Bradlo (Góry Orlickie)

Bradlo

Widok na wzniesienie od strony południowo-zachodniej. Wzniesienie Bradlo po lewej stronie wieży, Suchý vrch po prawej.
Państwo	Czechy
Położenie	Králíky, Orličky
Pasmo	Sudety Góry Orlickie
Wysokość	988 m n.p.m.
Położenie na mapie Sudetów Bradlo
50°03′20,0002″N 16°41′11,0000″E/50,055556 16,686389

Bradlo (nieml. Breiterstein), 988 m n.p.m. – wzniesienie w Czechach w Górach Orlickich w Sudetach Środkowych.

(c) Pavel Šafář, CC BY 3.0

Okazała skałka w parti szczytowej Bradlo

Wzniesienie położone w Sudetach, w południowo-wschodnim narożniku Gór Orlickich na Pogórzu Bukovskim Gór Orlickich czes. Bukovohorská hornatina. Wznosi się na obszarze parku przyrody (czes. Přírodní park Suchý vrch – Buková hora), około 6,2 km na południowy zachód od centrum Králík i około 5,3  km na południe od granicy polsko-czeskiej^[1].

Kopulaste wzniesienie o wyraźnie płaskim wierzchołku wyrastające z niewielkiego grzbietu górskiego w kształcie wału o dwóch wierzchołkach oddalonych od siebie o 750 m i oddzielonych od siebie niewielkim siodłem (970 m n.p.m.). Zbocze północno-wschodnie łagodnie opada do niewielkiego płytkiego siodła położonego po południowo-zachodniej stronie oddzielającego wzniesienie od sąsiedniego wyższego o 7 m wzniesienia Suchý vrch (995 m), pozostałe zbocza dość stromo opadają w kierunku dolin i przełęczy. Grzbiet, z którego wyrasta wzniesienie stanowi wyraźną kulminacją pomiędzy dolinami rzek: (czes. Orlickýego potoku) na południu i Cichej Orlicy na północy. Wzniesienie jest jednym z wyższych wzniesień Bukowskiego Pogórza. Całe wzniesienie porasta las świerkowy z domieszką drzew liściastych. Płaska część powierzchni szczytowej od strony wschodniej zdominowana jest przez okazałe krzewy Borówki czarnej (Vaccinium myrtillus). Na wschód od szczytu w odległości około 180 m w niewielkim siodle wznosi się 33-metrowa betonowa wieża widokowa oraz schronisko turystyczne im. Kramářa. Na zachodnim zboczu w bliskiej odległości od szczytu znajduje okazała formacja skalna. Potoki spływające ze zboczy wzniesienia odprowadzają wody do Morza Północnego. Na północny wschód od szczytu położona jest miejscowość Králíky, a u południowo-zachodniego podnóża rozciąga się miejscowość Jablonne nad Orlici. Położenie góry na południowo-wschodnim skraju Gór Orlickich, oraz kształt i zabudowana obok niej betonowa wieża widokowa czynią górę rozpoznawalną w terenie.

Na północny wschód około 5,1 km od szczytu wzniesienia znajdowały się byłe przejścia graniczne do Polski, kolejowe Międzylesie – Lichkov oraz drogowe Boboszów-Dolní Lipka.

Betonowa wieża widokowa będąca częścią domku Kramara, który pierwotnie został zbudowany jako wieża ciśnień. Wieża została zbudowana w latach 1931–1932 według projektu architekta A. Patrmanna. Wieża kształtem podobna jest do grzyba^[2].

16 marca 1939 r. schronisko zostało zajęte przez wojsko niemieckie, które utworzyło w nim w ośrodek rehabilitacyjny dla rannych lotników Luftwaffe. Od 1953 roku do 1961 roku schronisko zajmowała Czechosłowacka Armia Ludowa jako wojskowe centrum rekreacji. Obecnie schronisko jest dostępne dla turystów^[3].

Wzniesienie nosi nazwę od kształtu formy skalnej znajdującej się na zboczu.

Turystyka

Przez wzniesienie prowadzi:

• Piesza turystyczna magistrala Gór Orlickich – Szlak Aloisa Jiraska (czes. Jiráskova horská cesta), rozpoczynająca się w Rezerwacie przyrody „Ziemska Brama” (Zemská brána) i prowadząca na Suchý vrch przez schronisko (czes. Kašparowa Chata) na Adamie, Mladkov, Vysoký kámen.
• Z wieży widokowej rozciąga się rozległy widok na Kotlinę Kłodzką, Masyw Śnieżnika, Góry Bystrzyckie, Wysoki Jesionik z Pradziadem oraz okoliczne wzniesienia i góry, przy dobrej widoczności widoczna jest Śnieżka.
• Okazała kałaj znajdująca się na zboczu wzniesienia stanowi punkt widokowy z pełnym kątem widzenia.

Przypisy

Bibliografia

• T. Dudziak: Przewodnik turystyczny: Ziemia kłodzka. Pruszków: Ofic.wyd. „Rewasz”, 2010. ISBN 83-89188-95-3. (pol.).
• M. Gałowski: Przewodnik turystyczny: „Góry Bystrzyckie i Orlickie”. Kłodzko: Ofic. Wydawnicza „Brama”, 2007. ISBN 978-83-60549-04-9. (pol.).