Borzyszkowy

Borzyszkowy
	wieś
	; Kościół pw. św. Marcina
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	bytowski
Gmina	Lipnica
Wysokość	160,8 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	279
Strefa numeracyjna	59
Kod pocztowy	77-130
Tablice rejestracyjne	GBY
SIMC	0746751
	Położenie na mapie gminy Lipnica Borzyszkowy
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Borzyszkowy
	Położenie na mapie województwa pomorskiego Borzyszkowy
	Położenie na mapie powiatu bytowskiego Borzyszkowy
	54°01′56″N 17°22′30″E/54,032222 17,375000

Borzyszkowy (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Bòrzëszkòwë; niem. Borczyskowo, dawniej Borriskowo^[3]) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie bytowskim, w gminie Lipnica^[4]^[5], nad Jeziorem Borzyszkowskim, w części Kaszub zwanej Gochami. Wieś jest siedzibą sołectwa Borzyszkowy, w którego skład wchodzą również Biedolewo, Brzósk, Głodowo i Holandia.

W latach 1954-1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Borzyszkowy, po jej zniesieniu w gromadzie Lipnice. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Wieś jest placówką Ochotniczej Straży Pożarnej. W centrum miejscowości znajduje się oryginalny drewniany kościół.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Borzyszkowy^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0746768	Głodowo	część wsi
0746774	Holandia	część wsi

Historia

Borzyszkowy są starym siedliskiem kaszubskiej szlachty zagrodowej, swoje korzenie ma tu ród Borzyszkowskich. Wieś królewska starostwa człuchowskiego w województwie pomorskim w drugiej połowie XVI wieku^[6].

Do 1919 roku miejscowość nosiła oficjalną niemiecką nazwę administracyjną Borczyskowo. Od zakończenia I wojny światowej ponownie należy do Polski. W okresie 20-lecia międzywojennego należała do ówczesnego powiatu chojnickiego. Na miejscowym cmentarzu jest pochowany komendant Gryfa Pomorskiego Józef Gierszewski. Podczas okupacji nazistowscy propagandyści niemieccy (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowali nazwę jako zbyt kaszubską lub nawet polską i przemianowali ją na nowo wymyśloną i bardziej niemiecką - Bergfried.

W okresie międzywojennym stacjonował w miejscowości komisariat Straży Granicznej^[7].

Zabytki

Według rejestru zabytków NID^[8] na listę zabytków wpisany jest drewniany kościół parafialny pw. św. Marcina z 1721, nr rej.: 5/16 z 13.07.1936. Świątynia o konstrukcji zrębowej o wydłużonej nawie, długim prezbiterium, masywnej wieży i pozostałościach barokowej donacji^[9].

Zobacz też

Przypisy

↑ Wieś Borzyszkowy w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-11-20] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2022-123-09].zły zapis daty dostępu
↑ Dr F. Lorentz Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)
↑ ^a ^b Obwieszczenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636)
↑ ^a ^b GUS. Rejestr TERYT
↑ Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 81.
↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 74. ISBN 83-87424-77-3.
↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 3 [dostęp 2016-08-15] .
↑ PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 187, ISBN 978-83-7495-133-3 .

[1] Wieś Borzyszkowy w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-11-20] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2022-123-09].zły zapis daty dostępu

[3] Dr F. Lorentz Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem (ISBN 83-60437-22-X) (ISBN 978-83-60437-22-3)

[R2013-4] Obwieszczenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 4 sierpnia 2015 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2015 r. poz. 1636)

[teryt-5] GUS. Rejestr TERYT

[6] Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 81.

[7] Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 74. ISBN 83-87424-77-3.

[8] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 3 [dostęp 2016-08-15] .

[pomorze2-9] PiotrP. Skurzyński PiotrP., Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 187, ISBN 978-83-7495-133-3 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Wsie	Borowy Młyn Borzyszkowy Brzeźno Szlacheckie Brzozowo Gliśno Wielkie Karpno Kiedrowice Lipnica Luboń Łąkie Mielno Ostrowite Osusznica Prądzona Upiłka Wierzchocina Wojsk Zapceń
Kolonie	Brzezieński Młyn Bukowo Janowo Jeruzalem Katarzynki Klasztor Kłonecznica Kocioł Łącki Młyn Mogiel Nowe Brzeźno Rokitniki Rudniki Stare Brzeźno Stoltmany Tebowizna
Osady	Bórk Brzósk Budy Bydgoszcz Czaple Dampel Dębowo Hamer-Młyn Klewiska Modziel Nowa Osusznica Osowo Duże Osowo Małe Osówek Owsne Ostrowy Rosocha Rucowe Lasy Sątoczno Sierzywk Smołdziny
Osady leśne	Kiedrowice Kobyle Góry Luboń Modrzejewo Stary Most Wieczywno
Części wsi	Buksewo Dolne Ostrowite Głodowo Holandia Karcz Klaklewo Mielonek Na Górze Prądzona-Wybudowanie Ptaszewo Pupkowo Skryte Smolne Szpręgelówka Trzebielsk Warszawa Wielgoszcz Wygoda Zgnity Most
Nieformalne części wsi	Biedolewo Kozy

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne