Borsuk

Borsuk
	Meles
	Brisson, 1762
	; Przedstawiciel rodzaju – borsuk europejski (M. meles)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Podrząd	psokształtne
Infrarząd	Arctoidea
Parvordo	łasicokształtne
Rodzina	łasicowate
Podrodzina	Melinae
Rodzaj	borsuk
	Typ nomenklatoryczny
	Ursus meles Linnaeus, 1758
Synonimy
	Taxus É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1795; Melesium Rafinesque, 1815; Eumeles J.E. Gray, 1865; Meledes Kastschenko, 1925;
	Taxus É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1795; Melesium Rafinesque, 1815; Eumeles J.E. Gray, 1865; Meledes Kastschenko, 1925;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Zasięg występowania
	; Meles meles Meles leucurus Meles anakuma

Borsuk^[7] (Meles) – rodzaj ssaka z podrodziny Melinae w obrębie rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji^[8]^[9]^[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 49,5–90 cm, długość ogona 11,5–20,5 cm; masa ciała 3,5–17 kg^[9].

Systematyka

Etymologia

Meles: łac. meles „borsuk”^[11].
Taxus: nowołac. taxus „borsuk”, od pragerm. þahsuz „borsuk”^[12]. Gatunek typowy: Ursus meles Linnaeus, 1758.
Melesium: łac. meles „borsuk”^[11]. Nowa nazwa dla Taxus É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier, 1795.
Eumeles: gr. ευ eu „dobry, ładny, typowy”; rodzaj Meles Brisson, 1762 (borsuk)^[13]. Gatunek typowy: Meles anakuma Temminck, 1844.
Meledes: rodzaj Meles Brisson, 1762 (borsuk); -οιδης -oidēs „przypominający”^[14]. Gatunek typowy: Meles taxus arenarius Satunin, 1895 (= Taxidea leucurus Hodgson, 1847).
Borsuk: współcześnie używane polskie określenie tego zwierzęcia, które wyparło wcześniejszą nazwę jaźwiec^[15], pochodzi oryginalnie z języków tureckich (turcyzm), a do języka polskiego trafiła za pośrednictwem rusińskim (rutenizm)^[16].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]^[7]:

Meles meles (Linnaeus, 1758) – borsuk europejski
Meles canescens Blanford, 1875
Meles leucurus Hodgson, 1847 – borsuk azjatycki
Meles anakuma Temminck, 1844 – borsuk japoński

Przypisy

↑ Meles, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica : sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Lugduni Batavorum: Theodorum Haak, 1762, s. 12. (łac.).
↑ É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier. Mammalogie. Mémoire sur une nouvelle division des Mammifères, et sur les principes qui doivent servir de base dans cette sorte de travail, lu à la société d’Histoire naturelle, le premier floréal de l’an troisième. „Magasin Encyclopédique”. 2, s. 187, 1795. (fr.).
↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).
↑ J.E. Gray. Revision of the genera and species of Mustelidae contained in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 140, 1864. (ang.).
↑ N.F. Kastschenko. „Bull. Acad. Sci. Ukr. Phys.-Math. I”. 4, s. 21, 1925. (ros.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 158. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 450. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ ^a ^b S. Larivière & A.P. Jennings: Family Mustelidae (Weasels and relatives). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 622–624. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Meles. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-23].
↑ ^a ^b Palmer 1904 ↓, s. 408.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 666.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 276.
↑ E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 152. (ang.).
↑ PWN: jaźwiec – Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2018-05-30].
↑ Aleksander Brückner: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1927. Cytat: turecka nazwa zamiast rodzimej, p.jaźwiec, już w 16. w. w Wielkopolsce obiegająca; Ruś pisze je barsuk; tur. borsuk.

Bibliografia

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[itis-1] Meles, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Brisson-2] M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica : sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Lugduni Batavorum: Theodorum Haak, 1762, s. 12. (łac.).

[Geoffroy&Cuvier-3] É. Geoffroy Saint-Hilaire & G. Cuvier. Mammalogie. Mémoire sur une nouvelle division des Mammifères, et sur les principes qui doivent servir de base dans cette sorte de travail, lu à la société d’Histoire naturelle, le premier floréal de l’an troisième. „Magasin Encyclopédique”. 2, s. 187, 1795. (fr.).

[Rafinesque-4] C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).

[Gray-5] J.E. Gray. Revision of the genera and species of Mustelidae contained in the British Museum. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 1864, s. 140, 1864. (ang.).

[Kastschenko-6] N.F. Kastschenko. „Bull. Acad. Sci. Ukr. Phys.-Math. I”. 4, s. 21, 1925. (ros.).

[Cichocki&inni-7] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 158. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 450. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Larivière&Jennings-9] S. Larivière & A.P. Jennings: Family Mustelidae (Weasels and relatives). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 622–624. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Meles. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-23].

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792155_408]-11] Palmer 1904 ↓, s. 408.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792413_666]-12] Palmer 1904 ↓, s. 666.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/27792023_276]-13] Palmer 1904 ↓, s. 276.

[Jaeger-14] E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 1. Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 152. (ang.).

[pwn-15] PWN: jaźwiec – Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2018-05-30].

[brueckner-16] Aleksander Brückner: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1927. Cytat: turecka nazwa zamiast rodzimej, p.jaźwiec, już w 16. w. w Wielkopolsce obiegająca; Ruś pisze je barsuk; tur. borsuk.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne