Bogdan I

Portret Bogdana I (autor Pierre Bellet)

Bogdan I lub Bogdan Założyciel (rum. Bogdan Întemeietorul; zm. 1365–1368) – pierwszy władca Mołdawii, hospodar w latach 1359–1365^[1], 1363–1367^[2] lub 1364–1368^[3].

Biografia

Pochodzenie Bogdana nie jest znane. Wiadomo, że w latach 40. XIV w. był wojewodą Marmaroszu z nadania króla węgierskiego, został jednak pozbawiony tego stanowiska po buncie w 1343. Na przełomie lat 50. i 60. został zmuszony do ucieczki przez Karpaty na ziemie Bukowiny, gdzie pokonał miejscowych przedstawicieli króla węgierskiego (wojewodę Balca). Dyskusyjna jest data tych wydarzeń, zdaniem J. Demela nastąpiło to w 1359, zdaniem D. Musialika w 1359 Bogdan został pokonany podczas próby ustanowienia swojego władztwa w Radowcach przez ówcześnie mającego sprawować urząd wojewodę Dragosza, a odniósł sukces dopiero kilka lat później. Wiadomo z pewnością, że wydarzenia roku 1359 w księstwie spowodowały nieudaną interwencję króla polskiego Kazimierza Wielkiego w tym rejonie (być może wywołanej odebraniem Seretu książętom halickim).

Bogdan ustanowił niezależne władztwo mołdawskie z siedzibą początkowo w mieście Baia (wówczas zwanym "Moldavia"). Był fundatorem cerkwi św. Mikołaja w Radowcach (zwanej "cerkwią Bogdana"), gdzie został pochowany.

Następcą Bogdana I na tronie mołdawskim był jego syn Laţcu, starszy z jego synów Stefan zmarł przed śmiercią ojca.

Przypisy

Bibliografia

• Demel J., Historia Rumunii, wyd. 2, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź 1986, s. 99.
• Tęgowski J., Powiązania genealogiczne wojewodów mołdawskich Bogdanowiczów z domem Giedyminowiczów w XIV-XV wieku, "Genealogia. Studia i materiały historyczne", t. 3, 1993, s. 52-53.
• Dominik Musialik. Najdawniejsze próby utrzymania niezależności przez hospodarstwo mołdawskie od XIV do poł. XV wieku. „Studenckie Zeszyty Historyczne”. 14, s. 42, 2008. Kraków: Koło Naukowe Historyków Studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego. ISSN 029-0465.