Borbuchy

Borbuchy
Борбухи
Państwo Ukraina
ObwódFlag of Khmelnytskyi Oblast.svg chmielnicki
Rejonjarmoliński
Populacja (2001)
• liczba ludności

113[1]
Nr kierunkowy+380 3853
Kod pocztowy32102
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego
Mapa konturowa obwodu chmielnickiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Borbuchy”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia49°10′11″N 26°59′03″E/49,169722 26,984167
Portal Ukraina

Borbuchy (ukr. Борбухи) – wieś na Ukrainie w rejonie jarmolińskim obwodu chmielnickiego.

Historia

Wieś niegdyś związana z włościami Szarawka. W XV w. Władysław Jagiełło nadał Burbuczyńce (Borbuchy) Domaratowi de Sladkow lub jego synowi. Na początku XVI w. Borbuchy były w posiadaniu kasztelana kamienieckiego Jana Szarawskiego (Jana Domarathowicza Schliatkowskiego alias Scharawskiego). W 1539 niedługo po cesji Borbuch (Borburczyniec / Barborczyniec) dokonanej przez Jana Szarawskiego na rzecz Macieja Radeckiego wieś wraca do dóbr stołu królewskiego i zostaje wkrótce nadana Bernardowi Pretficzowi w uznaniu jego zasług rycerskich[2].

Pod koniec XVI w. w wyniku małżeństwa Zofii Pretficz z Piotrem Dulskim, starostą augustowskim i rajgrodzkim, a od 1598 trembowelskim, Borbuchy wraz z innymi wsiami przynależącymi do Szarawki przechodzą na kolejne dwa stulecia w ręce rodziny Dulskich. Po Krzysztofie Dulskim, chorążym pancernym, w 1731 Borbuchy dziedziczy jego syn Józef Dulski, miecznik warszawski, a następnie Ignacy Dulski. Syn Ignacego i kasztelanki halickiej Anny z Bielskich – Antoni Dulski (ur. 1780), dziedzic Szarawki i przyległych do niej 12 wsi, obciążył swoje dobra tak wielkimi długami, że po jego śmierci w 1831 zostały one wystawione na publiczną licytację[3].

Kolejnym właścicielem Borbuch zostaje Honorata z Kożuchowskich Romiszewska, żona radcy stanu Feliksa Romiszewskiego, po której majątek objął ich najmłodszy syn Lucjan Romiszewski (brat gen. Władysława Romiszewskiego), ożeniony z Adelą z Leśniewiczów z Wielkiej Mukszy, córką marszałka kamienieckiego Wincentego Leśniewicza[4][5][6].

Za czasów Romiszewskich w Borbuchach stał duży niski dwór o kilku większych i kilkunastu mniejszych pokojach. We dworze znajdował się m.in. bogaty księgozbiór. Na rzece Uszycy założony został młyn, który dostarczał elektryczność. Na początku lat 80. XIX w. Lucjan Romiszewski podjął w Borbuchach eksploatację bogatych pokładów fosforytów, które były następnie eksportowane do Anglii i Niemiec. Kopalnia w należących do Romiszewskich Borbuchach była jedną z największych na Podolu kopalni fosforytów[7][8][9][10][11].

Borbuchy pozostawały w rękach rodziny Romiszewskich herbu Jelita do czasu rewolucji bolszewickiej[8].

Urodzeni

Przypisy

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu chmielnickiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku (ukr.).
  2. Kazimierz Pułaski, Szkice i poszukiwania historyczne, Serya trzecia, 1906, s. 8, 12-15, 29- 30
  3. Kazimierz Pułaski, Kronika polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy, t. 1, 1911, s. 60-61, 64
  4. Tadeusz Epstein, Wielka własność ziemska w guberni podolskiej w pierwszej połowie XIX w., 2017, s. 152
  5. W. K. Guldman, Pomiestnoje ziemlowladienie w podolskoj gubernii, Kamieniec Podolski 1898, s. 41
  6. Jerzy Romiszewski, Rodzinne powiązania [w:] Ułan Wołyński, nr 31, 2007, s. 19-23
  7. Hanna Różycka, Korzenie i gniazdo rodowe Feliksa Jaworskiego [w:] Ułan Wołyński, nr 31, 2007, s. 2-3
  8. a b Jerzy Romiszewski, Rodzinne powiązania [w:] Ułan Wołyński, nr 31, 2007, s. 19-23
  9. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, T. VIII, s. 445; T. IX, s. 150
  10. Kraj z 17 (29) czerwca 1884, nr 25, s. 11
  11. Kłosy z 30 maja (11 czerwca) 1885, nr 1041, s. 383-384

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Khmelnytskyi Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Районы Хмельницкой области с 17 июля 2020 года