Bogdanowice
wieś | |
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0 Bogdanowicki kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | 559 |
Strefa numeracyjna | 77 |
Kod pocztowy | 48-100[1] |
Tablice rejestracyjne | OGL |
SIMC | 0494114 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°09′53″N 17°49′44″E/50,164722 17,828889 |
Bogdanowice (niem. Badenau[2][3], do 1936 r. Badewitz[2]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Głubczyce.
Leży na terenie Nadleśnictwa Prudnik (obręb Prudnik)[4].
Nazwa
Na przestrzeni lat dokumenty odnotowywały następujące nazwy miejscowości: Bogdanowe (1220), Bogdanowicz (1342), Bohdanowicze (1434), Badewitz (1743), Badewiz albo Bänz (1784), Badanow, Badewitz-Bänz, Bogdanowy, Badewice, Badanowice, Badanów, Banz, Bogdanowice, Bodanowice, Bogdonaue, Vlostek z Bohdanova, Vlostek z Bohdanov, Bohdanovy[5].
W Die älteren Ortsnamen Schlesiens… z 1896 r. Konstanty Damrot podał polską nazwę Bogdanowy oraz niemiecką Badewitz, a także staropolskie nazwy z czasów dawniejszych: Bogdanowe (1220), Bogdanowicz (1342) oraz Bodanow (1342)[6].
28 lipca 1936 r. w miejsce nazwy Badewitz wprowadzono nazwę Badenau[2]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Bogdanowice[3].
Nazwa osobowa[5] Bogdanowice pochodzi od słowiańskiego imienia Bogdan. Końcówka „-ice” jest charakterystyczna dla słowiańskich nazw patronimicznych, wywodzących się od patronów rodu, w tym przypadku rycerza Bogdana. Najstarsze znane wzmianki o jego potomkach, Bogdanowicach, pochodzą z 1218 roku.
Integralne części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0494120 | Bogdanowice-Kolonia | przysiółek |
Historia
Najstarsze znane wzmianki o Bogdanowicach pochodzą z 1218 roku. Do XVI w. miejscowość należała do rycerzy Bohdanowskich, potem do innych szlacheckich rodów[9].
W 1902 r. w Bogdanowicach erygowana została parafia pw. Podwyższenia Krzyża, która swoim zasięgiem objęła także Nową Wieś. Nowy bogdanowicki kościół, wzniesiony w 1910 r. na miejscu starego, powstał z fundacji hrabiów Bohdanowskich ze Ślimakowa[10].
Do głosowania podczas plebiscytu na Górnym Śląsku uprawnione były w Bogdanowicach 1042 osoby, z czego 721, ok. 69,2%, stanowili mieszkańcy (w tym 708, ok. 67,9% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 1027 głosów (ok. 98,6% uprawnionych), w tym 1027 (100%) ważnych; za Niemcami głosowały 1023 osoby (ok. 99,6%), a za Polską 4 osoby (ok. 0,4%)[11].
W 1885 r. w miejscowości mieszkały 1353 osoby, w 1933 r. – 1078 osób, a w 1939 r. – 1011 osób[2]. W latach 1954–1955 we wsi działała antykomunistyczna organizacja młodzieżowa Walczące Młode Orły[12].
W latach 1950–1953 odbudowano zniszczony w czasie działań wojennych kościół parafialny w Bogdanowicach[13].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bogdanowice, po jej zniesieniu w gromadzie Głubczyce.
Zabytki
Do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[14]:
- kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1910 roku, wieża z XVI wieku, zniszczony w 1945 roku, odbudowany w latach 1950–1953.
- W kościele znajduje się m.in. XVII-wieczny obraz Matki Boskiej Bolesnej z Monasterzysk, przywieziony w 1953 r. przez ks. Kazimierza Jońca i przesiedleńców z Kresów Wschodnich[15]. Kościół w 2016 r., dzięki staraniom ks. proboszcza Adama Szubki (1944-2020), został Sanktuarium Maryjnym Ziemi Głubczyckiej[16].
- cmentarz kościelny, w części wschodniej grzebalny,
- W ściany muru cmentarnego wmurowano renesansowe kamienne płyty nagrobne rodziny Bohdanowskich ze Ślimakowa (XVI wiek) z inskrypcjami morawskimi i niemieckimi[10].
- kamienno-ceglane ogrodzenie z murem oporowym z XVI wieku, przebudowane na przełomie XIX i XX wieku,
- szkoła z 1828 roku.
Sport
W Bogdanowicach znajduje się m.in. boisko piłki nożnej, posiadające 950 miejsc, w tym 451 siedzących[17].
W miejscowości działa m.in. klub piłki nożnej LZS „Start Bogdanowice”, założony w 1957 roku[18]. Zespół występuje w XV grupie opolskiej B klasy[19].
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 74 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c d Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Leobschütz. 2006. [dostęp 2012-06-01]. (niem.).
- ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Bank Danych o Lasach – Mapa, bdl.lasy.gov.pl [dostęp 2021-01-23] .
- ↑ a b Stanisław Rospond, Stanisława Sochacka, Tekla Stojanowska, Stanisław Bełdowski, Franciszek Bizoń, Henryk Borek, Walenty Dobrzyński, Jerzy Kopeć, Henryk Nowak, Feliks Pluta, Bogdan Siciński: Nazwy geograficzne Śląska. i inni. T. 1: A – B. Warszawa, Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe; Instytut Śląski w Opolu, s. 69. (pol.).
- ↑ Konstantin Damroth: Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung. Mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen. Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde. Beuthen O.-S.: Verlag von Felix Kasprzyk, 1896, s. 55. [dostęp 2013-03-13]. (niem.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Wieś w Gminie Głubczyce – ciekawe zabytki, Gmina Głubczyce, 18 lipca 2011 [dostęp 2022-11-06] .
- ↑ a b Kosciół Podwyższenia Krzyża Świętego, al. Jana Pawła II, Bogdanowice – polska-org.pl, polska-org.pl [dostęp 2022-11-06] .
- ↑ Odpis urzędowego dziennika Komisji Międzysojuszniczej Rządzącej i Plebiscytowej na Górnym Śląsku w Opolu „Journal Officiel de Haute-Silésie” Nr. 21 z dnia 7-go maja 1921 r., zawierającego wyniki plebiscytu na Górnym Śląsku.. Katowice: Biuro Sejmu Śląskiego, 1932-10-10, s. 15. [dostęp 2015-02-12]. (fr. • pol.).
- ↑ Dariusz Misiejuk, Konspiracyjne organizacje młodzieżowe w Głubczycach (1946-1955), w: Kalendarz Głubczycki 2010, Rada Miejska w Głubczycach, 2010, s. 142, ISSN 1231-4803.
- ↑ Sanktuarium Matki Bożej Ziemi Głubczyckiej w Bogdanowicach, Sanktuaria [dostęp 2022-11-06] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 21 [dostęp 2016-08-19] .
- ↑ Na rubieży, nr 98, s. 55.
- ↑ Redakcja TG , Pamięci śp. ks. Adama Szubki, TWOJE GLUBCZYCE, 12 grudnia 2020 [dostęp 2022-11-06] (pol.).
- ↑ bogdanka1957: Strona internetowa Ludowego Zespołu Sportowego Start Bogdanowice – Stadion. [dostęp 2013-03-13]. (pol.).
- ↑ bogdanka1957: Strona internetowa Ludowego Zespołu Sportowego Start Bogdanowice – Dane o klubie. [dostęp 2013-03-13]. (pol.).
- ↑ 90minut.pl Klasa B 2015/2016, grupa: Opole XV. [dostęp 2015-09-03]. (pol.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Głubczyce (gmina), Poland.
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Głubczyce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.34 N
- S: 49.95 N
- W: 17.55 E
- E: 18.11 E
(c) Ralf Lotys (Sicherlich), CC BY 3.0
Bogdanowice - zespół kościoła parafialnego p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego (zabytek nr A-110/2010 z 15.03.2010).