Brünn (podobóz KL Auschwitz)

Brünn

Podobóz Auschwitz-Birkenau
Płyta pamiątkowa w Brnie
Odpowiedzialny	III Rzesza
Rozpoczęcie działalności	październik 1943[1]
Zakończenie działalności	kwiecień 1945
Terytorium	Protektorat Czech i Moraw
Miejsce	Brno
Liczba więźniów	251 (październik 1943)
Liczba ofiar	co najmniej 1[2]
Komendanci	SS‑Hauptscharführer Gerhard Palitzsch SS‑Unterscharführer Josef Rieger
Położenie na mapie Brna Brünn
Położenie na mapie Czech (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Brünn
Położenie na mapie kraju południowomorawskiego Brünn
49°12′09,3″N 16°34′24,9″E/49,202583 16,573583

Brünn – niemiecki nazistowski podobóz Auschwitz-Birkenau, zlokalizowany w Brnie.

Obóz znajdował się w budynku Akademii Technicznej SS i Policji w Brnie, na terenie ówczesnego Protektoratu Czech i Moraw i był najdalej oddalonym podobozem od Auschwitz. Z powodu niekompletnych zapisów obozowych nie ustalono kto zarządził utworzenie podobozu, jednakże byli więźniowie zeznawali, że 2 października 1943 na stację kolejową w Brnie przyjechał pierwszy transport więźniów, liczący 251 osób^[1][2]. Większość więźniów stanowili Polacy pochodzący z różnych miast, m.in. z Katowic, Krakowa, Lublina i Poznania^[2].

Podczas pierwszego dnia funkcjonowania obozu więźniowie zostali podzieleni na oddziały według specjalizacji na stolarzy, murarzy, szklarzy, ślusarzy oraz elektryków^[2]. Więźniowie pracowali przy pracach budowlanych, w ślusarni i kuźni, przy kopaniu fundamentów obiektów gospodarczych i przy wyładunku sprzętu laboratoryjnego. Wiosną 1944 utworzono oddział składający się z 20 więźniów skierowanych do pracy w pobliskiej posiadłości Einhorn^[3]. Kiedy prace budowlane zmierzały ku końcowi, więźniów zaczęło powoli odsyłać do Auschwitz^[1]. Ostatnia większa grupa więźniów opuściła Brünn w maju 1944 i została skierowana do podobozu Monowitz^[4]. Po tym w obozie pozostała grupa około 50 więźniów, z których część pracowała przy maszynie drukarskiej. W styczniu 1945 w obozie pozostało 37 więźniów, którzy w kwietniu 1945 zostali przewiezieni do Austrii^[1]. W obozie zginęła co najmniej jedna osoba^[2].

Z powodu braku kuchni jedzenie sprowadzano do obozu z pobliskiego więzienia Špilberk, a same racje żywnościowe były mniejsze niż racje w Auschwitz, śniadanie składało się tylko z kawy, na obiad więźniowie otrzymywali litr zupy na wodzie z dodatkiem jęczmienia lub ziemniaków, bardzo rzadko z dodatkiem tłuszczu lub mięsa^[3]. Raz w tygodniu więźniowie otrzymywali kromkę chleba oraz po kawałku kiełbasy z koniny. Więźniowie często chorowali na biegunkę oraz owrzodzenie. W obozie istniała tylko przychodnia lekarska, przez co więźniowie z poważniejszymi przypadkami chorób byli wysyłani do szpitala w Brnie^[3].

Po wojnie w budynku, w którym znajdował się podobóz powstało Gimnazjum Biskupie w Brnie (Biskupské Gymnasium Brno)^[5], w którym 4 października 2013 miała miejsce uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej podobóz^[6]. W celu upamiętnienia została również wydana dwujęzyczna publikacja autorstwa Bohdana Piętki i Markéty Tardy^[4].

Przypisy

Bibliografia

• Geoffrey Megargee: Encyclopedia of Camps and Ghettos, 1933–1945. s. 231-133. ISBN 978-0-253-35328-3.