Bolesław Fichna

Bolesław Fichna

Semen, Aleksander Semen, Bolesław

kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia	23 lutego 1891 Łódź
Data i miejsce śmierci	22 kwietnia 1945 KL Flossenbürg
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Późniejsza praca	polityk
Odznaczenia

Bolesław Fichna, ps. „Semen”, „Aleksander Semen”, „Bolesław” (ur. 23 lutego 1891 w Łodzi, zm. 22 kwietnia 1945 w KL Flossenbürg^[1][2]) – polski prawnik, adwokat, działacz polityczny okresu dwudziestolecia międzywojennego, poseł na Sejm Ustawodawczy (1919–1922) i III kadencji (1930–1935) oraz senator RP V kadencji (1938–1939), zastępca członka Rady Obrony Państwa w 1920 roku^[3], członek Koła Parlamentarnego Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1938^[4].

Życiorys

Urodził się w rodzinie Franciszka, rzemieślnika, i Antoni z Mecnerów. Był starszym bratem Alfonsa, który poległ 5 listopada 1915 pod Wielkim Miedwieżem, jako szeregowiec 4. kompanii V batalionu 7 pułku piechoty^[5].

Naukę rozpoczął w Męskim Rosyjskim Gimnazjum Rządowym przy ul. Mikołajewskiej w Łodzi^[6]. W 1905 roku uczestniczył w strajku szkolnym oraz przystąpił do PET (w latach 1908–1910 był jej przywódcą w Łodzi), był również jednym z założycieli i przywódców „Zarzewia”^[2]. W 1910 roku został wydalony z Królestwa Polskiego^[2], a maturę zdał po powrocie w Gimnazjum Polskim w Łodzi – był jednym z sześciu uczniów, którzy w 1911^[7] jako pierwsi zdali maturę w tym renomowanym liceum^[8]. Następnie studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie^[6], gdzie należał do „Znicza”^[2].

W latach 1914–1916, jako legionista Józefa Piłsudskiego, brał udział w walce o niepodległość Polski^[6] – był jednym z tych, którzy 6 sierpnia 1914 pod wodzą Marszałka wyruszyli z krakowskich Oleandrów^[9]. 18 sierpnia został adiutantem I batalionu. 9 października został mianowany podporucznikiem. 1 listopada został wyznaczony na stanowisko zastępcy komendanta 3. kompanii, a następnie komendanta plutonu w 4. kompanii VI batalionu 7 pułku piechoty. 18 listopada został ciężko ranny w bitwie pod Krzywopłotami^[5].

Do Łodzi powrócił w 1916 jako oficer Legionów Polskich. Od 1917 był komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej w Łodzi. W roku 1918 obronił doktorat w Uniwersytecie Jagiellońskim^[2]. W czasie wojny polsko-bolszewickiej jako ochotnik wstąpił do wojska. Został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. W 1922 posiadał przydział w rezerwie do 3 pułku piechoty Legionów^[10]. W 1934 roku, jako kapitan pospolitego ruszenia piechoty pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Łódź Miasto II. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr IV. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”^[11].

Po wojnie powrócił do Łodzi. Był działaczem Narodowego Związku Robotniczego oraz posłem na Sejm Ustawodawczy (1919–1922)^[6][2]. W latach 1923–1927 był przewodniczącym łódzkiej rady miejskiej^[8] – z jego inicjatywy rada podjęła uchwałę o budowie w tym mieście Grobu Nieznanego Żołnierza^[6]. Działał m.in. w Rotary Club^[12], akademickim Towarzystwie Oświaty Ludowej oraz Polskich Drużynach Strzeleckich^[8]. Od 1924 prowadził w Łodzi praktykę adwokacką^[2]. W latach 1930–1935 był posłem na Sejm III kadencji z listy BBWR, a w 1938 roku został senatorem RP V kadencji (1938–1939)^[2] z ramienia Obozu Zjednoczenia Narodowego^[6]. W 1936 roku był jednym z założycieli Towarzystwa Przyjaciół Łodzi^[13].

W lipcu 1939, podczas tzw. „uroczystości grunwaldzkich”, wygłosił w Łodzi, na pl. Wolności, kilkunastominutowe patriotyczne przemówienie, którego nagranie się zachowało^[14], w którym wezwał łodzian do obrony przed Niemcami^[8]. W tym czasie mieszkał przy ul. Nawrot 7.

Od 1940, w czasie okupacji niemieckiej, działał w Warszawie w podziemiu, był działaczem Konwentu Organizacji Niepodległościowych i jego reprezentantem w Społecznym Komitecie Antykomunistycznym^[2]. Po powstaniu warszawskim trafił do obozu koncentracyjnego w Dachau, a następnie do Flossenbürga^[6], gdzie zginął 22 kwietnia 1945 r. podczas likwidacji obozu^[2][15].

Publikacje

• Cztery lata pracy w samorządzie (1923–1927) (1927)^[16]
• Z dni chmurnych i górnych. Wspomnienia (1929)^[17]
• Dzień 11 listopada 1918 w Łodzi^[18] (1938)^[2]

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari^[2][6][8] nr 6559
• Krzyż Niepodległości (7 lipca 1931)^[a][19]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[20]
• Krzyż Walecznych^[2][8]

Upamiętnienie

W 1992 marszałek Sejmu Wiesław Chrzanowski odsłonił na budynku sejmowym tablicę z 296 nazwiskami posłów i senatorów poległych podczas II wojny światowej, na której znajduje się nazwisko Bolesława Fichny^[8].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Alfabetyczny spis oficerów rezerwy. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922-05-01.
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Ulica Fichny, a może nawet plac?. „Gazeta Wyborcza Łódź”, s. 7, 27 kwietnia 2012. ISSN 0860-908x. 
• Bolesław Fichna. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-11)].

Linki zewnętrzne

• Bolesław Fichna: Dzień 11 listopada 1918 r. w Łodzi (ze wspomnień uczestników) (1938) w bibliotece Polona