Bogdan Lis

Bogdan Lis
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 listopada 1952
Gdańsk

Zawód, zajęcie

polityk, mechanik urządzeń przemysłowych

Stanowisko

senator I kadencji (1989–1991), poseł na Sejm VI kadencji (2007–2011)

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi
Bogdan Lis i Lech Wałęsa podczas strajku w sierpniu 1980 w Stoczni Gdańskiej
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Tadeusz Mazowiecki i Bogdan Lis podczas spotkania z okazji 30. rocznicy wydania pierwszego numeru „Robotnika” w Senacie RP

Bogdan Jerzy Lis (ur. 10 listopada 1952 w Gdańsku) – polski polityk, mechanik urządzeń przemysłowych, członek MKS, działacz „Solidarności”, po wprowadzeniu stanu wojennego organizator podziemia solidarnościowego, uczestnik Okrągłego Stołu, senator I kadencji, poseł na Sejm VI kadencji.

Życiorys

Syn Józefa[1]. W 1970 ukończył Szkołę Mechanizatorów Przeładunku przy Zarządzie Portu Gdańsk[2]. W latach 1970–1971 pracował w Zarządzie Portu Gdańsk jako mechanik, następnie operator sprzętu. Uczestniczył w wydarzeniach grudniowych w 1970. Od 1972 do 1981 był pracownikiem Zakładów Okrętowych Urządzeń Elektrycznych i Automatyki Elmor w Gdańsku.

W latach 1974–1980 działał w Związku Młodzieży Socjalistycznej oraz Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej. Pełnił funkcję wiceprzewodnicząego zarządu zakładowego ZSMP[2]. W 1975 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[2]. Od 1978 współpracował z Wolnymi Związkami Zawodowymi Wybrzeża[3]. Z PZPR został wykluczony w październiku 1981[4].

W sierpniu 1980 organizował strajk w Elmorze, został członkiem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i NSZZ „Solidarność” w Gdańsku, następnie był wiceprzewodniczącym zarządu Regionu Gdańskiego związku, członkiem Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej. Brał udział w licznych negocjacjach ze stroną rządową.

13 grudnia 1981 zdołał uniknąć internowania, ukrywał się i organizował struktury podziemne „Solidarności” w regionie. W kwietniu 1982 był współorganizatorem ogólnopolskiej podziemnej Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność”, odpowiadał za koordynację współpracy z zagranicą. Został aresztowany w czerwcu 1984, oskarżony o zdradę, zwolniony po pół roku na mocy amnestii. Ponownie aresztowano go w lutym 1985, został skazany na 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności, następnie zwolniony we wrześniu 1986 również na podstawie amnestii. W 1986 wszedł w skład Tymczasowej Rady „Solidarności”, a w 1987 do Krajowej Komisji Wykonawczej – jawnych struktur kierowniczych nielegalnego związku.

Od 1988 był członkiem Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie, brał udział w rozmowach Okrągłego Stołu. W latach 1989–1991 zasiadał w Senacie I kadencji. Na II KZD „Solidarności” w 1990 został wybrany w skład prezydium Komisji Krajowej, gdzie odpowiadał za kontakty zagraniczne. Od 1991 nie uczestniczył w działalności politycznej, podejmując działalność w biznesie.

Od 1997 należał do Unii Wolności. W latach 1998–2002 zasiadał w sejmiku pomorskim. W czerwcu 2003 został członkiem zarządu UW, następnie Partii Demokratycznej – demokraci.pl. Kandydował bez powodzenia do Sejmu w 2001 i 2005. W wyborach parlamentarnych w 2007 wystartował z 1. miejsca komitetu wyborczego Lewica i Demokraci w okręgu gdańskim. Został wybrany na posła VI kadencji liczbą 12 468 głosów. Przystąpił do powołanego 9 kwietnia 2008 Demokratycznego Koła Poselskiego, zostając jego przewodniczącym. W czerwcu 2009 wraz Marianem Filarem opuścił Partię Demokratyczną[5]. Na początku lipca tego samego roku przystąpił wraz z innymi posłami DKP do Stronnictwa Demokratycznego, w wyniku czego 16 lipca 2009 zostało ono przemianowane na DKP SD. W październiku tegoż roku na kongresie części SD uznającej przywództwo Pawła Piskorskiego został wybrany na wiceprzewodniczącego tej partii. DKP SD przestało istnieć w czerwcu 2011, w wyniku czego został posłem niezrzeszonym. W tym samym roku bezskutecznie kandydował na senatora jako kandydat Obywateli do Senatu. Na kongresie z kwietnia 2013 utrzymał funkcję wiceprzewodniczącego SD. Po kongresie z kwietnia 2016 nie znalazł się ponownie we władzach partii.

Odznaczenia i wyróżnienia

Zarządzeniem prezydenta RP na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego z 11 listopada 1990 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[6]. Postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 28 sierpnia 2006, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za osiągnięcia w pracy zawodowej i społecznej, został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[7], którym został udekorowany 1 września tego samego roku w czasie uroczystości 26. rocznicy podpisania porozumień sierpniowych w Gdańsku[8]. Wyróżniony tytułem honorowego obywatela Gdańska (2000)[9]. W 2004 otrzymał Srebrny Krzyż Zasługi[10].

Przypisy

  1. Naczelna Prokuratura Wojskowa w Warszawie (1943) 1944–1991. ipn.gov.pl. [dostęp 2019-11-27].
  2. a b c Adam Borowski, Arkadiusz Kazański: Bogdan Lis. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2019-11-27].
  3. Sławomir Sowula: Lis Bogdan. wyborcza.pl, 23 sierpnia 2005. [dostęp 2019-11-27].
  4. B. Lis wydalony z PZPR. „Dziennik Polski”. Nr 206, s. 1, 16 października 1981. [dostęp 2021-07-20]. 
  5. Lis i Filar poza Partią Demokratyczną. wyborcza.pl, 27 czerwca 2009. [dostęp 2012-05-11].
  6. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski z dnia 11 listopada 1990 roku. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”. nr 4, s. 60, 20 grudnia 1990. [dostęp 2017-10-11]. 
  7. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2006 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2006 r. nr 80, poz. 807).
  8. Dzisiaj mamy dzień zwycięzców. prezydent.pl, 31 sierpnia 2006. [dostęp 2012-05-11].
  9. Honorowi obywatele Gdańska. gdansk.pl. [dostęp 2012-05-03].
  10. M.P. z 2004 r. nr 27, poz. 458

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Strajk sierpniowy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina 05.jpg
Autor: Zygmunt Błażek, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Wnętrze Sali BHP Stoczni Gdańskiej im. Lenina, obrady Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego; przemawia Lech Wałęsa, obok stoi Bogdan Lis. Na stole prezydialnym widać wyeksponowaną makietę Pomnika Poległych Stoczniowców, którego budowa była jednym z żądań strajkujących.
Bogdan Lis - 20101025.jpg
Autor: Chancellery of the President of the Republic of Poland, Licencja: GFDL 1.2
Bogdan Lis
Tadeusz Mazowiecki Bogdan Lis Kancelaria Senatu.JPG
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Tadeusz Mazowiecki i Bogdan Lis podczas spotkania z okazji 30. rocznicy wydania pierwszego numeru "Robotnika" w Senacie RP