Bolesław Częścik

Bolesław Częścik
Orlik
plutonowy plutonowy
Data i miejsce urodzenia

1 czerwca 1924
Wola-Józefowo

Data i miejsce śmierci

10 lipca 1951
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1942–1950

Siły zbrojne

Kotwica symbol.svg Armia Krajowa
Sign (cross) of Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) at plaque in Sanok.jpg Narodowe Siły Zbrojne
Narodowe Zjednoczenie Wojskowe
Pogotowie Akcji Specjalnej

Jednostki

oddział NSZ Romana Dziemieszkiewicza „Adama”, „Pogody”,
oddział NZW Mariana Kraśniewskiego „Burzy”,
oddział PAS Józefa Kozłowskiego „Lasa”

Stanowiska

dowódca drużyny, zastępca dowódcy plutonu

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa,
działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce

Późniejsza praca

rybak

Odznaczenia
Krzyż Narodowego Czynu Zbrojnego (nadany po 1992)

Bolesław Częścik pseud. „Orlik” (ur. 1 czerwca 1924 w Woli-Józefowie, zm. 10 lipca 1951 w Warszawie) – żołnierz Związku Walki Zbrojnej, Narodowych Sił Zbrojnych i Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, plutonowy w Pogotowiu Akcji Specjalnej.

Życiorys

Groby ppor. Juliana Czerwiakowskiego ps. „Jurek” i Bolesława Częścika ps. „Orlik” w Panteonie – Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Był synem Józefa i Feliksy z domu Tomaszewskiej.

W wieku 17 lat, na przełomie lat 1941/1942 wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, składając przysięgę przed Feliksem Mamińskim ps. „Leśnik”. Przeszedł do Narodowych Sił Zbrojnych na placówkę w Pienicach. Po wejściu Armii Czerwonej na tereny wschodniego Mazowsza w 1944 roku walczył w oddziale NSZ Romana Dziemieszkiewicza „Adama”, „Pogody” (starszego brata Mieczysława Dziemieszkiewicza „Roja”). Używał wtedy pseudonimu „Orlik”. Uczestniczył w wielu akcjach zbrojnych oddziału na terenie powiatów: ciechanowskiego, makowskiego, ostrołęckiego i pułtuskiego, m.in. rozbicia aresztu PUBP w Krasnosielcu w nocy z 1 na 2 maja 1945 roku, skąd uwolniono kilkudziesięciu żołnierzy AK i NSZ przeznaczonych do wywozu w głąb ZSRR. W akcji tej Bolesław Częścik wyprowadził z piwnic UB w Krasnosielcu m.in.: W. Wiszowatego „Zręba”, S. Majkowskiego, S. Macha oraz swojego ojca Feliksa, który był tak zbity, że nie poznał swojego syna. Latem 1946 roku uczestniczył w rozbrojeniu Komendy Powiatowej MO w Makowie Mazowieckim. Komendę zdobyto bez żadnych ofiar z obu stron. Następnie związał się z oddziałem Mariana Kraśniewskiego „Burzy”, który działał już w ramach Narodowego Zjednoczenia Wojskowego pod dowództwem Feliksa Przybytniewskiego „Mieczysława”, komendanta powiatu „Orawa” (Ostrołęka). Brał również udział w rozbrajaniu posterunków MO w Różanie, Baranowie, Chorzelach, w Myszyńcu, Kolnie i innych placówek reżimu stalinowskiego na północnym Mazowszu.

Po rozbiciu oddziału Romana Dziemieszkiewicza w 1946 roku, wraz z resztkami oddziału podporządkował się komendantowi XVI Okręgu NZW „Mazowsze” kpt. Zbigniewowi Kulesze „Młotowi” i został wcielony w skład Pogotowia Akcji Specjalnej pod dowództwem chor. Józefa Kozłowskiego „Lasa”. W tym oddziale „Orlik” objął dowództwo drużyny, a następnie został zastępcą dowódcy plutonu i awansowany do stopnia plutonowego. Do końca 1946 roku wziął udział w kolejnych kilku akcjach: wykonywaniu wyroków na aktywistach PPR, rozbrajaniu milicjantów i akcjach ekspropriacyjnych.

Korzystając z amnestii ujawnił się przed Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego na m.st. Warszawę 22 kwietnia 1947 roku, wyjechał na Ziemie Odzyskane w okolice Stargardu, gdzie zatrudnił się w jednym z Państwowych Zarządów Nieruchomości Ziemskich, a następnie przeprowadził się do Drewnicy, gdzie pracował u rybaka na kutrze wiślanym.

13 września 1950 roku został aresztowany w Drewnicy. 7 kwietnia 1951 roku WSR w Warszawie na sesji wyjazdowej w Pułtusku pod przewodnictwem por. Edwarda Hollera skazał go na karę śmierci. Prezydent Bolesław Bierut decyzją z dnia 3 lipca 1951 roku nie skorzystał z prawa łaski. Wyrok wykonano 10 lipca 1951 roku w więzieniu mokotowskim w Warszawie.

Szczątki Bolesława Częścika odnaleziono 17 sierpnia 2012 roku w kwaterze „Ł” Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie

28 września 2014 roku, podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim z udziałem Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, Instytut Pamięci Narodowej ogłosił, że udało się ustalić tożsamość Bolesława Częścika. Notę potwierdzającą identyfikację w imieniu rodziny odebrał jego bratanek Marek Częścik.

W 2008 roku został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Narodowego Czynu Zbrojnego.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
Julian Czerwiakowski, Bolesław Częścik (grób) 01.jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Groby ppor. Juliana Czerwiakowskiego ps. „Jurek” i Bolesława Częścika ps. „Orlik” w Panteonie – Mauzoleum Wyklętych-Niezłomnych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Sign (cross) of Narodowe Siły Zbrojne (NSZ) at plaque in Sanok.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Znak Narodowych Siły Zbrojnych (NSZ) na tablicy pamiątkowej w Sanoku
POL Krzyz Narodowego Czynu Zbrojnego BAR.svg
Baretka Krzyża Narodowego Czynu Zbrojnego.
PL Epolet plut 25.svg
Naramiennik plutonowego Wojska Polskiego (1925-39).