Brama Narwska

Brama Narwska

Brama Narwska^[1] (ros. Нарвские триумфальные ворота) – brama triumfalna w Petersburgu, w historycznej Dzielnicy Narwskiej, na placu Strajków (ros. Площадь Стачек – Płoszczad Staczek), dawnym placu Narwskim, wzniesiona ku czci rosyjskich pułków gwardii i ich udziału w wojnach z napoleońską Francją.

Historia

W 1814 r. na placu Narwskim w Petersburgu wzniesiono drewniany łuk triumfalny na cześć rosyjskich pułków gwardii uczestniczących w zwycięskich kampaniach przeciwko Napoleonowi Bonapartemu. Autor jego projektu, Giacomo Quarenghi, częściowo wzorował się na rzymskim Łuku Tytusa. Jako że brama została wzniesiona z nietrwałych materiałów (drewno i gips, z którego wykonano dekorację rzeźbiarską), jej stan techniczny szybko zaczął się pogarszać. Na wniosek petersburskiej szlachty car Aleksander I zdecydował o wzniesieniu nowego łuku triumfalnego, który pozostałby u południowo-zachodniego wjazdu do miasta na stałe. Zdecydował także, by przeznaczyć na ten cel 40 tys. rubli podarowanych przez gen. F. Uwarowa na budowę pomnika Korpusu Gwardii^[2].

Bramę Narwską wzniesiono według projektu Wasilija Stasowa, który znacząco różnił się od starszego planu Quarenghiego. Położenie kamienia węgielnego pod budowlę miało miejsce w rocznicę bitwy pod Borodino, 17 sierpnia 1827 r., zaś w 1834 r. prace budowlane ukończono^[2]. Carem był wówczas już Mikołaj I.

W latach 1879–1881 przeprowadzono renowację miedzianego pokrycia łuku, rozmieszczonych na nim rzeźb, okien i drzwi oraz pomieszczeń wewnętrznych, w których od 1888 r. mieściło się archiwum. Zbiory archiwum w 1918 r. spłonęły^[2].

W 1987 r. w pomieszczeniach wewnątrz łuku urządzono poświęconą budowli ekspozycję muzealną^[2].

Architektura

Zwieńczenie bramy

Brama jest budowlą ceglaną, o łącznej wysokości 31 m. Wspiera się na dwunastu kolumnach i zwieńczona jest wyobrażeniem zwycięskiego rydwanu ciągniętego przez sześć koni (rzeźbę wykonali Peter Clodt von Jürgensburg i Stiepan Pimienow), o wysokości 7,6 m. W attyce łuku przedstawiono osiem postaci Geniuszy Chwały i Zwycięstwa (postacie wyrzeźbione przez Nikołaja Tokariewa i Michaiła Kryłowa), natomiast u podnóża pylonów łuku - czterech wojowników ruskich (rzeźby Stiepana Pimienowa i Wasilija Demuta-Malinowskiego) o wysokości 4,1 m każdy^[2]. Szerokość łuku wynosi 22 m^[2]. Na pylonach i attyce łuku literami ze złoconego brązu wypisano nazwy pułków gwardii armii rosyjskiej oraz wymieniono niektóre miejsca bitew, zaś nad łukiem, od strony południowej, inskrypcję rosyjską i łacińską: Победоносной Российской императорской Гвардии / Признательное отечество в 17 д: Августа, 1834. / \/ictricibus Rossicis Legion. Imp. Corp. Custod. / Crata Patria.D. XVII. M. Aug. An. MDCCCXXXIV (Zwycięskiej Rosyjskiej Gwardii Cesarskiej - wdzięczna ojczyzna 17 dnia sierpnia 1834 r.) oraz Z rozkazu Aleksandra I (Повелением Александра Перваго – Powielenijem Aleksandra Pierwago)^[2].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Russian Guards of the Napoleonic Wars (ang.)