Brama Grodzka w Lublinie
nr rej. A/222 z 14 lutego 1967 | |
Brama Grodzka w 2009 roku (po remoncie), podczas obchodów 440. rocznicy Unii lubelskiej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | ul. Grodzka |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny | |
Architekt | |
Ukończenie budowy | 1342 |
Ważniejsze przebudowy | 1785 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
51°14′58,9″N 22°34′12,0″E/51,249694 22,570000 |
Brama Grodzka lub Brama Żydowska – brama miejska w Lublinie, pozostałość pierwszych murowanych elementów obwarowań miasta, wybudowanych w 1342 roku, po zezwoleniu Kazimierza III Wielkiego. Obecny zabytek ma kształt nadany mu w 1785 roku przez nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, Dominika Merliniego[1][2][3].
Brama Grodzka zwana była także Bramą Żydowską, ponieważ była przejściem pomiędzy Starym Miastem, a dzielnicą żydowską[4].
Obecnie w Bramie Grodzkiej znajduje się siedziba Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN”.
Remonty
Pierwszy remont po 1989 roku trwał od 1994 do 2000 roku. Prace renowacyjne polegały na: podbiciu fundamentów, wymianie dachu i adaptacji poddasza, wykonaniu elewacji, montażu instalacji elektrycznej i ciepłowniczej, wymianie stolarki okiennej i drzwiowej[5]. W latach 2008–2009 przeprowadzono remont generalny sklepienia Bramy. 30 lipca 2008 roku podczas prac nad elewacją budynku odkryto, że od okresu II wojny światowej mogła w każdej chwili runąć na przechodniów[1][6].
Podczas remontu w 1954 roku robotnicy jedynie odnowili zabytek, by pochwalić się nim przed Bolesławem Bierutem – elewacja, podobnie jak większość kamienic Starego Miasta, odnowiona została na X-lecie PRL. Przywrócono wtedy także wazy na postumentach i wyzłocono monogram Stanisława Augusta[2]. Pęknięcia u stropu pozostały jednak niezabezpieczone.
Galeria
Zdjęcie z 1941 r. Brama Grodzka funkcjonowała wówczas jako przejście do lubelskiego getta.
Widok od strony Zamku.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Marcin Bielesz , Szok. Brama Grodzka mogła się zawalić, lublin.wyborcza.pl, 30 lipca 2008 [dostęp 2021-10-25] .
- ↑ a b Lublin. Remont Bramy Grodzkiej jeszcze w wakacje, 7 lipca 2008 [dostęp 2021-10-25] .
- ↑ Brama Grodzka w Lublinie, Portal Wirtualny Sztetl [dostęp 2021-10-25] .
- ↑ Joanna Zętar , Brama Grodzka w Lublinie [dostęp 2011-10-15] .
- ↑ Tomasz Pietrasiewicz , Odbudowa Bramy Grodzkiej [dostęp 2011-10-15] .
- ↑ z, Ekspresowy remont Bramy Grodzkiej [dostęp 2009-03-01] .
Linki zewnętrzne
- Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" , Brama Grodzka w Lublinie [dostęp 2019-11-18] .
- Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" , Multimedialny spacer po wnętrzach Bramy Grodzkiej [dostęp 2019-11-18] .
- Instytut Dziedzictwa Narodowego , Lublin, Brama Grodzka [dostęp 2019-11-18] .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 52.35 N
- S: 50.20 N
- W: 21.52 E
- E: 24.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Niebieski szlak turystyczny.
Autor:
This file was created and uploaded by User:Szater Ten plik został stworzony i dodany przez Wikipedystę:Szater | ||
Szater | ||
Wikimedia Commons Polska Wikipedia |
Brama Grodzka w Lublinie podczas obchodów 440. rocznicy Unii Lubelskiej.
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-019-1229-34 / Hähle, Johannes / CC-BY-SA 3.0
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Lublin, Poland:
- top = 51.298
- bottom = 51.139
- left = 22.452
- right = 22.675
Autor:
This file was created and uploaded by User:Szater Ten plik został stworzony i dodany przez Wikipedystę:Szater | ||
Szater | ||
Wikimedia Commons Polska Wikipedia |
Brama Grodzka w Lublinie, widok od Starego Miasta. Stan sprzed renowacji w 2008 roku.
Autor:
This file was created and uploaded by User:Szater Ten plik został stworzony i dodany przez Wikipedystę:Szater | ||
Szater | ||
Wikimedia Commons Polska Wikipedia |
Brama Grodzka w Lublinie, widok od Starego Miasta. Stan sprzed renowacji w 2008 roku.