Bolesław Zawadzki

Bolesław Zawadzki

Karol Pomorski

major dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia	15 sierpnia 1892 Wilno
Data i miejsce śmierci	9 września 1941 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	1914–1930
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Polska Siła Zbrojna Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	79 pułk piechoty 35 pułk piechoty
Stanowiska	dowódca batalionu adiutant zastępca dowódcy pułku dowódca pułku
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
Późniejsza praca	dziennikarz
Odznaczenia

Kartoteka personalno-odznaczeniowa

Skan Zaub Zawi 0801

Skan Zaub Zawi 0769

Skan Zaub Zawi 0770

Bolesław Zawadzki ps. „Karol Pomorski” (ur. 15 sierpnia 1892 w Wilnie, zm. 9 września 1941 w Warszawie^[1]) – major dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, dziennikarz.

Życiorys

Urodził się 15 sierpnia 1892 w Wilnie, w rodzinie Aleksandra (1859–1926) i Ludwiki z Wysłouchów (1864–1954)^[2]. Podczas nauki był uczestnikiem strajków szkolnych, a od 1908 czynnie działał w niepodległościowych organizacjach młodzieżowych, za co trzykrotnie go aresztowano i więziono. W 1911 ukończył Gimnazjum Mariana Rychłowskiego, a następnie wyjechał do Krakowa w którym przez dwa semestry był uczniem na wydziale filozoficznym^[3]. Później przeniósł się do Lwowa, gdzie działał w Polskich Drużynach Strzeleckich oraz „Zarzewiu”.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 1 kompanii V batalionu 5 pułku piechoty^[4]. 21 maja 1915 został ranny w lewą rękę w bitwie pod Konarami^[5][4][6]. 2 lipca 1915 c. k. Komenda Legionów Polskich mianowała go chorążym w piechocie z odznakami XII rangi^[7] (starszeństwo z 15 czerwca 1915^[8]). W tym samym czasie był mianowany podporucznikiem w I Brygadzie Legionów Polskich^[4]. Latem tego roku został przeniesiony do 6 pułku piechoty, w którym do 31 lipca był adiutantem baonu, a następnie komendantem plutonu w 5. kompanii II baonu^[4]. 26 października 1915 w czasie walk na Wołyniu został ranny^[9]. 14 listopada leczył się w szpitalu w Bistrai^[9]. Wiosną 1917 pełnił służbę w Krajowym Inspektoracie Zaciągu, a jego oddziałem macierzystym był nadal 6 pp^[8]. W lipcu tego roku, po kryzysie przysięgowym, wstąpił do Polskiej Siły Zbrojnej^[4].

W lutym 1918 był przydzielony do Szkoły Podchorążych w charakterze instruktora^[10]. Następnie był w szkole dowódcą klasy „J” (9 listopada 1918)^[11], a później dowódcą klasy 19. (10 września-6 grudnia 1919)^[12]. W międzyczasie od 9 maja do 16 września 1919 walczył na froncie na stanowisku dowódcy III batalionu Białostockiego Pułku Strzelców^[3][a]. 2 stycznia 1920 rozpoczął naukę w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego w Warszawie. 18 kwietnia 1920, w związku z przygotowywaną wyprawą kijowską, kurs został przerwany, a on otrzymał przydział do Oddziału V Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. Od 19 kwietnia do 1 czerwca był referentem w Oddziale I Naczelnego Dowództwa WP, a od 2 lipca do 31 grudnia 1920 adiutantem IV Brygady w 2 Dywizji Litewsko-Białoruskiej^[3]. 15 lipca 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora, w piechocie, w grupie oficerów byłych Legionów Polskich^[14].

Od stycznia 1921 kontynuował naukę na II kursie Wojennej Szkoły Sztabu Generalnego^[15]. 6 września, po ukończeniu kursu, otrzymał dyplom naukowy oficera Sztabu Generalnego i przydział do Oddziału III Sztabu Generalnego^[16] na stanowisko kierownika referatu operacyjnej służby sztabów^[17]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 450. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[18]. W tym samym roku był wykładowcą historii wojskowej w Oficerskiej Szkole Piechoty^[19]. Od 1 stycznia 1923 był kierownikiem referatu w Biurze Historycznym Sztabu Generalnego^[20][21]. W grudniu 1925 został przesunięty na stanowisko pełniącego obowiązki zastępcy szefa biura^[22][23]. W czerwcu 1926 został przeniesiony do 35 pułku piechoty w Brześciu nad Bugiem na stanowisko dowódcy II batalionu^[24]. W 1927 pełnił obowiązki zastępcy dowódcy pułku, a od 25 maja do 5 lipca także obowiązki dowódcy pułku^[17]. 6 grudnia ponownie objął obowiązki dowódcy II batalionu^[17]. W kwietniu 1928 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przydziałem do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie^[25][26], w którym od 26 czerwca tego roku pełnił obowiązki szefa Oddziału Ogólnego^[17]. 31 października 1928 został przeniesiony w stan nieczynny na przeciąg 12 miesięcy^[27]. Później został oddany do dyspozycji szefa Departamentu Piechoty MSWojsk., a z dniem 31 marca 1930 przeniesiony w stan spoczynku^[28]. Po opuszczeniu szeregów wojska od 1932 był dziennikarzem w redakcji „Wieczoru Warszawskiego”^[17].

25 czerwca 1938 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie tego odznaczenia „Zawadzkiemu Bolesławowi ur. 1892 w Wilnie, w rodzinie Aleksandra i Ludwiki”, żołnierzowi byłego 6 pp LP. Tego samego dnia Komitet pozytywnie rozpatrzył wniosek o nadanie „Zawadzkiemu Bolesławowi, rannemu w 1915 pod Konarami”, żołnierzowi byłego 7 pp LP. Zarządzeniem z 27 czerwca 1938 Prezydent RP nadał wymienionemu Krzyż Niepodległości^[29]. Odrzucenie wniosku o nadanie Krzyża Niepodległości Bolesławowi Zawadzkiemu z byłego 6 pp LP jest zbieżne z tym, że jego nazwisko nie zostało wymienione tomie I „Historii 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego”, wydanym w 1939^[30].

Zmarł w 1941 w Warszawie, w następstwie ran doznanych we wrześniu 1939^[31]. Został pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A16-5-7/8)^[32].

Grób Bolesława Zawadzkiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Od 10 stycznia 1916 był żonaty z Heleną (Haliną) Manowarda de Jana (1892–1955)^[2], z którą miał troje dzieci: Barbarę Strasburger (1917–1986), Annę (1932–2020) i Stefana^[17]. Stefan Zawadzki ps. „Bolesław” (1919–2007), jako kapral podchorąży wziął udział w powstaniu warszawskim^[33].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4211^[34][35]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[17]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[36]
• Krzyż Oficerski Orderu Świętego Sawy (Jugosławia)^[2]
• Krzyż Kawalerski Orderu Korony (Belgia)^[36]
• Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)^[2]

Twórczość

• Kampanja jesienna w Prusach Wschodnich : sierpień - wrzesień 1914 r.. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1924, seria: Studja z wojny światowej.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Lista strat Legionu Polskiego od 1 maja do 1 lipca 1915. Piotrków: Centralny Oddział Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1915-08-01.
• IV Lista strat Legionów Polskich. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1916-01-01.
• Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917). Komenda Legionów Polskich, 1917.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Zdzisław Kowalski: Wojna polsko-bolszewicka na łamach polskich fachowych periodyków wojskowych. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001, s. 215-216. ISBN 83-7174-856-6.
• Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
• Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 838. [dostęp 2021-04-25].
• Marian Różycki, Stefan Dybkowski: Zarys historji wojennej 79-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Żołnierze Niepodległości : Zawadzki Bolesław. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-04-26].

Linki zewnętrzne

• Publikacje Bolesława Zawadzkiego w bibliotece Polona