Borucin (województwo śląskie)

Artykuł

50°00′36″N 18°09′14″E

- błąd

39 m

WD

50°0'36"N, 18°9'15"E

- błąd

39 m

Odległość

21 m

Borucin
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

raciborski

Gmina

Krzanowice

Liczba ludności (2008)

1247

Strefa numeracyjna

32

Kod pocztowy

47-470[1]

Tablice rejestracyjne

SRC

SIMC

0215404

Położenie na mapie gminy Krzanowice
Mapa konturowa gminy Krzanowice, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Borucin”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Borucin”
Położenie na mapie powiatu raciborskiego
Mapa konturowa powiatu raciborskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Borucin”
Ziemia50°00′36″N 18°09′14″E/50,010000 18,153889

Borucin (dodatkowa nazwa w j. niem. Borutin, cz. Bořutín[2], po wojnie przejściowo Borzucin[3]) – wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie raciborskim, w gminie Krzanowice, przy granicy polsko-czeskiej na południu. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na tzw. polskich Morawach, zachowując do dziś kulturę morawską w wyjątkowym stopniu[2].

Nazwa

Pierwsza wzmianka Borutin z 1302 przedstawiała czeskie miękkie ť, jednak z tendencją do wymowy asybilowanej ť > č[4]. Nazwę tę należałoby więc wywodzić od imienia bądź przezwiska Boruta z przyrostkiem -in.

Według nauczyciela Heinricha Adamy’ego nazwa miejscowości pochodzi od staropolskiej nazwy lasu iglastego – boru[5]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Borucin podając jej znaczenie „Waldau”, czyli po polsku „Las, bór”[5].

Pierwsza niemiecka nazwa z 1377 jako Borutswerde zakończona była końcówką -werd(e), która odnosiła się do wyspy rzecznej (ostrowu)[6], jednak nie wyparła ona nazwy słowiańskiej. Pruska administracja zgermanizowała nazwę na Borutin[5], czyli dokładnie tak jak brzmiała jej pierwsza historyczna wzmianka. W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie miejscowość występuje pod polską nazwą Boruczin oraz nazwą zgermanizowaną Borutin[7]. Topograficzny słownik Prus z 1835 roku notuje wieś pod polską nazwą Boruczin, a także niemiecką Borutin[8].

W 1936 roku nazistowska administracja III Rzeszy, chcąc zatrzeć słowiańskie pochodzenie nazwy wsi, przemianowała ją na Streitkirch. Po II wojnie światowej polska administracja nazwała miejscowość Borucin.

Historia

Miejscowość została po raz pierwszy wzmiankowana w 1302[9] jako Borutin, a w 1377 jako niemieckie Borutswerde[4]. Początkowo znajdowała się w granicach czeskiego księstwa opawskiego. Po wojnach śląskich znalazła się w granicach Prus. Od 1818 w nowym powiecie raciborskim. Według spisu z 1910 zamieszkała była w 97% przez czeskojęzycznych (zobacz gwary laskie) Morawców. Do dziś Borucin w odróżnieniu od wielu innych wsi w tym regionie zachował niemal całkowicie morawski charakter[2].

Własna parafia w dekanacie hluczyńskim dystryktu kietrzańskiego diecezji ołumunieckiej powstała na początku XX wieku[9].

W granicach Polski od końca II wojny światowej. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.

Zabytki

Według Narodowego Instytutu Dziedzictwa, w miejscowości znajduje się obiekt zabytkowy[10]:

  • spichrz przy zagrodzie nr 24 (ul. Kopernika 65), drewn., nr rej.: A-1814/67 z 3.02.1967
  • grodzisko średniowieczne – numer rejestru A-214/70 z 1970-04-02; A/Op-214/70 z 2000-12-10 (stanowisko 2)

Transport

Do 21 grudnia 2007 roku w miejscowości funkcjonowało przejście graniczne Borucin-Chuchelná.

Zobacz też

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 85 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. a b c Mariusz Kowalski. Morawianie (Morawcy) w Polsce. „Studia z Geografii Politycznej i Historycznej”. 5, s. 115–131, 2016. 
  3. ROZPORZĄDZENIE WOJEWODY ŚLĄSKO-DĄBROWSKIEGO z dnia 27 listopada 1945 r. o podziale powiatu raciborskiego w wojew. śląsko-dąbr. na gminy wiejskie i gromady.
  4. a b Jarosław Malicki. Zapisy toponimicznych poloników i bohemików wobec zagadnienia powstania i rozwoju polsko-czeskiej granicy językowej w średniowieczu. „Onomastica Slavogermanica”. XXXI, s. 64, 2019. Wrocław. DOI: 0.19195/0474-1471.31.3. 
  5. a b c Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 35, OCLC 456751858 (niem.).
  6. Grundwörter in Ortsnamen.
  7. Knie 1830 ↓, s. 61.
  8. J.G. Muller 1835 ↓, s. 366.
  9. a b Borucin.
  10. https://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/SLS-rej.pdf.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Racibórz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Racibórz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.28 N
  • S: 49.90 N
  • W: 18.03 E
  • E: 18.51 E
Borucin, kostel II.jpg
Autor: Jeśli zamierzać użyć tego zdjęcia poza projektami Wikimedia, będę wdzięczny za informację mailową. Więcej zdjęć możesz znaleźć w mojej galerii., Licencja: CC BY-SA 4.0
Borucin - rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Augustyna, 1905
POL Krzanowice COA.svg
herb miasta Krzanowice