Boson I de Talleyrand-Périgord

Boson I de Talleyrand-Périgord
Charles Guillaume Frédéric Boson
	książę żagański, książę de Talleyrand-Périgord, książę Dino
	; książę w 1910
	; Herb de Talleyrand-Périgord
	książę żagański
Okres	od 1898; do 1906
Poprzednik	Ludwik Napoleon de Talleyrand-Périgord
Następca	Hélie de Talleyrand-Périgord
	de Talleyrand-Périgord
Okres	od 1898; do 1910
Poprzednik	Ludwik Napoleon de Talleyrand-Périgord
Następca	Hélie de Talleyrand-Périgord
	Dane biograficzne
Dynastia	Talleyrand-Périgord
Data i miejsce urodzenia	16 maja 1832 ; Auteuil
Data i miejsce śmierci	21 lutego 1910 ; Paryż
Ojciec	Ludwik Napoleon de Talleyrand-Périgord
Matka	Anna Luiza Charlotta Alix de Montmorency
Rodzeństwo	Caroline Valentine de Talleyrand-Périgord, Marie Pauline Yolande de Talleyrand-Périgord, Nicolas Raoul Adalbert de Talleyrand-Périgord, Marie Dorothée Louise Valençay de Talleyrand-Périgord
Żona	Jeanne Seillière; od 1858; do 1910
Dzieci	Hélie de Talleyrand-Périgord, Paul Louis Marie Archambault Boson de Talleyrand-Périgord

Charles Guillaume Frédéric Boson de Talleyrand-Périgord (ur. 16 maja 1832 w Auteuil, zm. 21 lutego 1910 w Paryżu) – książę żagański (1898-1906), książę de Talleyrand-Périgord (1898-1910), dandys.

Życiorys

Boson de Talleyrand-Périgord 1 sierpnia 1895

Wczesne życie

Był synem Ludwika Napoleona de Talleyrand-Périgord (1811-1898) księcia żagańskiego oraz de Valençay i Anny Luizy Charlotty Alix de Montmorency (1810-1858). Jego dziadkami ze strony ojca byli Edmond de Talleyrand-Périgord, książę Dino (1787-1872), a później książę de Talleyrand-Périgord oraz Dorota de Talleyrand-Périgord, księżna żagańska (1793-1862). Jego dziadek ze strony matki był księciem Montmorency^[1].

Kariera

Boson był oficerem kawalerii, był też jedną z głównych postaci francuskiego społeczeństwa w drugiej połowie XIX wieku. Boni de Castellane pisał o nim:

Kabotyn, odważny, sympatyczny, wysoki, ale bez wdzięku, odznaczał się niezwykłą elegancją, wyglądem wielkiego seigneur, ale w pewnym sensie aktorem Gil-Pérèsem. Dość dyplomatyczny, bardzo ignorancki, bez zamiłowania do rzeczy wartościowych, był pełen „szyku”, który przejawiał się we wszystkich jego dźwiękach, gestach, pozach, a nawet czarnym pasku jego okularów. Celował w sztuce oddawania hołdu kobietom. Panował w Paryżu nad tłumem osobistości z „wielkiego świata”, podobnie jak nad ludźmi bardziej wątpliwymi. Książę z tytułu i książę mody, posiadał tytuły izby parów i konferansjera rewii.

Posiadłość Bosona w Valencay

Książę

W 1898 r., po śmierci jego ojca Ludwika Napoleona, odziedziczył po nim tytuły książęce, stając się Jego Najjaśniejszą Wysokością, 4. księciem de Talleyrand-Périgord i księciem Żagańskim^[2].

Książę nie szczędził środków na utrzymanie pałacu książęcego w odpowiednim stanie technicznym. W latach 1898- 1906 na jego polecenie dokonano wymiany starych fundamentów pałacu na kamienne, a pod korytarzami zbudowano tunele z cegły maszynowej, kryte stropami Kleina. Wymieniono także pokrycie dachu z dachówki ceramicznej na blachę cynkową, przeprowadzono remont wszystkich pomieszczeń, które ucierpiały w wyniku obsuwania się starych fundamentów, odrestaurowano maszkarony na elewacjach pałacu, a we wnętrzu obiektu założono schody marmurowe, dokonano również częściowej wymiany pieców i kominków oraz nowe obicia ścian. Prace te kosztowały ponad 500 tys. marek niemieckich. Powstały za czasów księżnej Doroty układ pomieszczeń został częściowo przekształcony, zmieniono też nazewnictwo niektórych pomieszczeń. W 1899 r. sprzedał na aukcji w Paryżu część przechowywanych w pałacu obrazów, jednak większość obiektów z dawnej kolekcji księżnej Doroty pozostały w Żaganiu do czasów II wojny światowej. Od początku XX w. książę udostępnił dla zwiedzających za niewielką opłatą reprezentacyjne pomieszczenia I piętra pałacu oraz kaplicę zlokalizowaną na parterze. Jednocześnie na terenie parku prowadzono działania zmierzające do usunięcia dotkliwych skutków powodzi z 1897 r., m.in. odbudowano Most Królewski, a przed 1903 r. wzniesiono także nowy most żelazny nad odnogą Bobru, która powstała w wyniku wspomnianej powodzi^[3]. Na polecenie księcia Bosona w 1904 r. przeprowadzono w parku książęcym pracę pielęgnacyjne i porządkowe na wielką skalę, których koszt wyniósł 16 tys. marek.

Za jego panowania pierwszym ważnym wydarzeniem w Żaganiu było uruchomienie kanalizacji miejskiej w 1899 r. W 1900 r. miasto przekroczyło liczbę 13 tysięcy mieszkańców. W 1902 r. wybudowano kaplicę dla gminy luterańskiej (obecnie kościół polsko-katolicki). Jeszcze za życia księcia w latach 1908-09 zbudowano szpital miejski przy obecnej ulicy J. Piłsudskiego i wieżę ciśnień (Bismarckturm).

10 lipca 1912 r. pośmiertnie został potwierdzony jako 5. książę Dino przez króla Włoch Huberta II. W 1906 r. oddał władze nad Żaganiem swojemu synowi Hélie de Talleyrand-Périgord. Po jego śmierci Hélie został też księciem Talleyrand-Périgord^[4].

Życie prywatne

W 1858 poślubił Jeanne Seillière (1839-1905), dziedziczkę barona de Seilliere, dostawcy zaopatrzenia wojskowego, który wzbogacił się podczas wojny francusko-pruskiej^[5]. Razem mieli dwoje dzieci^[6]:

Hélie de Talleyrand-Périgord, późniejszego księcia żagańskiego i księcia de Talleyrand-Périgord (1859-1937), który poślubił Annę Gould. Wcześniej była żoną kuzyna Hélie Boni de Castellane (w latach od 1895 do 1906).

Paul Louis Marie Archambault Boson de Talleyrand-Périgord, późniejszego księcia de Valençay oraz księcia de Talleyrand-Périgord (1867-1952), który poślubił Helen Stuyvesant Morton (1876-1952), córkę byłego wiceprezydenta USA Levi Mortona^[7]^[8]. Rozwiedli się w 1904^[9]^[10].

Boson I Talleyrand zmarł 21 lutego 1910 r. w Paryżu^[2].

Przypisy

↑ https://www.assemblee-nationale.fr/histoire/biographies/1789-1889/Tome_5/TALLEYRAND-PERIGORD_TARTE.PDF
↑ ^a ^b TALLEYRAND DEAD; SAGAN NOW A DUKE; Husband of Former Anna Gould Succeeds to Father's Titles, Including Serene Highness., „The New York Times”, 22 lutego 1910, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).
↑ Dzieje zespołu i jego właściciele - Zespół pałacowo-parkowy w Żaganiu - Żagań – Pałace i Parki Środkowego Nadodrza, www.palaceiparki.pl [dostęp 2022-02-11] .
↑ Wireless to THE NEW YORKW.T.N.Y. TIMES Wireless to THE NEW YORKW.T.N.Y., TALLEYRAND DEAD; WED ANNA GOULD; Duke Was Known as Prince of Sagan at Time of Courtship in First of Century, „The New York Times”, 27 października 1937, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).
↑ MME. DE TALLEYRAND DEAD.; Duchess Was Born In 1839 -- Her Son Married Miss Morton., „The New York Times”, 13 października 1905, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).
↑ DorothéeD. Dino DorothéeD., Memoirs of the Duchesse de Dino: 1831-1835, W. Heinemann, 1909 [dostęp 2021-08-23] (ang.).
↑ MRS. HELEN S. MORTON, „Daily News”, New York, New York, 9 września 1952, s. 83 [dostęp 2021-08-23] .
↑ MISS HELEN MORTON TO WED COUNT DE PERIGORD.; Engagement Rumored Last Week Officially Announced -- The Count the Due de Talleyrand's Younger Son., „The New York Times”, 29 sierpnia 1901, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).
↑ DUCHESS OF VALENCAY SUES FOR A DIVORCE; Levi P. Morton's Daughter Resents Action of Mother-in-Law. POPE ASKED FOR ANNULMENT Ex-Governor Bought Castle for Bride and Now the Duke Occupies It Exclusively., „The New York Times”, 7 czerwca 1904, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).
↑ GETS DIVORCE FROM VALENCAY.; Levi P. Morton's Daughter Obtains Decree In Paris -- Proceedings Private., „The New York Times”, 1 lipca 1904, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

Bibliografia

Irena Świątek, Marian Świątek, Pałac i park w Żaganiu na dawnej karcie pocztowej = Schloss und Park in Sagan auf alten Ansichtskarten. Ze zbiorów Ireny i Mariana Świątków.
Marian Świątek, Żagań na dawnej karcie pocztowej.

[1] ttps://www.assemblee-nationale.fr/histoire/biographies/1789-1889/Tome_5/TALLEYRAND-PERIGORD_TARTE.PDF

[:0-2] TALLEYRAND DEAD; SAGAN NOW A DUKE; Husband of Former Anna Gould Succeeds to Father's Titles, Including Serene Highness., „The New York Times”, 22 lutego 1910, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[3] Dzieje zespołu i jego właściciele - Zespół pałacowo-parkowy w Żaganiu - Żagań – Pałace i Parki Środkowego Nadodrza, www.palaceiparki.pl [dostęp 2022-02-11] .

[4] Wireless to THE NEW YORKW.T.N.Y. TIMES Wireless to THE NEW YORKW.T.N.Y., TALLEYRAND DEAD; WED ANNA GOULD; Duke Was Known as Prince of Sagan at Time of Courtship in First of Century, „The New York Times”, 27 października 1937, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[5] MME. DE TALLEYRAND DEAD.; Duchess Was Born In 1839 -- Her Son Married Miss Morton., „The New York Times”, 13 października 1905, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[6] DorothéeD. Dino DorothéeD., Memoirs of the Duchesse de Dino: 1831-1835, W. Heinemann, 1909 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[7] MRS. HELEN S. MORTON, „Daily News”, New York, New York, 9 września 1952, s. 83 [dostęp 2021-08-23] .

[8] MISS HELEN MORTON TO WED COUNT DE PERIGORD.; Engagement Rumored Last Week Officially Announced -- The Count the Due de Talleyrand's Younger Son., „The New York Times”, 29 sierpnia 1901, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[9] DUCHESS OF VALENCAY SUES FOR A DIVORCE; Levi P. Morton's Daughter Resents Action of Mother-in-Law. POPE ASKED FOR ANNULMENT Ex-Governor Bought Castle for Bride and Now the Duke Occupies It Exclusively., „The New York Times”, 7 czerwca 1904, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[10] GETS DIVORCE FROM VALENCAY.; Levi P. Morton's Daughter Obtains Decree In Paris -- Proceedings Private., „The New York Times”, 1 lipca 1904, ISSN 0362-4331 [dostęp 2021-08-23] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne