Brama Karowa w Gdańsku

Brama Karowa, Bastion Karowy
Karrentor
Ilustracja
Rozbiórka Bastionu Karowego w 1896. Widoczne relikty Bramy Karowej
Województwo

 pomorskie

Miasto

 Gdańsk

Typ budynku

brama miejska, potem bastion

Styl architektoniczny

gotyk (brama)

Architekt

Hans Kramer (bastion)

Ukończenie budowy

1462

Ważniejsze przebudowy

1565-1571

Zniszczono

1895-1896

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brama Karowa, Bastion Karowy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Brama Karowa, Bastion Karowy”
Ziemia54°20′51,4″N 18°38′47,8″E/54,347600 18,646600

Brama Karowa (niem. Karrentor)[1] – niezachowana średniowieczna brama miejska Starego Przedmieścia w Gdańsku. W XVI wieku przebudowana w również niezachowany Bastion Karowy (zwany także Wozowym)[2], pierwszy z wielu podobnych obiektów, jakimi obwarowano Gdańsk.

Brama Miejska

W 1462 r. wzniesiono Bramę Karową, zwaną także Bramą Taczkarzy. Znajdowała się na dzisiejszym zachodnim krańcu ulicy Podwale Przedmiejskie, wówczas na styku obwarowań Głównego Miasta i Starego Przedmieścia, na które prowadziła. Była to ceglana, wysoka, gotycka budowla w formie dwóch zaokrąglonych wież, połączonych bramą. Ostatnia kondygnacja miała formę szachulcowych machikuł. Brama była poprzedzona fosą i zwieńczona strzelistym dachem[1][3].

Brama została częściowo rozebrana, a jej pozostałości zasypane ziemią w związku z pracami fortyfikacyjnymi, prowadzonymi w latach 1565-1571 przez budowniczego miejskiego Hansa Kramera, których efektem było powstanie Bastionu Karowego[4]. Funkcję Bramy Karowej przejęła zbudowana w tamtym okresie Brama Wyżynna, położna nieco dalej na północ[5].

Bastion Karowy

Bastion typu nowowłoskiego w formie ziemnego nasypu, usypany do 1571 r. przed Bramą Karową, której pozostałości znalazły się wewnątrz budowli i służyły odtąd jako magazyn prochowy. Od zewnątrz otoczony niskim murem ze strzelnicami. Posiadał kazamaty dla artylerii, do których prowadziły chodniki. Był to pierwszy z kilkunastu nowożytnych bastionów, jakimi obwarowano Gdańsk[6]. Bastion połączony był od północy kurtyną z Bramą Wyżynną[5], a od południa z Bastionem Kot[7]. Posiadał nadszaniec[2]. Rozebrany w latach 1895-96, a wraz z nim relikty Bramy Karowej[1]. W miejscu Bastionu Karowego zbudowano w latach 1902-1905 Budynek Prezydium Policji, istniejący do dziś[8]


Galeria

Bibliografia

  • Grzegorz Bukal (red.): Fortyfikacje Gdańska. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 2006. ISBN 83-919189-6-3.

Przypisy

Media użyte na tej stronie

Gdańsk location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Gdańsk, Polska
Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Brama Karowa w Gdańsku 1896.JPG
The Karowa Gate in Gdańsk.
Gdańsk węzeł Unii Europejskiej.JPG
Autor: Artur Andrzej, Licencja: CC0
Gdańsk, węzeł Unii Europejskiej i ul. Podwale Przedmiejskie.
Gdańsk – bastion Karowy, bastion Kot i Bastion Wiebego.jpg
Widok Gdańska od zachodu w I-szej połowie XVII wieku. Nowożytne fortyfikacje, od lewej: bastion Karowy, bastion Wiebego i bastion św. Gertrudy.