Boeing CH-46 Sea Knight

Boeing CH-46 Sea Knight
(Boeing Vertol 107)
Ilustracja
CH-46 Sea Knight
Dane podstawowe
Państwo

 Stany Zjednoczone

Producent

Boeing Helicopters

Typ

śmigłowiec transportowy i ratunkowy

Konstrukcja

dwusilnikowy śmigłowiec o konstrukcji metalowej, podwozie trójpodporowe – wciągane w locie

Załoga

2

Historia
Data oblotu

12 sierpnia 1958

Lata produkcji

1962 – 1971

Dane techniczne
Napęd

2 silniki turbinowe General Electric T-58-8B

Moc

1400 KM (1029 kW) każdy

Wymiary
Średnica wirnika

15,24 m

Długość

25,72 m

Długość kadłuba

13,59 m

Szerokość kadłuba

2,2 m

Wysokość

5,5 m

Masa
Własna

4868 kg

Startowa

8600 kg (normalna)
11 020 kg (maksymalna)

Osiągi
Prędkość maks.

275 km/h

Prędkość przelotowa

240 km/h

Wznoszenie maks. w locie pionowym

7,1 m/s

Pułap

2700 m (statyczny)
4200 m (dynamiczny)

Zasięg

1000 km

Dane operacyjne
Liczba miejsc
25
Użytkownicy
Stany Zjednoczone, Kanada, Szwecja, Japonia, Tajlandia
Rzuty
Rzuty samolotu

Boeing CH-46 Sea Knight (oznakowanie cywilne Boeing Vertol 107) – amerykański wojskowy i cywilny śmigłowiec transportowy, pasażerski i ratunkowy. Zastąpiony przez Boeing CH-47 Chinook.

Historia

Sea Knight podczas wojny wietnamskiej

W 1956 roku w wytwórni Vertol Aircraft Corporation należącej do koncernu Boeing rozpoczęto opracowywanie nowych śmigłowców transportowych opartych na nowej koncepcji konstruktora Franka Piaseckiego. Miały to być dwusilnikowe śmigłowce z kadłubem zbliżonym do samolotu, bez wirnika ogonowego.

Tak opracowany projekt otrzymał fabryczne oznaczenie Model 107. Pierwszy prototyp śmigłowca został zbudowany w dniu 12 sierpnia 1958 roku i był wyposażony w dwa silniki turbinowe Lycoming T53. Śmigłowcem tym zainteresowała się armia Stanów Zjednoczonych, które zamówiła 10 śmigłowców tego typu z mocniejszymi silnikami General Electric YT58 i powiększoną o 0,6 m średnicą wirnika. Tak opracowany śmigłowiec otrzymał oznaczenie wojskowe oznaczenie YHC-1A.

Pierwszy śmigłowiec YHC-1A został oblatany 27 sierpnia 1959, lecz dowództwo armii po wstępnych testach stwierdziło że jest zbyt mały i zamówiło następnych 5 prototypów powiększonych w stosunku do poprzedniej wersji, które miały spełniać rolę taktycznych śmigłowców transportowych. Tak opracowana wersja otrzymała oznaczenie wojskowe YHC-1Bs i stała się początkiem nowego śmigłowca Boeing CH-47 Chinook. Natomiast wersja YHC-1A stała się pierwowzorem cywilnego śmigłowca Boeing Vertol 107.

W czasie gdy lotnictwo armii USA zrezygnowało z tego śmigłowca, dowództwo lotnictwa marynarki wojennej Stanów Zjednoczonych ogłosiło konkurs na opracowanie śmigłowca transportowego dla marynarki wojennej oraz Korpusu Marines. Na konkurs ten firma Boeinga zgłosiła śmigłowiec Model 107M, który był zmodyfikowaną wersją śmigłowca Model 107. W 1960 roku konkurs został rozstrzygnięty i dowództwo marynarki zamówiło 50 śmigłowców Model 107M. Pierwsze z nich zostały skierowane do jednostek lotniczych marynarki w październiku 1962 roku i otrzymały wtedy oznaczenie Boeing CH-46A Sea Knight.

Śmigłowce te skierowano do Wietnamu, gdzie niektóre z nich zostały uzbrojone w 2 karabiny maszynowe kal. 7,62 mm strzelające przez otwarte drzwi.

Produkowane wersje śmigłowca Boeing CH-46:

  • Model 107 – wersja podstawowa, śmigłowiec pasażerski dla lotnictwa cywilnego
  • CH-46A – wersja dla lotnictwa korpusu piechoty morskiej USA
  • UH-46A Sea Knight – wersja dla lotnictwa marynarki wojennej USA
  • UH-46B – wersja testowa dla lotnictwa USA
  • CH-46D – wersja dla lotnictwa korpusu piechoty morskiej ze zmodyfikowanymi silnikami
  • UH-46D – wersja dla lotnictwa marynarki
  • RH-46E – wersja śmigłowca do poszukiwania min
  • CH-46F – wersja dla korpusu piechoty morskiej z ulepszoną elektroniką
  • CH-113 Labrador – wersja do poszukiwań i ratownictwa morskiego dla kanadyjskiego lotnictwa morskiego
  • HPK-4 – wersja dla lotnictwa szwedzkiego

Śmigłowcem tym zainteresowała się również Japonia i firma Kawasaki zakupiła licencję na budowę śmigłowca Model 107 dla potrzeb lotnictwa cywilnego i wojskowego.

Wersje produkowane w Japonii:

  • Model 107/11 KV-2 – wersja pasażerska produkowana dla amerykańskich linii lotniczych Airways i rządu Tajlandii
  • Model 107/11 KV-3 – wersja wojskowa, śmigłowiec do poszukiwania min morskich
  • Model 107/11 KV-4 – wersja wojskowego śmigłowca transportowego
  • Model 107/11 KV-5 – wersja wojskowa dla ratownictwa morskiego, produkowana na zamówienie japońskich Sił Samoobrony i szwedzkiej marynarki wojennej
  • Model 107/11 KV-7 – luksusowa wersja dla przewożenia VIP (od 6 do 10 miejsc pasażerskich)
  • Model 107 KV / IIA – wersja przystosowana do lotów w warunkach tropikalnych

Produkcję śmigłowców Boeing CH-46 została ostatecznie zakończona lutym 1971 roku i łącznie zbudowano około 740 śmigłowców (w tym 140 w Japonii) wszystkich wersji.

Służba w lotnictwie

Pierwsze seryjne śmigłowce Boeing CH-46 trafiły do lotnictwa korpusu piechoty morskiej USA w 1962 roku. Od razu też skierowano je do działań bojowych w Wietnamie, gdzie przeszły chrzest bojowy.

W miarę dostaw z czasem śmigłowiec Boeing CH-46 stał się podstawowym średnim śmigłowcem transportowym lotnictwa marynarki wojennej USA i korpusu piechoty morskiej USA. Śmigłowce te uczestniczyły we wszystkich operacjach wojskowych USA do chwili obecnej. Od września 2004 roku zaczęto je wycofywać z użycia, zastępując je nowymi śmigłowcami. Ostatecznie mają zostać wycofane w 2014 roku.

Oprócz lotnictwa amerykańskiego użytkowane są również w lotnictwie kanadyjskim, szwedzkim, japońskim.

Wersja cywilna tego śmigłowca używana jest w lotnictwie Tajlandii oraz w amerykańskich liniach lotniczych Airways.

Opis konstrukcji

Boeing CH-46 to dwusilnikowy śmigłowiec transportowy o konstrukcji metalowej. Podwozie stałe, trójpodporowe. Wirniki trójłopatowe. Napęd stanowią dwa silniki turbinowe.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: War Machine nr 11 Navel Helicopters. Londyn: Orbis Publishing Ltd., 1985, s. 214. (ang.)
  • Paul Eden, Soph Moeng: The Complete Encyclopedia of World Aircraft. Nowy Jork: Barnes & Noble Books / Amber Books Ltd., 2002. ISBN 978-0-7607-3432-2. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
127-N-A421314.tif
HMM-265, Marine Aircraft Group 16 (MAG-16), carry members of the 4th Marine Regiment into action north of Phu Bai. Marines in the foreground head for their respective positions while helicopters prepare to set down and disgorge more Marines of Strike force.
US Navy 021107-N-4374S-025 CH-46 prepares to lift-off.jpg
At sea aboard USS Nassau (LHA 4) Nov. 7, 2002 -- Flight deck personnel remove chock and chain aircraft tie-down equipment, followed by the clear for launch signal by the Landing Signal Enlisted (LSE) to the pilots of a Navy CH-46 “Sea Knight” assigned to the “Hustlers” of Helicopter Combat Support Squadron Six (HC-6), during flight quarters on board the amphibious assault ship. Nassau is home ported in Norfolk, Va., and is on a regularly scheduled six-month deployment in the Central Command area of responsibility, conducting missions in support of Operation Enduring Freedom. U.S. Navy Photograph by Photographer’s Mate 2nd Class Michael Sandberg. (RELEASED)