Bogumił (arcybiskup gnieźnieński)

Bogumił
Kraj działania

Polska

Data śmierci

1092

Arcybiskup gnieźnieński
Okres sprawowania

1075?–1092

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

archidiecezja gnieźnieńska

Bogumił (? – zm. 1092) – arcybiskup gnieźnieński.

Jedynym pewnym przekazem o nim jest wzmianka nekrologiczna w Roczniku Świętokrzyskim Dawnym. Przypuszczalnie został arcybiskupem zaraz po odnowieniu metropolii gnieźnieńskiej w 1075 za sprawą Bolesława II Szczodrego, którego następnie koronował w katedrze gnieźnieńskiej 25 grudnia 1076.

Niekiedy podaje się, że w sporze króla Bolesława Szczodrego z biskupem krakowskim Stanisławem stanął po stronie króla i brał udział w wydaniu wyroku śmierci na Stanisława. Teza ta opiera się na treści niedatowanego listu papieża Paschalisa II (1099–1118) adresowanego jakoby do arcybiskupa gnieźnieńskiego Marcina (ok. 1100–1112), w którym papież wspomina o udziale jego poprzednika w sądzie nad jednym ze swoich sufraganów. Jest jednak wątpliwe, czy list ten faktycznie odnosił się do Polski, imię arcybiskupa nie jest bowiem wymienione, a jego tytulatura na różnych kopiach tego dokumentu jest różna; najprawdopodobniej dotyczył arcybiskupstwa podlegającego królowi Węgier (Kalocsa lub Split)[1]. Natomiast przekaz Jana Długosza (który nazywa go Piotrem), jakoby po zabiciu biskupa Stanisława był wykonawcą klątwy papieskiej nałożonej na króla Bolesława, nie znajduje żadnego potwierdzenia w źródłach współczesnych.

Przypisy

  1. Zob. na ten temat:
    • Philipp Jaffé, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, vol. I, Lipsk 1885, s. 767-768 nr 6570 (uważa, że list był adresowany do arcybiskupa Splitu)
    • Roman Grodecki: Sprawa św. Stanisława (broni tezy, że list odnosi się do Polski)
    • Marian Plezia, Dookoła sprawy świętego Stanisława. Studium źródłoznawcze, w Analecta Cracoviensa, 1979 (XI) (II wyd.: Kraków 2003), s. 49-58 (odnosi list do arcybiskupa Kalocsy na Węgrzech)
    • Gerard Labuda: Szkice historyczne X-XI wieku: z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu, Poznań 2004, s. 431 i nast. (broni tezy, że list odnosi się do Polski)
    • Piero Zerbi, Maria Pia Alberzoni (red.): "Ecclesia in hoc mundo posita", Vita e pensiero 1993, s. 73 i nast. (identyfikuje adresata jako arcybiskupa Splitu)
    • Krzysztof Skwierczyński: Recepcja idei gregoriańskich w Polsce do początku XIII wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego 2005, s. 147-190 (identyfikuje adresata jako abpa Splitu)

Bibliografia