Bolesław Waligóra

Bolesław Andrzej Waligóra
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

9 września 1898
Kraków

Data i miejsce śmierci

1 listopada 1940
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

2 Pułk Piechoty
4 Pułk Piechoty
4 Pułk Piechoty Legionów
Wojskowe Biuro Historyczne
Archiwum Wojskowe

Stanowiska

kierownik archiwum

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941) Srebrny Krzyż Zasługi Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej Medal Waleczności (Austro-Węgry)

Bolesław Andrzej Waligóra[a] (ur. 9 września 1898[2] w Krakowie, zm. 1 listopada 1940 w Londynie) – major piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Był synem Franciszka urzędnika Kasy Chorych w Rzeszowie i Zofii z domu Stanek. 14 sierpnia 1914 wstąpił do 3 kompanii Związku Strzeleckiego w Rzeszowie. Od września 1914 do marca 1915 roku służył w stopniu szeregowego w 4 kompanii 2 pułku piechoty Legionów Polskich, a następnie do września 1917 w 8 kompanii 4 pułku piechoty. Wraz ze swoim oddziałem brał udział we wszystkich walkach Legionów w Karpatach i na Wołyniu. Jesienią 1916 ukończył kurs instruktorów szturmowych w Baranowiczach, a następnie kurs oficerów piechoty w Zegrzu. W listopadzie 1918 wstąpił do tworzącego się Wojska Polskiego w stopniu plutonowego. Przydzielono go do kompanii szturmowej 4 pułku piechoty Legionów, z którą brał udział w odsieczy Lwowa i do końca lipca 1919 walczył na wojnie polsko-bolszewickiej. 7 kwietnia 1920 został mianowany z dniem 1 kwietnia 1920 roku podporucznikiem, w piechocie, w grupie podoficerów byłych Legionów Polskich. Pełnił wówczas służbę w Kompanii Przybocznej Naczelnego Wodza[3].

W lutym 1927 kapitan Waligóra został przeniesiony do Wojskowego Biura Historycznego na stanowisko referenta. 17 grudnia 1931 został awansowany na majora ze starszeństwem z 1 stycznia 1932 roku i 45. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4][5]. 29 czerwca 1933 został przeniesiony z Wojskowego Biura Historycznego do Archiwum Wojskowego, na stanowisko kustosza[6]. Od 1 grudnia 1933 do września 1939 był szefem Archiwum Wojskowego[7]. Pisał książki o tematyce wojskowej.

Do Londynu przybył 28 lipca 1940 i wkrótce został mianowany kierownikiem Archiwum Sztabu Naczelnego Wodza. Bezzwłocznie przystąpił do rozpakowywania przewiezionych z Francji skrzyń z ewakuowanymi z Warszawy aktami wojskowymi. Zginął podczas nocnego bombardowania Londynu. Jest obecnie uznawany za pioniera polskiej archiwistyki wojskowej. Został pochowany z honorami wojskowymi na cmentarzu Streatham Hill w południowej części Londynu[8].

Od 10 lipca 2003 major Waligóra jest patronem Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie[9].

Ordery i odznaczenia

Wybrane publikacje

Książki, których autorem bądź współautorem był major Waligóra.

  • Zarys historii wojennej 85-go Pułku Strzelców Wileńskich, Warszawa 1928.
  • Bój na przedmościu Warszawy w sierpniu 1920 r.
  • Służba zdrowia 1-szej Armji w obronie przedmościa Warszawy w sierpniu 1920 roku. Warszawa: Lekarz Wojskowy, 1932.
  • Walka o Wilno.
  • Fortyfikacja przedmościa Warszawy.
  • Zajęcie Wilna przez gen. Żeligowskiego.
  • Bój pod Jastkowem w dniach 31 lipca 3 sierpnia 1915 roku.
  • Okupacja Litwy i Białorusi w 1918–1919 r. przez Rosję Sowiecką.
  • Wilno a Legiony Polskie.
  • Zadania i metody pracy Archiwum Wojskowego.
  • Zarys wysiłku około gromadzenia pamiętników, wspomnień, relacji itp. do historii przedwojennych polskich związków wojskowych, formacji i wojska polskiego.
  • Gromadzenie źródeł do historii Legionów Polskich.
  • Bitwa Warszawska.

Uwagi

  1. W styczniu 1934 sprostowano imiona i datę urodzenia z „Bolesław ur. 10.09.1898” na „Bolesław Andrzej ur. 09.09.1898”[1].

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 28.
  2. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 23.
  3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 17 kwietnia 1920 roku, poz. 438.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 399.
  5. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 23, w marcu 1939 zajmował 22. lokatę.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 131.
  7. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 494.
  8. Wykaz poległych 1952 ↓, s. 36.
  9. Życiorys i fotografia na stronie CAW. caw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-05)]..
  10. M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  11. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 26 stycznia 1922 roku, s. 82.
  13. M.P. z 1929 r. nr 123, poz. 303 „za zasługi w pracy nad historją wojenną pułków polskich”.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
AUT KuK Kriegsbande BAR.svg
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).
PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Bolesław Waligóra kpt kawaler VM.jpg
Bolesław Waligóra (1898-1940), kpt., kawaler VM