Bojan Penew

Bojan Penew
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia27 kwietnia 1882
Szumen
Data i miejsce śmierci25 czerwca 1927
Sofia
Zawód, zajęciehistoryk sztuki, krytyk literacki, slawista
Narodowośćbułgarska
EdukacjaUniwersytet Sofijski im. św. Klemensa z Ochrydy
MałżeństwoDora Gabe

Bojan Penew (bg. Боян Николов Пенев) (ur. 27 kwietnia 1882 w Szumen, zm. 25 czerwca 1927 w Sofii) – bułgarski historyk sztuki, krytyk literatury, slawista, badacz i popularyzator literatury polskiej.

Życiorys

Od 1917 profesor na Uniwersytecie Sofijskim im. św. Klemensa z Ochrydy, na którym był jednym z założycieli katedry slawistyki[1]. W 1918 wspólnie z żoną, Dorą Gabe i Tadeuszem Grabowskim założył Towarzystwo Bułgarsko-Polskie, które popularyzowało kulturę Polską w Bułgarii w dwudziestoleciu międzywojennym[2]. Był także redaktorem dwutygodnika Przegląd Polsko-Bułgarski[3].

W latach 1923-24 wykładał historię literatury bułgarskiej na Uniwersytecie Warszawskim, Uniwersytecie Jagiellońskim i uniwersytetach we Lwowie. W studiach o odrodzeniu narodowym w Bułgarii łączył metodę historyczną, socjologiczną i psychologiczną, w krytyce literatury skłaniał się do intuicjonizmu. Badał związki literatury polsko-bułgarskiej w XIX w., które ukazały się w wydanym pośmiertnie dziele Istorija na nowata byłgarska literatura (t. 1-4, 1930-36)[4].

Związany początkowo z wczesną moderną bułgarską darzył niechęcią utylitaryzm rodzimej literatury i przeciwstawiał mu wartości filozoficzno-moralne romantyzmu polskiego, które upatrywał głównie w romantycznym patriotyzmie i mistycyzmie. Obok wielkich romantyków, zwłaszcza Adama Mickiewicza i Juliusza Słowackiego, najwyżej cenił Młodą Polskę - twórczość Stanisława Wyspiańskiego i Jana Kasprowicza[4]. Obraz polskiej duchowości, której Panew był orędownikiem, wiązał się z postawą skrajnie nacjonalistyczną. W martyrologii polskiej widział odzwierciedlenie bułgarskich tragicznych losów historycznych, które nabierały sensu nieodzownej ofiary Słowian w dziejach europejskich[5].

Pomnik

Pomnik Bojana Penewa znajduje się na terenie ambasady Bułgarii w Alejach Ujazdowskich 33/35 w Warszawie. Jest to około metrowej wysokości cokół z kamieni polnych, na którym znajduje się przymocowana tabliczka z informacją a na szczycie znajduje się popiersie przedstawiające popularyzatora literatury polskiej[6].

Twórczość

  • Literatura bułgarska do roku 1878 (1938)
  • Istorija na nowata byłgarska literatura (t. 1-4, 1930-36)

Bibliografia

  • Praca zbiorowa pod red. Juliana Kryżanowskiego, od 1975 Czesława Hernasa: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny N-Ż. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1984. ISBN 83-01-01520-9.Sprawdź autora:1.
  • Magda Heydel. Myśl feministyczna a przekład. „Przekładaniec, numer 24”, 2011. Wydawnictwo UJ. 

Przypisy

Media użyte na tej stronie

1BoyanPenev.jpg
Боян Пенев (1882 — 1927) — болгарский литературовед и историк литературы.