Bohdan Korzeniewski
 | Ten artykuł należy dopracować |
 Bohdan Korzeniewski ok. 1960 roku | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| profesor nauk o sztukach pięknych | |
| Specjalność: historia teatru | |
| Alma Mater | |
| Doktorat | 1946 – historia teatru |
| Profesura | 1958 |
| Dyrektor naczelny i artystyczny | |
| Teatr | |
| Okres zatrudn. | 1952-1954 |
| Dziekan Wydziału Reżyserii | |
| Uczelnia | |
| Okres spraw. | 1956–1979 |
| Odznaczenia | |
   | |
Bohdan Korzeniewski (ur. 12 kwietnia 1905 w Siedlcach, zm. 5 września 1992 w Warszawie) – polski reżyser, krytyk i historyk teatru, tłumacz, pisarz i pedagog.
Życiorys
W latach 1932–1938 z przerwami pracował w Bibliotece Narodowej. Od 1934 wykładał historię teatru w PIST, co kontynuował na tajnych kompletach w czasie okupacji niemieckiej. Wraz z Leonem Schillerem był współzałożycielem podziemnej Tajnej Rady Teatralnej. Więziony w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau, skąd został jako jeden z nielicznych zwolniony dzięki zabiegom międzynarodowym. Powstanie warszawskie spędził w Warszawie, głównie w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie był zatrudniony. Za zgodą władz niemieckich w styczniu 1945 r. ratował dobytek BUW.
Po wojnie działał w komisji weryfikującej aktorów, grających w dozwolonych przez okupanta, a potępianych przez władze podziemne jawnych spektaklach z lekkim repertuarem. Przypomniał to w felietonie opublikowanym w maju 2004 roku w „Tygodniku Powszechnym” Czesław Miłosz, zowiąc to tropieniem czarownic.
Od 1946 roku był profesorem PWST, wieloletnim dziekanem Wydziału Reżyserii. Łączył tę pracę z funkcjami dyrektora i kierownika artystycznego wielu teatrów, m.in. Narodowego i Polskiego w Warszawie. W latach 1948–1980, głównie w teatrach warszawskich i krakowskich, wyreżyserował samodzielnie i we współpracy, dokonał inscenizacji, adaptacji lub opracowań, a także opiekował się łącznie 67 wystawieniami sztuk teatralnych. Były to głównie dramaty klasyczne, z których wydobywał i ukazywał we współczesnym sobie kontekście wartości intelektualne, racjonalizm, satyrę i szyderstwo. Do dziś za jedną z najgłośniejszych jego prac uważany jest debiut reżyserski z 1948 – wystawienie sztuki Szkoła żon Moliera. We wspomnieniach aktorów, np. Andrzeja Łapickiego, jawił się jako człowiek, który zawsze dbał o staranną, poprawną polszczyznę, piękno myśli i formę wypowiedzi.
W 1956 razem z Antonim Bohdziewiczem wyreżyserował pierwszą powojenną ekranizację Zemsty Aleksandra Fredry. Wystawił też trzy sztuki w Teatrze Telewizji. Tłumaczył dzieła literatury rosyjskiej i francuskiej, m.in. Moliera.
Od 1956 współredaktor – ze Zbigniewem Raszewskim – Pamiętnika Teatralnego. W latach 1955–1970 pełnił funkcje prezesa Polskiego Ośrodka Międzynarodowego Instytutu Teatralnego, a od 1970 roku – prezesa honorowego.
23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[1].
Pochowany na cmentarzu komunalnym w Piasecznie.
Życie prywatne
Jego żoną była Anna Kuligowska-Korzeniewska.
Dorobek twórczy
- teatralny
- 1948 Molier Szkoła żon 2 razy
- 1948 Aleksandr Suchowo-Kobylin Śmierć Tariełkina
- 1948 Jean Giraudoux Amfitrion 38
- 1949 Jean Giraudoux Amfitrion 38
- 1949 Aleksander Fredro Mąż i żona
- 1950 Molier Don Juan
- 1951 Juozas Baltušis Pieją koguty
- 1951 Stefan Żeromski Grzech
- 1952 Nikołaj Gogol Rewizor
- 1952 Aleksander Fredro Mąż i żona inscenizacja, reżyseria Jan Świderski
- 1952 Franciszek Zabłocki Fircyk w zalotach reżyseria z Jackiem Woszczerowiczem
- 1953 Aleksander Fredro Mąż i żona inscenizacja, reżyseria Eugeniusz Aniszczenko
- 1953 Juozas Baltušis Pieją koguty opracowanie, reżyseria Julia Iberle
- 1953 Aleksander Fredro Zemsta
- 1953 Stefan Żeromski Grzech inscenizacja, reżyseria Adam Hanuszkiewicz
- 1954 Stefan Żeromski Grzech inscenizacja, reżyseria Janina Orsza-Łukasiewicz
- 1954 Mikołaj Pogodin Człowiek z karabinem
- 1955 Molier Don Juan
- 1956 Molier Szkoła żon
- 1956 George Bernard Shaw Święta Joanna
- 1956 Jean Giraudoux Amfitrion 38 inscenizacja, reżyseria Andrzej Dobrowolski
- 1957 Molier Don Juan (wznowienie)
- 1957 Aleksander Fredro Mąż i żona
- 1958 Molier Szkoła żon
- 1958 Jean Giraudoux Wariatka z Chaillot
- 1958 Jean Giraudoux Nie będzie wojny trojańskiej
- 1959 Zygmunt Krasiński Nie-Boska Komedia
- 1960 William Szekspir Sławna historia o Troilusie...
- 1960 William Szekspir Makbet
- 1961 Aleksandr Suchowo-Kobylin Śmierć Tariełkina
- 1961 Aleksandr Suchowo-Kobylin Sprawa
- 1962 Eurypides Medea opieka reżyserska, reżyseria Jerzy Markuszewski
- 1962 Stefan Żeromski Grzech inscenizacja, reżyseria Ryszarda Hanin
- 1962 Aleksander Fredro Mąż i żona inscenizacja, reżyseria Czesław Wołłejko
- 1962 Molier Don Juan
- 1963 Aleksander Suchowo-Kobylin Sprawa
- 1963 Giacomo Puccini Gianni Schicchi
- 1963 Aleksander Fredro Mąż i żona
- 1963 Béla Bartók Zamek księcia Sinobrodego
- 1963 Adam Mickiewicz Dziady
- 1963 Antoni Czechow Iwanow opieka reżyserska, reżyseria Andrzej Ziębiński
- 1964 Władimir Majakowski Łaźnia
- 1964 Stefan Żeromski Wierna rzeka opieka reżyserska, reżyseria Jerzy Wróblewski
- 1965 William Szekspir Sławna historia o Troilusie...
- 1966 Ilja Erenburg Burzliwe życie Lejzorka Rojsztwańca opieka reżyserska, reżyseria Zdzisław Leśniak
- 1967 Isaak Babel Zmierzch
- 1968 Molier Łotrostwa Skapena
- 1969 Stanisław Wyspiański Sędziowie opieka artystyczna, reżyseria Wojciech Jesionka
- 1969 Eurypides Ifigenia w Aulidzie opieka artystyczna, reżyseria Wojciech Jesionka
- 1970 Molier Łotrostwa Skapena
- 1970 Ecaterina Oproiu Nie jestem wieżą Eiffela opieka reżyserska, reżyseria Jacek Gruca
- 1970 Carlo Gozzi Księżniczka Turandot opieka reżyserska, reżyseria Wojciech Jesionka
- 1971 Jean Genet Pokojówki opieka reżyserska, reżyseria Henryk Baranowski
- 1971 Christopher Marlowe Tragiczne dzieje dra Fausta
- 1972 Nikołaj Gogol Nos
- 1973 Tadeusz Nowak A jak królem, a jak katem będziesz opieka reżyserska, reżyseria Janusz Nyczak
- 1974 Pierre Beaumarchais Wesele Figara
- 1975 Jan Drda Igraszki z diabłem opieka reżyserska, reżyseria Bohdan Cybulski
- 1975 Aleksandr Suchowo-Kobylin Śmierć Tariełkina
- 1976 Molier Grzegorz Niezguła
- 1977 Molier Świętoszek
- 1978 Molier Grzegorz Niezguła
- 1979 Aleksander Fredro Mąż i żona
- 1979 William Szekspir Sen nocy letniej
- 1980 Stanisław Ignacy Witkiewicz Gyubal Wahazar
- literacki
- 1966 Spory o teatr
- 1973 O wolność dla pioruna w teatrze
- 1989 Książki i ludzie
Przypisy
- ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s])
Bibliografia
- Bohdan Korzeniewski, Małgorzata Szejnert, Sława i infamia. Rozmowa z Bohdanem Korzeniewskim, Kraków: Wydawnictwo literackie, 1992, ISBN 83-08-02330-4, OCLC 749595429.
Linki zewnętrzne
- Bohdan Korzeniewski w bazie filmpolski.pl
- Kim był Bohdan Korzeniewski?
- Bohdan Korzeniewski na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
Media użyte na tej stronie
Bohdan Korzeniewski, reżyser teatralny