Bodziszek leśny

Bodziszek leśny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządbodziszkowce
Rodzinabodziszkowate
Rodzajbodziszek
Gatunekbodziszek leśny
Nazwa systematyczna
Geranium sylvaticum L.
Sp. pl. 2:681. 1753rum

Bodziszek leśny (Geranium sylvaticum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny bodziszkowatych. Pochodzi z Azji i Europy[3]. W Polsce występuje na większości terytorium, choć niezbyt licznie, a w niektórych rejonach nie jest spotykany w ogóle.

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, prosta, rozgałęziająca się, o wysokości 30-60 (90) cm. W górnej części jest odstająco owłosiona.
Liście
Dolne są 7-dzielne, o rombowych, nacinanych i pojedynczo piłkowanych odcinkach.
Kwiaty
Na szypułkach stale wyprostowanych. Z każdej szypułki wyrasta 2 lub więcej kwiatów. Są to kwiaty promieniste, 5-krotne, o purpurowofioletowych płatkach 1,5÷2 razy dłuższych od działek kielicha. Płatki są dołem owłosione. Nitki pręcików mają lancetowatą, stopniowo zwężającą się nasadę.
Owoc
Rozłupnia zawierająca gładkie rozłupki. Ości rozłupek podczas dojrzewania łukowato odginają się.
Pokrój
Kwiat
Kwiat

Biologia i ekologia

Bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Siedlisko: lasy liściaste, zarośla, łąki; hemikryptofit. W Karpatach występuje aż po piętro alpejskie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea[4]. Liczba chromosomów 2n=28. Siedlisko: ziołorośla, pastwiska górskie, lasy liściaste i mieszane, łęgi.

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-02] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
  4. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  5. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia

  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Bertram Munker: Leksykon przyrodniczy. Kwiaty polne i leśne. Warszawa: PHOTOTEXT, 1998. ISBN 83-7129-756-4.

Media użyte na tej stronie

Geranium bohemicum 01.jpg
Autor: Bjoertvedt, Licencja: CC BY-SA 3.0
Geranium sylvaticum at Bogstad manor, Oslo, Norway.
Geranium sylvaticum T69.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Geranium' sylvaticum
Geranium sylvaticum a1.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Geranium sylvaticum (pl. bodziszek leśny), habitat: Tatra Mountains, Dolina Kościeliska