Bodziszek leśny
![]() | |
Systematyka[1][2] | |
Domena | eukarionty |
---|---|
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | rośliny zielone |
Nadgromada | rośliny telomowe |
Gromada | rośliny naczyniowe |
Podgromada | rośliny nasienne |
Nadklasa | okrytonasienne |
Klasa | Magnoliopsida |
Nadrząd | różopodobne |
Rząd | bodziszkowce |
Rodzina | bodziszkowate |
Rodzaj | bodziszek |
Gatunek | bodziszek leśny |
Nazwa systematyczna | |
Geranium sylvaticum L. Sp. pl. 2:681. 1753rum |
Bodziszek leśny (Geranium sylvaticum L.) – gatunek rośliny należący do rodziny bodziszkowatych. Pochodzi z Azji i Europy[3]. W Polsce występuje na większości terytorium, choć niezbyt licznie, a w niektórych rejonach nie jest spotykany w ogóle.
Morfologia
- Łodyga
- Wzniesiona, prosta, rozgałęziająca się, o wysokości 30-60 (90) cm. W górnej części jest odstająco owłosiona.
- Liście
- Dolne są 7-dzielne, o rombowych, nacinanych i pojedynczo piłkowanych odcinkach.
- Kwiaty
- Na szypułkach stale wyprostowanych. Z każdej szypułki wyrasta 2 lub więcej kwiatów. Są to kwiaty promieniste, 5-krotne, o purpurowofioletowych płatkach 1,5÷2 razy dłuższych od działek kielicha. Płatki są dołem owłosione. Nitki pręcików mają lancetowatą, stopniowo zwężającą się nasadę.
- Owoc
- Rozłupnia zawierająca gładkie rozłupki. Ości rozłupek podczas dojrzewania łukowato odginają się.
Biologia i ekologia
Bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Siedlisko: lasy liściaste, zarośla, łąki; hemikryptofit. W Karpatach występuje aż po piętro alpejskie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea[4]. Liczba chromosomów 2n=28. Siedlisko: ziołorośla, pastwiska górskie, lasy liściaste i mieszane, łęgi.
Zagrożenia i ochrona
Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[5].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-02] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Bibliografia
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- Bertram Munker: Leksykon przyrodniczy. Kwiaty polne i leśne. Warszawa: PHOTOTEXT, 1998. ISBN 83-7129-756-4.
Media użyte na tej stronie
Autor: Bjoertvedt, Licencja: CC BY-SA 3.0
Geranium sylvaticum at Bogstad manor, Oslo, Norway.
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Geranium sylvaticum (pl. bodziszek leśny), habitat: Tatra Mountains, Dolina Kościeliska