Bralewnica

Bralewnica

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	tucholski
Gmina	Kęsowo
Sołectwo	Wieszczyce
Liczba ludności (2006)	70
Strefa numeracyjna	52
Tablice rejestracyjne	CTU
SIMC	0088680
Położenie na mapie gminy Kęsowo Bralewnica
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Bralewnica
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Bralewnica
Położenie na mapie powiatu tucholskiego Bralewnica
53°31′00″N 17°44′57″E/53,516667 17,749167

Bralewnica – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Kęsowo. Zachowany dwór i zabudowania gospodarcze z końca XIX wieku.

Historia

Wieś i majątek ziemski, wzmiankowane w końcu XIII wieku jako posiadłość książęca podległa cystersom z Byszewa (33 włóki ~ ok. 560 hektarów).

Od roku 1335 do 1415 folwark ten należał do kasztelanii w Reczu (w tym czasie były to tereny państwa krzyżackiego, gdzie jednostką podziału terytorialnego były komturie, a nie kasztelanie – te istniały przed zaborem Pomorza przez Krzyżaków. Bralewnica leżała w komturstwie tucholskim, wcześniejsza kasztelania miała siedzibę w Raciążu niem. Reetz)^[1]

19 maja 1346 roku wieś zostaje lokowana na prawie chełmińskim, przez wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Heinricha Dusemer von Arfberg, odbiorcą dokumentu był Michil von Kossow^[2].

W 1466 roku wieś należała do starostwa tucholskiego i tak pozostawała przez wiele następnych lat.

W 1753 roku majątek kupuje małżeństwo Jacob i Hedwig Klawitter, ale ze względu na przynależność do kościoła luterańskiego nie dostało na ten zakup zgody starosty tucholskiego. 10 maja 1758 zostali w związku z tym zmuszeni do oddania majątku na mocy decyzji sądu kościelnego w Kamieniu Pomorskim (Bistum Cammin) katolickim małżonkom Peter i Eva Rhode.

J. Klawitter zdał oficjalnie majątek 8 czerwca 1758 roku, jednak faktycznie, na mocy umowy z P. Rhode dostał go z powrotem w dzierżawę na następne 3 lata^[3].

W roku 1765 na mocy dokumentu króla Stanisława Augusta Bralewnicę wydzierżawiono małżonkom Peter i Eva Rhode. Faktyczne przejęcie od J. Klawitter nastąpiło dopiero w roku 1766.

1768 zmarł Peter Rhode, a wdowa zleciła odpis aktu dzierżawy (częściowo zachowany) w sądzie grodzkim w Tucholi.

W styczniu 1769 Eva Rhode (z domu Schulz) wyszła za Andrzeja Prądzyńskiego z Żabna (świadkowie: Jakub Prądzyński z Żabna, Jan Tusiński z Dziedna i Ignacy Schulz z Jeleńcza), syna Ignacego, właściciela Żabna i Kl. Chelm w powiecie tucholskim.

W 1793 majątek miał 19 włók (później dokupiono Wilhelmsaue) i 42 mieszkańców, z których 8 podawało się za Niemców, 7 za Polaków, 7 za Kaszubów, a reszta nieznana.

W 1815 roku majątek stał się własnością Prądzyńskich, którzy w kolejnych latach stali się również właścicielami sąsiednich majątków np. Wałdowo, Mała Klonia, Adamkowo i Przyrowa.

W 1865 rozbudowano część gospodarczą, która pozostała bez większych zmian do dnia dzisiejszego. Od 1815 do 1939 majętność pozostała w rękach rodziny Prądzyńskich i ich potomków. Ostatnią właścicielką Bralewnicy przed reformą rolną była Wanda Rakowska z d. Ossowska, wnuczka Leona Prądzyńskiego^[4].

Od 1950 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego – również w latach 1975–1998, kiedy utrzymana została przynależność do tego województwa.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Bralewnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 349 .
• Bralewnica, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 226 .