Bogumił Szumski
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | 9 listopada 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 15 sierpnia 1957 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska | zastępca dowódcy brygady |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Bogumił Ludomir Szumski (ur. 9 listopada 1896 w Russowie, zm. 15 sierpnia 1957 w Warszawie) – pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 9 listopada 1896 w Russowie, pow. kaliskim, w rodzinie Józefa Konstantego (1844–1912) i Ludomiry Maryny z Gałczyńskich h. Sokola (1856–1927)[1]. Był młodszym bratem pisarki Marii Dąbrowskiej, Jadwigi Szumskiej (1894–1944), polonistki, żołnierza Armii Krajowej[2], i Stanisława (1895–1943), rotmistrza Wojska Polskiego, nauczyciel[a], odznaczonego Krzyżem Walecznych[8] i Medalem Niepodległości[9][10][11].
W młodości uczył się w Kaliszu, a później uczęszczał do gimnazjum Edwarda Rontalera w Warszawie.
W czasie I wojny światowej (1914–1918) walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich w randze starszego ułana[12]. Latem 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w obozie internowania w Szczypiornie pod Kaliszem.
Od 18 listopada 1919 do 1 marca 1920 był uczniem klasy 23 Szkoły Podchorążych[13]. W 1920, w czasie wojny polsko-bolszewickiej (1919–1921), dowodził plutonem, a później 1. szwadronem 108 pułku ułanów. 25 listopada 1920 Naczelny Wódz mianował go podporucznikiem w kawalerii z dniem 1 września 1920[14].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 58. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii)[15]. 12 lutego 1923 roku został mianowany z dniem 1 stycznia 1923 roku na porucznika ze starszeństwem z 1 września 1920 roku i 19. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[16]. Do 1930 roku pełnił służbę w 20 pułku ułanów w Rzeszowie[17][18][19][20]. 2 kwietnia 1929 roku został mianowany rotmistrzem ze starszeństwem z 1 stycznia 1929 roku i 23. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[21]. Z dniem 14 czerwca 1930 roku został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu[22][23] i wyznaczony na stanowisko dowódcy II plutonu w 1. szwadronie szkolnym Dywizjonu Szkolnego Podchorążych Rezerwy Kawalerii[24]. Wiosną 1934 był dowódcą szwadronu szkolnego Szkoły Podchorążych Kawalerii[1]. Na majora został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 32. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[25]. W marcu 1939 pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie na stanowisku wykładowcy przedmiotu taktyki kawalerii[26].
W kampanii wrześniowej był zastępcą dowódcy Rezerwowej Brygada Kawalerii „Wołkowysk”.
W kampanii francuskiej 1940 dowodził batalionem imienia 24 pułku ułanów. W czerwcu tego roku został dowódcą batalionu zapasowego kontyngensu przechodniego i pułku rozpoznawczego, który wchodził w skład Ośrodka Zapasowego Kawalerii Motorowej[27]. W tym samym miesiącu ewakuował się do Wielkiej Brytanii. W grudniu 1941 roku został skierowany na pierwszy kurs czołgowy Mark III przy 16 Brygadzie Czołgów. Do sierpnia 1942 roku był zastępcą dowódcy 24 pułku ułanów, a następnie objął jego dowództwo. Na tym stanowisku został mianowany podpułkownikiem. Od 9 do 21 listopada 1942 roku odbywał praktykę w brytyjskiej 42 Dywizji Pancernej. W ostatnim kwartale 1943 roku został odkomenderowany do Centrum Wyszkolenia Pancernego i Techniczno-Motorowego na stanowisko komendanta VII Kursu Taktycznego Broni Pancernych dla oficerów starszych. 27 listopada tego roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 16 Brygady Pancernej[28].
Po zakończeniu II wojny światowej wrócił do kraju i został przyjęty do Wojska Polskiego. 16 lutego 1946 roku objął dowództwo 3 pułku ułanów i sprawował je do 14 września tego roku[29].
Po śmierci został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 238-1-21)[30].
Bogumił Szumski był żonaty z Łucją Sahanek (1903–1986). Miał córkę Gabrielę Marię (ur. 18 marca 1929) i syna Jerzego Stefana (ur. 9 listopada 1932)[31].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4209 – 1921[32][33][34]
- Krzyż Niepodległości – 12 maja 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[35][36][37]
- Krzyż Walecznych[33][38]
- Złoty Krzyż Zasługi[39]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”[40][41]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[33]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[33]
Uwagi
- ↑ Stanisław II Szumski (ur. 22 marca 1895) W 1924 posiadał przydział w rezerwie do 4 pułku ułanów[3]. 23 sierpnia 1924 złożył zażalenie do dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie, w którym podniósł, że w czasie wojny wojny z bolszewikami został pięć razy przedstawiony do odznaczenia Orderem Virtuti Militari, lecz wspomnianego orderu nie otrzymał[4][5]. W 1934, jako oficer rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział w rezerwie do 23 pułku ułanów[6]. Na stopień rotmistrza został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 21. lokatą w korpusie oficerów rezerwy kawalerii[7].
Przypisy
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ Powstańcze biogramy ↓.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 549, 625.
- ↑ Szumski Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.93-8999 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 120, 603.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 684.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 178, poz. 294.
- ↑ Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 47 z 8 grudnia 1920, s. 1325.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 176.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 100.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 639, 687.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 575, 609.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 309, 356.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 33, 86.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 3 kwietnia 1929 roku, s. 107.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 209.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 153, 812.
- ↑ Radomyski 1992 ↓, s. 39.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 381.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 131, 454.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 51.
- ↑ Tym 2009 ↓, s. 140, 154, 230, 377, 382, 384, 394.
- ↑ Komornicki 1987 ↓, s. 38.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: SZUMSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-23] .
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 8.
- ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16]..
- ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 636. 1928-11-10. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 419.
Bibliografia
- Szumski Bogumił Ludomir. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.28-1974 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-11-16].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Przegląd Kawaleryjski, 1930.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Stanisław Komornicki: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. 3: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego: formowanie, działania bojowe, organizacja, uzbrojenie, metryki jednostek kawalerii, wojsk pancernych i zmotoryzowanych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07419-4.
- Stanisław Radomyski: Zarys historii Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu 1926-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1992. ISBN 83-85621-06-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Tadeusz Suchorowski, Zarys historii wojennej 20-go Pułku Ułanów imienia Króla Jana III Sobieskiego, Warszawa 1929
- Tadeusz Wysocki, 1 Polska Dywizja Pancerna 1939–1947. Geneza i dzieje, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08219-7, s. 75, 273
- Juliusz Tym: 1. Dywizja Pancerna. Organizacja i wyszkolenie. Warszawa: ZP Grupa Sp. z o.o., 2009. ISBN 978-83-61529-27-9.
- Bogumił Szumski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-05-02].
- Jadwiga Szumska. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2019-09-18].
Media użyte na tej stronie
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Baretka: Krzyż Zasługi – Polska (II RP).
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Bogumiła Szumskiego na cmentarzu powązkowskim
Cichociemni w Wielkiej Brytanii. Pożegnanie oficerów 24 Pułku Ułanów udających się na kurs cichociemnych. Od lewej: por. Wacław Gebethner, ppor. Kazimierz Bernaczyk-Słoński, ppor. Tadeusz Nowobilski, ppor. Zdzisław Straszyński, ppłk Bogumił Szumski, ppor. Adam Krasiński, por. Andrzej Prus-Bogusławski
Bogumił Ludomir Szumski