Bogumiła Sawa

Bogumiła Sawa
Data i miejsce urodzenia

1940
Kamionka

Data i miejsce śmierci

27 maja 2020
Zamość

Miejsce spoczynku

cmentarz parafialny w Zamościu

Zawód, zajęcie

historyczka, regionalistka

Tytuł naukowy

doktor nauk humanistycznych

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Bogumiła Sawa (ur. 1940 w Kamionce, zm. 27 maja 2020 w Zamościu) – polska historyczka, doktor nauk humanistycznych w zakresie historii, regionalistka, zasłużona dla Zamościa[1].

Życiorys

Była wnuczką Austriaczki, córki zamojskiej nauczycielki oraz urzędnika, jednocześnie aktora amatora[2].

W Zamościu zamieszkała w 1951. W 1957 skończyła Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego[3]. Studiowała historię na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej (1957–1959) i Uniwersytecie Warszawskim (1959–1962). W 1978 na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej obroniła pracę doktorską Przemiany miasta Zamościa w latach 1772–1866[1]. Promotorem był prof. Tadeusz Mencel[4].

Od 1962 pracowała jako bibliotekarka i nauczycielka historii oraz j. francuskiego w I LO w Zamościu[3]. Następne 12 lat poświęciła pracy jako dokumentalistka w Zamojskim Oddziale Państwowego Przedsiębiorstwa Pracowni Konserwacji Zabytków. Pracowała też jako korektorka w „Kronice Tygodnia”[4]. W latach 90. prowadziła działalność wydawniczą[5].

Od 1973, kiedy zaczęła publikować, napisała ponad 200 tekstów[5]. Było wśród nich 6 książek (m.in. publikacje poświęcone szkolnictwu w Zamościu, dwutomowe dzieło Zamość 1772–1866 wydane w 2018 jej własnym kosztem oraz Noce i dnie Zamościa XVI–XX w., t. 1 (2018)[2][4]), a także cenione studia historyczno-architektoniczne dotyczące Zamościa i jego przedmieść[4]. Prowadziła kwerendy archiwalne, dzięki którym poznane zostały staropolskie i XIX-wieczne dzieje Zamościa. Publikacje podpisywała jako Bogumiła Sawa, Bogumiła Sroczyńska lub Bogumiła Sawa-Sroczyńska[5].

Była prezeską Towarzystwa Przyjaciół Zamościa i sekretarką Zamojskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[6]. W 2017 została uhonorowana Medalem „Zasłużony dla Zamościa”[7].

W latach 80. weszła w skład grupy inicjatorów budowy pomnika założyciela miasta Jana Zamoyskiego (w 1986 powołano Społeczny Komitet Budowy Pomnika[8]). Do grupy należały osoby prywatne oraz przedstawiciele instytucji miasta. W 1988 Bogumiła Sawa sama ofiarowała 150 tys. zł na budowę pomnika, mimo że urządzano zbiórki publiczne[3]. W 2005 pomnik został odsłonięty[8].

Bogumiła Sawa odkryła rysunki attyki na kamienicy przy Rynku Wielkim nr 5a (Dom Pański zwany Kamienicą Greka) w Zamościu[9]. W 2006 z własnych oszczędności (4,5 tys. zł) sfinansowała projekt architektoniczny, co pozwoliło na rekonstrukcję attyki[10].

Za jej życia nie udało się doprowadzić do rekonstrukcji zabytkowej barokowej studni na zamojskim rynku, o którą zabiegała[3]. W testamencie wskazała, że przekazuje wszystkie dobra na cele promocji i ochrony dziedzictwa Zamościa, w tym realizację wspomnianej rekonstrukcji[11]. Spoczęła na cmentarzu parafialnym w Zamościu[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c Zmarła dr Bogumiła Sawa, regionalistka, badaczka przeszłości Zamościa, Katolickie Radio Zamość, 29 maja 2020 [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  2. ↑ a b Andrzej Kędziora, Sawa Bogumiła (1940–2020) historyk, regionalista, dr n. humanistycznych, 2013.
  3. ↑ a b c d Teresa Madej, Odeszła dr Bogumiła Sawa, miłośniczka Zamościa, 2020.
  4. ↑ a b c d Bogdan Nowak, Bogumiła Sawa chciała, aby miasto było piękne, Kronika Tygodnia, 2 czerwca 2020 [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  5. ↑ a b c Renata Ożgo, Anna Rychter, Bogumiła Sawa (1940–2020) – historyk, regionalista. Bibliografia, 2018–2020.
  6. ↑ Zamość: 30 maja odbędzie się pogrzeb Bogumiły Sawy. Miłośniczki Zamościa i regionu, www.eska.pl [dostęp 2021-03-28].
  7. ↑ Zamojski Rok Kulturalny 2017 został podsumowany, www.zamosc.pl [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  8. ↑ a b W Zamościu odsłonięto pomnik hetmana Jana Zamoyskiego, Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  9. ↑ Attyki Zamościa, Odbudowa Rekonstrukcją Pogania, 28 grudnia 2016 [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  10. ↑ Chce, by Zamość był piękny, więc płaci, Dziennik Wschodni [dostęp 2021-03-28] (pol.).
  11. ↑ Po co wam ta studnia? [dostęp 2021-03-28] (pol.).