Bolesław Kowalski (żeglarz)

Bolesław Kowalski

Bolo

Bolesław Kowalski
Data i miejsce urodzenia	4 marca 1928 Lublin
Data i miejsce śmierci	2 września 2015 Warszawa
Zawód, zajęcie	prawnik publicysta
Narodowość	polska
Alma Mater	Uniwersytet Wrocławski
Odznaczenia

Tablica na Skwerze Kapitanów w Szczecinie upamiętniająca 50. rocznicę powstania Bractwa Wybrzeża – Mesy Kaprów Polskich z wizerunkiem Bolesława Kowalskiego

Bolesław Kazimierz Kowalski ps. Bolo (ur. 4 marca 1928 w Lublinie, zm. 2 września 2015 w Warszawie^[1]) – polski prawnik, żeglarz, jachtowy kapitan żeglugi wielkiej, organizator i dowódca naukowo-badawczych żeglarskich wypraw m.in. na s/y Dar Opola na Morze Czerwone i Morze Śródziemne i na s/y Śmiały dookoła Ameryki Południowej, Starszy Koła Seniorów PZŻ, wieloletni Kapitan Mesy Kaprów Polskich (Bractwo Wybrzeża).

Życiorys

Urodził się w Lublinie w roku 1928 – jego dzieciństwo przypadło na okres II wojny światowej. Po wojnie studiował prawo na Uniwersytecie Wrocławskim i zaczął uprawiać żeglarstwo (od 1945). Zdobył stopień jachtowego kapitana żeglugi wielkiej (1957), kapitana motorowodnego, sternika lodowego, sędziego klasy państwowej i instruktora żeglarstwa. W roku 1959 zorganizował pierwszą w Polsce żeglarską wyprawę naukowo-badawczą na Morze Czerwone i Morze Śródziemne. W latach 1959–1960 poprowadził rejs na Darze Opola, przebywając 8055 mil morskich. W roku 1961 odbył na jachcie „Sawa" (jacht drewniany typu Conrad II, długość 11,40 m, szerokość 2,68 m, powierzchnia żagli 50 m³, silnik spalinowy o mocy 7 KM^[2]) pierwszy w powojennej Polsce samotny rejs morski (Szczecin–Gdynia)^[3].

Kolejna wyprawa żeglarsko-naukowa – rejs s/y Śmiały dookoła Ameryki Południowej (1965–1966) – została zorganizowana przez Bolesława Kowalskiego z inicjatywy i przy pomocy Bronisława Siadka (dziennikarze i pasjonaci żeglarstwa). Kierownictwo naukowe objęli naukowcy z Polskiego Towarzystwa Geograficznego. W rejsie uczestniczył m.in. Krzysztof Baranowski (Trybuna Ludu), który wspominał okoliczności swego przyjęcia do załogi^[4]:

W czasie tego rejsu zachowanie młodego kandydata na kuka – niezgodne ze zwyczajami na pokładzie – zostało tak ostro potraktowane przez kapitana Kowalskiego, że chłopak z rejsu zrezygnował. Krzysztof Baranowski opowiadał:

W czasie właściwego rejsu (lipiec 1965 – październik 1966) przepłynięto przez 3 morza i 2 oceany, w tym przez Kanał Kiloński, Wyspy Kanaryjskie, Cieśninę Magellana, kanały Patagonii, Kanał Panamski i ponownie przez wody Europy. Załoga odwiedziła Argentynę, Chile, Peru, Panamę i Bahamy, realizując programu naukowy. Obejmował on m.in. pobieranie próbek wody w strefie nerytycznej i planktonu morskiego, badania bilansu energii promieniowania słonecznego w różnych strefach klimatycznych, badania z dziedziny hydrologii, glacjologii, medycyny morskiej (m.in. ochładzanie się ciała ludzkiego w różnych warunkach pogodowych)^[5].

Podczas pobytu „Śmiałego” w Valparaíso (19 maja 1966) doszło do ważnego spotkania kapitana z przedstawicielami działającego tam „La Hermandad de la Costa” („Bractwa Wybrzeża”). Członkowie załogi zostali uroczyście przyjęci do Bractwa, z numerami 1–6 w powstającym Bractwie Polskim (Mesa Kaprów Polskich)^[6]. W kolejnych dziesięcioleciach Polacy byli jedynymi Braćmi za żelazną kurtyną. W czasie drogi powrotnej przez Atlantyk na Śmiałym przeprowadzono demokratyczne wybory – Kapitanem Polskiego „La Hermandad de la Costaza” został Jerzy Knabe (2)^[7]. Bolesław Kowalski jest we władzach Mesy Kaprów Polskich przewodniczącym Rady Braci Starszych^[8].

W kolejnych latach Bolesław Kowalski kontynuował działalność szkoleniową, organizacyjną i publicystyczną, organizował następne rejsy szkoleniowe i wyprawy, pisał książki, m.in. o kolejnych wyprawach. Od roku 1989 przebudował wyeksploatowany dębowy kuter na własny s/y „Radwan", na którym żeglował, najczęściej po Morzu Śródziemnym (1993–1998).

Publikacje (wybór)

Bolesław Kowalski był autorem opracowań szkoleniowych i książek o wyprawach żeglarskich, m.in.:

• Żeglarskie Vademecum (współautor: T, Szpakowski), Wyd. Ministerstwa Obrony Narodowej na zlec. Ligi Przyjaciół Żołnierza, 1957^[9]
• Wyprawa „Koral”, Wydawnictwo Morskie, Gdynia 1962^[10]
• Wyprawa „Śmiały”: wspomnienia nad dziennikami jachtu, Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1979^[11]

Był aktywny w żeglarskich portalach internetowych, m.in. portalu S@il-ho!, prowadzonym przez Jerzego Kulińskiego, który w latach 2004–2005 pisał m.in.^[12][13]:

Odznaczenia i wyróżniania^[3]

• 1966 – Zasłużony Działacz Żeglarstwa Polskiego
• 1969 – Zasłużony Pracownik Morza (srebrna)
• 1974 – Złota Odznaka 50-lecia Yacht Klubu Polski
• 1998 – La Hermandad de la Costa de Chile, Kawaler tytułu „Gentil Hombre de Mar”^[7]
• 1999 – Medal „Za szczególne zasługi dla żeglarstwa polskiego”
• 2001 – Medal Szlachectwa Morza
• 2002 – Kawaler Kaperskiego Topora Bojowego^[7]
• 2003 – Międzynarodowa Nagroda Conrady – Indywidualności Morskie^[14]
• 2012 – Tablica pamiątkowa w Alei Żeglarzy w Nowym Warpnie

Przypisy