Bornit

Bornit

Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	Cu5FeS4
Twardość w skali Mohsa	3
Przełam	muszlowy albo nierówny
Łupliwość	niewyraźna
Układ krystalograficzny	rombowy[1]
Gęstość minerału	4,9 – 5,4 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	Na świeżym przełamie brązowa jednak szybko pojawiają się pstre naloty. Spotyka się minerał w barwie różowobrunatnej, czerwonej i miedzianej, często pokryty niebieskofioletowym nalotem.
Rysa	szara do czarnej
Połysk	metaliczny

Bornit – minerał z gromady siarczków. Jest minerałem rzadkim, rozpowszechnionym tylko w niektórych regionach Ziemi. Minerał hydrotermalnych żył kruszcowych, zwykle występuje w asocjacji z chalkopirytem jako produkt odmieszania roztworu stałego, z galeną, sfalerytem i pirytem. Znany z wielu złóż miedzi, powszechny szczególnie w strefie cementacyjnej złóż siarczków Cu. Pospolity w łupkach miedzionośnych cechsztynu, tu w asocjacji z tetraedrytem, chalkozynem, pirytem, kowelinem.

Nazwa pochodzi od nazwiska austriackiego mineraloga Ignaza von Borna (1742-1791)^[2].

Charakterystyka

Właściwości

Niezmiernie rzadko tworzy kryształy izometryczne o postaci sześcianu, ośmiościanu, bądź ich kombinacji. Często jest zbliźniaczony. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, tworzy wpryśnięcia i impregnacje. Jest kruchy, nieprzezroczysty, wykazuje iryzację w odcieniach fioletowych, niebieskich, zielonych. W stanie świeżym podobny do pirytu i nikielinu.

Na świeżym przełamie wykazuje podobieństwo do pirotynu, a po pewnym czasie do kowelinu i chalkopirytu.

Występowanie

Miejsca występowania:

• Na świecie: USA – Montana, Connecticut, Kalifornia, Karolina Południowa, Wirginia; Kanada, Namibia, Kazachstan, Chile, Peru, Wielka Brytania. Oprócz tego w Niemczech i Austrii.

• W Polsce: występuje w Miedziance i Kowarach. Jest jednym z głównych minerałów kruszcowych polimetalicznego złoża na monoklinie przedsudeckiej eksploatowanego przez KGHM Polska Miedź SA^[3].

Zastosowanie

• jedna z najważniejszych rud miedzi
• bardzo ceniony i atrakcyjny kamień kolekcjonerski
• bywa wykorzystywany jako kamień ozdobny

Przypisy