Bolesław Nieczuja-Ostrowski

Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski
Tysiąc, Bolko, Grzmot, Michałowicz, Burza
Ilustracja
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

29 września 1907
Halicz

Data i miejsce śmierci

13 lipca 2008
Elbląg

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Stanowiska

d-ca kompanii 115. Pułku Piechoty 41. DP (rez.), d-ca 106. Dywizji Piechoty AK

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Krzyż Walecznych (1920-1941) Krzyż Armii Krajowej Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (od 1908)

Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski ps. „Tysiąc”, „Bolko”, „Grzmot”, „Michałowicz”, „Burza” (ur. 29 września 1907 w Haliczu, zm. 13 lipca 2008 w Elblągu) – polski dowódca wojskowy, generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys

Grób Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego na Cmentarzu Komunalnym Agrykola
(c) Kamil Rymowicz, CC BY-SA 3.0
Grób generała Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego (2013)

Bolesław Nieczuja-Ostrowski urodził się 29 września 1907 w Haliczu, w województwie stanisławowskim, w rodzinie Michała i Anieli z d. Frank. Naukę w zakresie szkoły średniej pobierał w Gimnazjum Koedukacyjnym Towarzystwa Prywatnego Gimnazjum w Przeworsku. Egzamin dojrzałości zdał w 1927. Działał w harcerstwie dochodząc do funkcji Komendanta Hufca ZHP w Przeworsku. W 1931 ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Komorowie koło Ostrowi Mazowieckiej. Służbę rozpoczął w 5 pułku Strzelców Podhalańskich w Przemyślu. Następnie został wykładowcą w szkole podchorążych rezerwy w Zambrowie i Ośrodku Wyszkolenia Rezerw Piechoty w Różanie.

Wziął udział w wojnie obronnej z 1939; zgodnie z planem mobilizacji objął dowództwo kompanii w 115 pułku piechoty (rezerwowym). Za zasługi we wrześniu 1939 odznaczony został Krzyżem Walecznych.

Dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł, po czym zaangażował się w działalność Związku Walki Zbrojnej we Lwowie, a następnie na terenie Podkarpacia i ziemi krakowskiej. Został szefem uzbrojenia w Komendzie Okręgu Krakowskiego ZWZ. Zorganizował tam konspiracyjną produkcję broni, która otrzymała kryptonim „Ubezpieczalnia”. W 1943 został awansowany do stopnia majora oraz odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami. W 1944 został mianowany dowódcą 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej kryp. „Dom”, walczył na terenie Małopolski. Za zasługi awansowano go do stopnia podpułkownika ze starszeństwem z dniem 11 listopada 1944 r. oraz odznaczono Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari.

Po rozwiązaniu dywizji wyjechał wraz z grupą byłych żołnierzy do Elbląga. Osiedlili się w Pogrodziu k. Elbląga, gdzie zorganizowano Spółdzielnię Gospodarczo-Społeczną. Zrzeszała ona byłych żołnierzy AK i ich rodziny. W 1949 został aresztowany. Dwukrotnie został skazany na karę śmierci. W więzieniu spędził 7 lat. Przez kolejne lata prześladowany był za działalność w Armii Krajowej.

W 1991 został wyróżniony awansem na stopień generała brygady, a rok później otrzymał honorowe obywatelstwo Elbląga. 29 września 2007 generał Bolesław Nieczuja-Ostrowski obchodził swoje 100. urodziny. Na uroczystościach urodzinowych byli m.in.: bp Jan Styrna, wiceprezydent miasta Witold Wróblewski, Leonard Krasulski, Jerzy Wcisła, Sławomir Sadowski[1]. Generał otrzymał list z życzeniami od ówczesnego Prezesa Rady Ministrów Jarosława Kaczyńskiego.

Gen. Bolesław Nieczuja-Ostrowski zmarł 13 lipca 2008 w Elblągu w wieku 101 lat[2]. Pogrzeb generała odbył się 18 lipca 2008 i rozpoczął się mszą święta żałobną w katedrze św. Mikołaja w Elblągu, którą celebrował biskup pomocniczy elbląski Józef Wysocki i biskup polowy Wojska Polskiego gen. dyw. Tadeusz Płoski. Po uroczystej mszy ciało generała zostało pochowane na Cmentarzu Komunalnym Agrykola[3].

Życie prywatne

Był żonaty z Bronisławą Marią z d. Paklikowską (1909–1988), urodzoną we Lwowie. Mieli troje dzieci, Wandę (ur. 1935), Michała (1943−1965) i Tadeusza (1946−2010).

Nagrody i wyróżnienia

Publikacje

  • Rzeczpospolita partyzancka; Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1991
  • Drogi Miłości Bożej, Kraków 1993
  • Inspektorat AK „Maria” w walce, tom 1.; Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1995
  • Inspektorat AK „Maria” w walce, tom 2., cz. 1., Elbląg 2001
  • Inspektorat AK „Maria” w walce, tom 2., cz. 2., Elbląg 2007

Przypisy

  1. Setne urodziny generała. portel.pl. (pol.).
  2. Generał Bolesław Nieczuja – Ostrowski nie żyje. portel.pl. [dostęp 2008-07-13]. (pol.).
  3. Pogrzeb generała. portel.pl. [dostęp 2008-07-18]. (pol.).
  4. Generał bryg. Bolesław Nieczuja-Ostrowski. Oficjalny serwis internetowy Miasta Elbląg. [dostęp 2014-01-02]. (pol.).
  5. Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa. [dostęp 2011-02-18].
  6. To będzie rok generała. portel.pl. [dostęp 2016-12-29].
  7. Generał Nieczuja-Ostrowski patronem skweru przy ul. Mickiewicza. info.elblag.pl. [dostęp 2017-04-30].
  8. Generał dobrze zapamiętany. portel.pl. [dostęp 2017-10-06].

Bibliografia

  • Rzeczpospolita Partyzancka VII-VIII 1944, red. S.M.Przybyszewski, Wydawnictwo Nowa Nidzica 2004, ISBN 83-913972-1-1
  • P. Nieczuja-Ostrowski, Inicjatywa społeczno-gospodarcza akowskich osadników w powiecie elbląskim w latach 1945-1949, „Rocznik Elbląski” t. 20 (2006), s. 258
  • S. Piwowarski, Niezwykłe życie generała brygady Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego, pseudonim: „Bolko”, „Grzmot”, „Tysiąc”, „Michałowicz”, „Informator Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej” nr 3/2007, s. 4.
  • L. Zieliński, Osadnictwo wiejskie w powiecie elbląskim w latach 1945-1950, „Rocznik Elbląski” nr 3 (1966), s. 184
  • IPN

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol
POL Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami (1942) BAR.svg
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
POL Krzyż Armii Krajowej BAR.svg
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Ribbon.Crossproecclesiaetpontifice.jpg
Ribbon of the Cross "pro ecclesia et pontifice" - Holy See - Vatican
Grób generała B.M.Nieczui - Ostrowskiego.jpg
(c) Kamil Rymowicz, CC BY-SA 3.0
Grób generała brygady Bolesława Michała Nieczui - Ostrowskiego na Cmentarzu Agrykola w Elblągu
Tablica upamiętniająca generała Bolesława M. Nieczui Ostrowskiego (2).jpg
Autor: Kamil.ryy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica upamiętniająca generała Bolesława M. Nieczui Ostrowskiego w jednym z elbląskich skwerów
Grób gen. Bolesława Nieczui - Ostrowskiego na Cmentarzu Komunalnym Agrykola (3).jpg
Autor: Kamil.ryy, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób gen. Bolesława Nieczui - Ostrowskiego na Cmentarzu Komunalnym Agrykola