie eksponaty z Bawarii po pół roku trwania wystawy.

W styczniu 2004 niemiecki tygodnik „Der Spiegel” postawił zarzut, że na wystawie pokazywano zwłoki skazańców chińskich wyroków śmierci. Po wygranym procesie z tygodnikiem, a po zakończeniu wystawy we Frankfurcie nad Menem wiosną 2004, Gunther von Hagens oświadczył, że BodyWorlds nie będą już nigdy prezentowana w Niemczech z powodu nasilających się medialnych ataków na wystawę, motywowanych religijnie. Wkrótce jednak wycofał się z tej decyzji i jego ekspozycje są nadal prezentowane w Niemczech.

Władze Polski nie wyrażały zgody von Hagensowi na zorganizowanie wystaw BodyWorlds w Poznaniu i Warszawie, uzasadniając to różnicami kulturowymi w podejściu do kwestii ciał zmarłych. Takich przeszkód nie widziano jednak w przypadku kopii wystaw, zatytułowanej „Bodies... The Exhibition”. W lutym 2009, w Warszawie pozwolono na jej ekspozycję Royowi Gloverowi, konkurentowi von Hagensa[2]. Wystawę można oglądać od 26.09.2015 r. do 24.12.2015 roku we Wrocławiu. Od lutego do maja 2017 roku wystawa prezentowana jest w Katowicach w DH Supersam.

Dobre wyniki finansowe wystaw BodyWorlds pozwoliły Guntherowi von Hagensowi na budowę oddziałów jego Instytutu Plastynacji m.in. w Chinach i Kirgistanie.

W 2005 r. władze Polski odmówiły Hagensowi prawa zakupu opuszczonych obiektów po PGR pod budowę kolejnego oddziału Instytutu i magazynu ekspozycji BodyWorlds. Odrzuconą przez Polaków inwestycję, pierwotnie zaplanowaną dla Sieniawy Żarskiej w woj. lubuskim, przyjęły w 2006 r. do realizacji władze odległego o ok. 90 km niemieckiego miasta Guben. W powstałym tam Plastinarium są m.in. magazynowane eksponaty, które przygotowywane są do kolejnych wystaw.

Ciekawostki

  • Wersja pierwsza wystawy, BodyWorld (1), prezentuje plastynat konia z jeźdźcem.
  • Wersja czwarta wystawy, BodyWorlds, która zainaugurowała w Manchesterze (Anglia), prezentuje plastynat wielkiego goryla.
  • Wersja piąta wystawy, BodyWorlds & The Mirror of the Time prezentuje, jako przeciwwagę plastynatu, malarską wersją zmarłego, w artystycznym ujęciu jako lustrzane odbicie.
  • Wersja szósta wystawy, BodyWorlds and Cycle of Life, prezentuje plastynat żyrafy.
  • W Wielkiej Brytanii wystawy spotkały się z poparciem National Health Service (NHS), państwowej służby zdrowia oraz Brytyjskiego Czerwonego Krzyża (BRC), które przy tej okazji poszukują dawców organów i krwiodawców[3].
  • Na potrzeby wystaw w 2005 r. rozpoczęto w Instytucie Plastynacji w Heidelbergu proces plastynacji słonicy Samby, padłej w niemieckim zoo w Neunkirchen. Preparat zwierzęcia miał być gotowy do ekspozycji w roku 2010. Słonica Samba będzie największym na świecie eksponatem tego rodzaju[4].

Miasta wystaw i czas ich trwania

Body Worlds (1)

  • Tokio i inne miasta (Japonii): 1995–1997, 1998–1999
  • Mannheim (Niemcy): 30 października 1997 – 1 marca 1998
  • Wiedeń (Austria): 30 kwietnia – 31 sierpnia 1999
  • Bazylea (Szwajcaria): 14 września 1999 – 5 stycznia 2000
  • Kolonia (Niemcy): 12 lutego – 31 lipca 2000
  • Oberhausen (Niemcy): 5 sierpnia 2000 – 28 stycznia 2001
  • Berlin (Niemcy): 10 lutego – 2 września 2001
  • Bruksela (Belgia): 22 września 2001 – 3 marca 2002
  • Londyn (Wielka Brytania): 23 marca 2002 – 9 lutego 2003
  • Stuttgart (Niemcy): 11 marca – 19 marca 2003
  • Monachium (Niemcy): 22 lutego – 17 sierpnia 2003
  • Hamburg (Niemcy): 30 sierpnia 2003 – 4 stycznia 2004
  • Frankfurt nad Menem (Niemcy): 16 stycznia – 13 czerwca 2004
  • Los Angeles (USA): 2 lipca 2004 – 23 stycznia 2005
  • Chicago (USA): 4 lutego – 5 września 2005
  • Filadelfia (USA): 7 października 2005 – 23 kwietnia 2006
  • St. Paul (USA): 5 maja 3 grudnia 2006
  • Dallas (USA): 9 grudnia 2006 – 28 maja 2007
  • Charlotte (USA): 13 czerwca 2007 – 6 stycznia 2008
  • Milwaukee (USA): 18 stycznia – 1 czerwca 2008
  • Edmonton (Kanada): 13 czerwca – 13 października 2008
  • Hajfa (Izrael): 10 października 2009 – 4 stycznia 2010

Body Worlds and the Brain (2)

  • Seul (Korea Płd.): 17 kwietnia 2002 – 2 marca 2003
  • Pusan (Korea Płd.): 11 marca – 21 września 2003
  • Singapur: 9 listopada 2003 – 21 marca 2004
  • Tajpej (Tajwan): 21 kwietnia – 24 października 2004
  • Kaohsiung (Tajwan): 3 listopada – 12 grudnia 2004
  • Los Angeles (USA): 29 stycznia – 27 marca 2005
  • Cleveland (USA): 9 kwietnia – 18 września 2005
  • Toronto (Kanada): 30 września 2005 – 26 lutego 2006
  • Denver (USA): 10 marca – 23 lipca 2006
  • Boston (USA): 30 lipca 2006 – 7 stycznia 2007
  • Chicago (USA): 17 stycznia – 29 kwietnia 2007
  • Montreal (Kanada): 10 maja – 16 września 2007
  • San Jose (USA): 27 września 2007 – 26 stycznia 2008
  • Baltimore (USA): 2 stycznia – 1 września 2008
  • Houston (USA): 12 września 2008 – 22 lutego 2009
  • Filadelfia (USA): 19 października 2009 – 9 lutego 2010

Body Worlds and Story of the Heart (3)

  • Houston (USA): 25 lutego – 4 września 2006
  • Vancouver (Kanada): 15 września 2006 – 14 stycznia 2007
  • Phoenix (USA): 26 stycznia – 28 maja 2007
  • Portland (USA): 7 czerwca – 7 października 2007
  • Saint Louis (USA): 19 października 2007 – 2 marca 2008
  • Los Angeles (USA): 14 marca – 7 września 2008
  • Salt Lake City (USA): 19 września 2008 – 11 stycznia 2009
  • Toronto (Kanada): 9 października 2009 – 28 lutego 2010

Body Worlds – Eine Herzenssache (4)

  • Manchester (Wielka Brytania): 22 lutego – 17 sierpnia 2008
  • Bruksela (Belgia): 29 sierpnia 2008 – 31 marca 2009
  • Kolonia (Niemcy): 19 września 2009 – 31 stycznia 2010

Body Worlds & The Mirror of the Time (5)

  • Londyn (Wielka Brytania): 24 października 2008 – 23 sierpnia 2009
  • Zurych (Szwajcaria): 11 września 2009 – 28 lutego 2010

Body Worlds and The Cycle of Life (6) (niem.: Körperwelten und der Zyklus des Leben)

  • Heidelberg (Niemcy): 2 stycznia 2009 – 30 września 2009
  • Singapur: 23 października 2009 – 6 marca 2010

Publikacje

  • Franz Josef Wertz, Brigitte Tag (eds.): „Schöne Neue Körperwelten, Der Streit um die Ausstellung”, Klett-Cotta Verlag, Stuttgart 2001. Sześciu autorów dyskutuje o naukowych i etycznych apsektach wystawy (niem.) ISBN 3-608-94311-0.

Przypisy

  1. ↑ Strona BodyWorlds o wynikach swoich wystaw (dostęp 7 listopada 2009). bodyworlds.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-28)]..
  2. ↑ Relacja z warszawskiej wystawy spreparowanych przez Roya Glovera zwłok (dostęp 7 listopada 2009). warszawa.wyborcza.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-26)]..
  3. ↑ Komunikat o współpracy brytyjskiej służby zdrowia NHS z wystawcami Body Worlds (dostęp 7 listopada 2009). organdonation.nhs.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-11)]..
  4. ↑ Informacja Onet.pl o słonicy Sambie jako największym plastynacie von Hagensa (dostęp: 7 listopada 2009).

Linki zewnętrzne