Brachauchenius
Brachauchenius | |||
Okres istnienia: 125–91 mln lat temu | |||
![]() Brachauchenius polujący na nurkującego ptaka z rodzaju Hesperornis. | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Nadrząd | Sauropterygia | ||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | Brachauchenius | ||
Gatunki | |||
|
Brachauchenius (z gr. "krótka szyja") jest nazwą drapieżnego pliozaura żyjącego w morzach kredy (od późnego barremu do turonu). Obecnie dysponujemy kilkoma prawie kompletnyni czaszkami z żuchwami oraz częściowo zachowanymi szkieletami tych morskich gadów. Skamieniałości pochodzą ze Stanów Zjednoczonych (stany Kansas i Teksas), Kolumbii i Maroka[1].
Historia odkryć
Pierwsze szczątki Brachauuchenius zostały odkryte w r 1903, w Kansas, w formacji Benton hrabstwa Ottawa County. Opisane zostały następnie przez Samuela Willinstona. W roku 1907 Williston opisał czaszkę odkrytą w Teksasie, (w okolicach Austin, formacja Eagle Ford). W 1951 Robert i Frank Jenrich odnaleźli na terenie kansaskiego hrabstwa Russell County szczątki kolejnego okazu. W roku 2004 dokonano w Kolumbii odkrycia dobrze zachowanego szkieletu tego gada na terenie Villa de Leyva, w formacji Paja.
Budowa
- Brachauchenius był dużym pliozaurem, mierzącym nawet do 11 metrów. Masa ciała wynosiła 19-20 ton.
- Jego czaszka mierzyła do ponad 1,50 metra, a żuchwa -do 1,84 metra długości. Trójkątna głowa miała nietypowy wygląd: przypominała bardziej głowy mozazurów niż innych pliozaurów, których pyski kończyły się tępo zaraz przed nozdrzami. Mocne szczęki wyposażone były w zestaw ostrych zębów.
- Charakterystyczna dla pliozaurów krótka szyja składała się z 13 krótkich kręgów i mierzyła mniej więcej 3/4 długości głowy. Żebra szyjne posiadały pojedyncze głowy, podczas gdy większość pliozaurów każde posiada podwójne głowy żeber szyjnych.
- Zwierzę posiadało dwie pary wiosłowatych płetw, za pomocą których poruszało się w wodzie, podobnie jak żółwie. Ich budowa nie była przystosowana do poruszania się na lądzie. Jednak możliwe jest, że gad ten mógł wydostawać się na brzeg, na przykład w celu złożenia jaj w piasku.
- Brachauchenius oddychał powietrzem atmosferycznym za pomocą płuc.
Odżywianie
Brachauchenius żywił się najprawdopodobniej rybami, głowonogami, a także innymi morskimi gadami. Jego łupem mogły padać żółwie z rodzaju Desmatochelys.
Przypisy
- ↑ D. Angst i N. Bardet. A new record of the pliosaur Brachauchenius lucasi Williston, 1903 (Reptilia: Sauropterygia) of Turonian (Late Cretaceous) age, Morocco. „Geological Magazine”. 153 (3), s. 449–459, 2016. DOI: 10.1017/S0016756815000321 (ang.).
Bibliografia
- http://www3.interscience.wiley.com/cgi-bin/abstract/112137188/ABSTRACT
- https://web.archive.org/web/20091001060613/http://www.dinosauria.com/dml/names/ples.html#B
- http://www.enchantedlearning.com/subjects/dinosaurs/glossary/indexbr.shtml
- https://web.archive.org/web/20070921125219/http://leute.server.de/frankmuster/B/Brachauchenius.htm
- http://www.oceansofkansas.com/Brachauch.html
- http://www.oceansofkansas.com/varner.html
- https://web.archive.org/web/20070624223532/http://www.palaeos.com/Vertebrates/Units/220Lepidosauromorpha/220.570.html
- http://prehistoricsillustrated.com/files_ml_brachauchenius.html
Media użyte na tej stronie
Autor: Nobu Tamura (http://spinops.blogspot.com), Licencja: CC BY 2.5
Styxosaurus snowi, a plesiosaur from the Late Cretaceous of North America
Autor: Dmitry Bogdanov , Licencja: CC BY 3.0
Brachauchenius lucasi perusing a generic hesperornithiform bird.