Bolesław Waligóra
 | |
 major piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 9 września 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1 listopada 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | 2 Pułk Piechoty |
| Stanowiska | kierownik archiwum |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
   _BAR.svg){kind=small}    | |
Bolesław Andrzej Waligóra[a] (ur. 9 września 1898[2] w Krakowie, zm. 1 listopada 1940 w Londynie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Był synem Franciszka urzędnika Kasy Chorych w Rzeszowie i Zofii z domu Stanek. 14 sierpnia 1914 wstąpił do 3 kompanii Związku Strzeleckiego w Rzeszowie. Od września 1914 do marca 1915 roku służył w stopniu szeregowego w 4 kompanii 2 pułku piechoty Legionów Polskich, a następnie do września 1917 w 8 kompanii 4 pułku piechoty. Wraz ze swoim oddziałem brał udział we wszystkich walkach Legionów w Karpatach i na Wołyniu. Jesienią 1916 ukończył kurs instruktorów szturmowych w Baranowiczach, a następnie kurs oficerów piechoty w Zegrzu. W listopadzie 1918 wstąpił do tworzącego się Wojska Polskiego w stopniu plutonowego. Przydzielono go do kompanii szturmowej 4 pułku piechoty Legionów, z którą brał udział w odsieczy Lwowa i do końca lipca 1919 walczył na wojnie polsko-bolszewickiej. 7 kwietnia 1920 został mianowany z dniem 1 kwietnia 1920 roku podporucznikiem, w piechocie, w grupie podoficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w Kompanii Przybocznej Naczelnego Wodza[3].
W lutym 1927 kapitan Waligóra został przeniesiony do Wojskowego Biura Historycznego na stanowisko referenta. 17 grudnia 1931 został awansowany na majora ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 roku i 45. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4][5]. 29 czerwca 1933 został przeniesiony z Wojskowego Biura Historycznego do Archiwum Wojskowego, na stanowisko kustosza[6]. Od 1 grudnia 1933 do września 1939 był szefem Archiwum Wojskowego[7]. Pisał książki o tematyce wojskowej.
Do Londynu przybył 28 lipca 1940 i wkrótce został mianowany kierownikiem Archiwum Sztabu Naczelnego Wodza. Bezzwłocznie przystąpił do rozpakowywania przewiezionych z Francji skrzyń z ewakuowanymi z Warszawy aktami wojskowymi. Zginął podczas nocnego bombardowania Londynu. Jest obecnie uznawany za pioniera polskiej archiwistyki wojskowej. Został pochowany z honorami wojskowymi na cmentarzu Streatham Hill w południowej części Londynu[8].
Od 10 lipca 2003 major Waligóra jest patronem Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie[9].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6249
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[10]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[11]
- Krzyż Walecznych (1921)[12]
- Srebrny Krzyż Zasługi (25 maja 1929)[13]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej (1920)
- Medal Waleczności I klasy (Austro-Węgry)
Wybrane publikacje
Książki, których autorem bądź współautorem był major Waligóra.
- Zarys historii wojennej 85-go Pułku Strzelców Wileńskich, Warszawa 1928.
- Bój na przedmościu Warszawy w sierpniu 1920 r.
- Służba zdrowia 1-szej Armji w obronie przedmościa Warszawy w sierpniu 1920 roku. Warszawa: Lekarz Wojskowy, 1932.
- Walka o Wilno.
- Fortyfikacja przedmościa Warszawy.
- Zajęcie Wilna przez gen. Żeligowskiego.
- Bój pod Jastkowem w dniach 31 lipca 3 sierpnia 1915 roku.
- Okupacja Litwy i Białorusi w 1918–1919 r. przez Rosję Sowiecką.
- Wilno a Legiony Polskie.
- Zadania i metody pracy Archiwum Wojskowego.
- Zarys wysiłku około gromadzenia pamiętników, wspomnień, relacji itp. do historii przedwojennych polskich związków wojskowych, formacji i wojska polskiego.
- Gromadzenie źródeł do historii Legionów Polskich.
- Bitwa Warszawska.
Uwagi
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 28.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 23.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 17 kwietnia 1920 roku, poz. 438.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 399.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 23, w marcu 1939 zajmował 22. lokatę.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 131.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 494.
- ↑ Wykaz poległych 1952 ↓, s. 36.
- ↑ Życiorys i fotografia na stronie CAW. caw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]..
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 82.
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 303 „za zasługi w pracy nad historją wojenną pułków polskich”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
Linki zewnętrzne
- Publikacje Bolesława Waligóry w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Orzełek legionowy
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).
Bolesław Waligóra (1898-1940), kpt., kawaler VM