Borsig Bn2t 11453 i 11458
Parowóz nr 11458 | |
Producent | |
---|---|
Lata budowy | 1924–1925 |
Układ osi | B n2t (0-2-0) |
Wymiary | |
Masa pustego parowozu | 6,3 t |
Masa służbowa | 8 t[1] |
Długość | 5290 mm[1] |
Szerokość | 1600 mm |
Wysokość | 2880 mm |
Rozstaw osi skrajnych | 1200 mm |
Średnica kół napędnych | 600 mm[1] |
Napęd | |
Trakcja | parowa |
Ciśnienie w kotle | |
Powierzchnia ogrzewalna kotła | 18,3 m²[1] |
Powierzchnia rusztu | 0,39 m²[1] |
Średnica cylindra | 250 mm[1] |
Skok tłoka | 300 mm[1] |
Pojemność skrzyni węglowej | 0,3 t |
Pojemność skrzyni wodnej | 0,55 m³[1] |
Parametry eksploatacyjne | |
Moc znamionowa | 40 KM |
Maksymalna siła pociągowa | 950 kg |
Prędkość konstrukcyjna | 30 km/h[1] |
Parametry użytkowe | |
Rozstaw szyn | 600 mm |
Portal Transport szynowy |
Borsig Bn2t 11453 i 11458 – dwuosiowe parowozy wąskotorowe wyprodukowane w niemieckiej firmie August Borsig Berlin-Tegel w latach 20. XX wieku. Oznaczenie Bn2t oznacza rodzaj parowozu – tendrzak o układzie osi B, z dwucylindrowym silnikiem bliźniaczym na parę nasyconą. Oba zostały zachowane do chwili obecnej; numer 11458 jeździ na Kolejce Parkowej Maltanka.
Historia
Niemiecka wytwórnia August Borsig Berlin-Tegel w latach 1920–1930 zbudowała 215 dwuosiowych wąskotorowych parowozów przemysłowych na parę nasyconą na tor szerokości od 590 mm do 1000 mm, z czego 73 na tor 600 mm[2]. Nabywane były przez zakłady przemysłowe, koleje prywatne lub duże gospodarstwa[2].
Egzemplarze
Borsig Bn2t 11453
Parowóz Borsig o numerze fabrycznym 11453 został zbudowany i sprzedany 6 lutego 1924 roku[2]. Pierwotnie był wykonany na tor o rozstawie 620 mm[2]. Pierwszym właścicielem była Dyrekcja Kopalń i Hut Księcia Donnersmarcka w Świętochłowicach[3]. Rozstaw osi w toku służby zmieniono na 600 mm[3]. Po II wojnie światowej eksploatowany do 1977 w Zakładach Azotowych Chorzów jako numer 1[3]. Razem z parowozem nr 11458, przed 1 czerwca 1979 roku został odnowiony i ustawiony jako pomnik w parku przyzakładowym, gdzie jednak podlegał dewastacji[2]. W 1992 roku został nabyty przez Poznański Klub Modelarzy Kolejowych[2]. Od 2006 roku po odnowieniu stanowi pomnik przy Fabryce Pojazdów Szynowych w Poznaniu, bez oznaczeń[3]
Borsig Bn2t 11458
Parowóz Borsig o numerze fabrycznym 11458 został zbudowany w 1925 dla firmy handlowej Walter Höene w Berlinie, która swoją lokomotywę odebrała 13 lutego tego samego roku[2]. Następnie sprzedano go ziemianinowi S.J. Jerelowskiemu z Obrzycka nad Wartą[1]. Używany był do budowy wałów przeciwpowodziowych wzdłuż Warty[2]. Po II wojnie światowej eksploatowany do 1977 w Zakładach Azotowych Chorzów[1] jako numer 2. Wraz z parowozem nr 11453, przed 1 czerwca 1979 roku został odnowiony i ustawiony wraz z wagonem jako pomnik w parku przyzakładowym, gdzie podlegał dewastacji[2]. Przekazany następnie w 1992 roku Poznańskiemu Klubowi Modelarzy Kolejowych i dzięki staraniom tego klubu od 1994 był remontowany w Fabryce Pojazdów Szynowych H. Cegielski w Poznaniu (kocioł – w ZNTK w Pile)[2]. W czerwcu 1999 roku został wyremontowany i 22 września 1999 roku skierowany do służby na Kolejce Parkowej Maltanka w Poznaniu[2]. W styczniu 2021 został przekazany przez Poznański Klub Modelarzy Kolejowych do MPK Poznań[4].
Poza Maltanką, parowóz uczestniczy czasem w imprezach kolejowych na terenie Polski, np. zlotach miłośników kolei wąskotorowych w Białośliwiu w maju/czerwcu 2013 i lipcu 2017 roku[5].
Tender Zt 5001
W roku 2001 parowóz nr 11458 otrzymał dodatkowo tender[6]. Oznaczenie tendra „Zt” świadczy o oddzielności tendra od parowozu[7], z kolei „5001” to numer inwentarzowy przeznaczony dla toru szerokości 600 mm[7].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Paweł Korcz: Atlas wąskotorówek. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2006, s. 77. ISBN 83-920757-3-0.
- ↑ a b c d e f g h i j k Pokropiński 2000 ↓, s. 22.
- ↑ a b c d Zakłady Azotowe Chorzów 1 w serwisie Wciąż pod parą [dostęp 2010-09-04].
- ↑ Ryjek wróci na tory Maltanki! MPK Poznań rozpoczyna jego remont!, MPK Poznań [dostęp 2021-01-26] (pol.).
- ↑ Tomek Jankowski. III zlot miłośników kolei wąskotorowych - Białośliwie 2013. „Stalowe Szlaki”. nr 3/2013 (117). s. 16.; Paweł Korcz. VII zlot miłośników kolei wąskotorowych w Białośliwiu. „Stalowe Szlaki”. nr 4/2017 (132). s. 10.
- ↑ Sympatycy Poznańskiej Maltanki [dostęp 2010-09-04].
- ↑ a b Koleje wąskotorowe w Polsce.
Bibliografia
- Paweł Korcz: Atlas wąskotorówek. Poznań: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych, 2006, s. 77. ISBN 83-920757-3-0.
- Bogdan Pokropiński. Borsig 11458. „Świat Kolei”. Nr 5/2000. ISSN 1234-5962.
Linki zewnętrzne
- Kolejka Parkowa Maltanka 2 w serwisie Wciąż pod parą – galeria zdjęć
Media użyte na tej stronie
Autor: Radomil, Licencja: CC-BY-SA-3.0
600mm gauge steam locomotive Bn2t 11458 "Borsig" build in 1925 on Maltanka line, Poznań