Brama Północna

Zrzut ekranu 2016-06-01 o 22.03.57.png

Brama Północna (także Korytarz Północny)[1][2] – zbiór projektów infrastrukturalnych mających na celu zróżnicowanie dostaw gazu ziemnego do Polski realizowany przez polskiego operatora systemu gazowego Gaz-System oraz Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG)[a].

Zamysł przewidywał uniezależnienie polskiego rynku od rosyjskiego gazu poprzez zróżnicowanie dróg importu gazu za pośrednictwem terminala gazu płynnego w Świnoujściu oraz Gazociągu Bałtyckiego z możliwą rozbudową o terminalFSRU w Zatoce Gdańskiej.

Gazoport w Świnoujściu

Pierwszym elementem Bramy Północnej był zrealizowany w latach 2009–2015 terminal gazu skroplonego w Świnoujściu o mocy regazyfikacyjnej 5 mld m³ rocznie, który zgodnie z założeniami Gaz-Systemu ma zostać rozbudowany do 7,5 mld m³ po 2020 roku[4]. Rozważana jest także możliwość rozbudowy o kolejne 2,5 mld m³[5].

Dzięki gazoportowi surowiec importowany jest przez PGNiG z Kataru – z tego kierunku na mocy umowy długoterminowej od 2018 roku ma trafiać do Polski około 2,7 mld m³ błękitnego paliwa rocznie[6]. Spółka podpisała też średnioterminowy kontrakt na dostawy ze Stanów Zjednoczonych[7].

Gazociąg Bałtycki

Drugą składową jest Gazociąg Bałtycki (Baltic Pipe), wspólny projekt operatorów infrastruktury gazowej: polskiego Gaz-Systemu, duńskiego Energinet.dk i norweskiego Gassco. Gazociąg stworzył połączenie gazowe między Norwegią, Danią i Polską. Umożliwia on sprowadzanie gazu z norweskiego szelfu kontynentalnego do Danii i Polski. Składa się z 5 elementów:

Od 2022 roku import tym szlakiem ma osiągać do 10 mld m³ gazu rocznie[8], w tym do około 2,5 mld m³ ze złóż objętych koncesjami PGNiG[9].

Pływający terminal regazyfikujący

Powstanie terminala pływającego (FSRU – ang. Floating Storage Regasification Unit) zakłada roczne dostawy skroplonego gazu ziemnego do Polski w wielkości od 4,1 do 8,2 mld m³. Realizowany przez spółkę Gaz-System pozostaje na etapie studium wykonalności, którego wyniki mają być znane do końca 2017 roku[10].

Rola przedsięwzięcia

W 2022 roku wygasł kontrakt jamalski obowiązujący między PGNiG a Gazpromem, który zapewniał około 10 mld m³ gazu rocznie, co stanowi 2/3 polskiego zapotrzebowania[11]. Docelowo składowe Bramy Północnej razem z wydobyciem krajowym mają pokryć pełne zapotrzebowanie na gaz ze źródeł nierosyjskich.

Koncepcja znalazła odzwierciedlenie w strategii Gaz-Systemu[12]. Według niej polska sieć przesyłowa zostanie dostosowana do odbioru 17,5–18 mld m³ surowca rocznie z kierunku bałtyckiego, co umożliwi pełną dywersyfikację dostaw gazu do Polski i osłabienie wpływów Gazpromu[13].

Brama Północna ma być integralnym elementem tworzącego się w Polsce hubu gazowego[14] (centrum obrotu i magazynowania błękitnym paliwem) dla obszaru Europy Środkowej. W jego skład mają wejść także rozbudowane gazociągi na osi Bałtyk-Adriatyk (tzw. Korytarz Północ-Południe) pomiędzy Świnoujściem i chorwacką wyspą Krk oraz połączenia gazowe z Litwą i Ukrainą. Planuje się także rozbudowę polskich magazynów gazu ziemnego z 2,8 mld m³ do 7 mld m³ w 2025 r.[15]

Uwagi

  1. ↑ Nazwa Korytarz Północny stosowana była także przez rosyjską spółkę Gazprom dla szlaku dostaw surowca z Półwyspu Jamalskiego poprzez gazociągi Bowanienkowo-Uchta (1 i 2), Uchta-Torżok (1 i 2) oraz gazociągi NordStream 1 i 2 do Europy Zachodniej[3].

Przypisy

  1. ↑ Piotr Maciążek: Polska zbuduje „Północny Korytarz Gazowy”? Warszawa głównym przeciwnikiem Gazpromu. [w:] Energetyka24 [on-line]. Defence24, 2016. [dostęp 2019-09-16].
  2. ↑ Marcin Sienkiewicz, Brama Północna dla Trójmorza (ROZMOWA), „BiznesAlert”, 20 marca 2017 [dostęp 2017-04-26].
  3. ↑ Wojciech Jakóbik, Korytarz Północny versus Korytarz Norweski, „BiznesAlert”, 24 stycznia 2017 [dostęp 2017-04-26].
  4. ↑ Gaz-System rozbuduje gazoport, „BiznesAlert”, 20 kwietnia 2017 [dostęp 2017-04-26].
  5. ↑ Kurtyka: Polska zapewni regionowi nawet 10 mld m³ gazu rocznie, „BiznesAlert”, 9 września 2016 [dostęp 2017-04-26].
  6. ↑ Jakóbik: Po co PGNiG drugi kontrakt katarski? (ANALIZA) – BiznesAlert, „BiznesAlert”, 15 marca 2017 [dostęp 2017-04-26] (pol.).
  7. ↑ PGNiG zawarło 5-letni kontrakt na dostawy amerykańskiego LNG – Portal korporacyjny, www.pgnig.pl [dostęp 2017-12-21] (pol.).
  8. ↑ M. Kurtyka (wiceminister energii): dzięki dostawom z Norwegii gaz dla konsumentów będzie tańszy. Brama Północna to nasz najważniejszy projekt, biznes.newseria.pl [dostęp 2017-04-26].
  9. ↑ Kroplewski: zwiększamy naszą aktywność w Norwegii – Serwis informacyjny, www.cire.pl [dostęp 2017-04-26].
  10. ↑ GAZ-SYSTEM S.A.: Kolejny krok w stronę terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej, www.gaz-system.pl [dostęp 2017-04-26].
  11. ↑ Polska nie przyedłuży długoterminowej umowy na dostawy gazu od rosyjskiego Gazpromu [dostęp 2017-12-21] (pol.).
  12. ↑ GAZ-SYSTEM S.A.: Strategia GAZ-SYSTEM S.A. do 2025 roku, www.gaz-system.pl [dostęp 2017-04-26] (pol.).
  13. ↑ Energetyka24.com, Gaz System – 18 mld m³ gazu popłynie do Polski znad Bałtyku, 2016 [dostęp-2016-05-20].
  14. ↑ Piotr Maciążek, Polska gazowym hubem Europy Środkowej. „Irytacja zwolenników Nord Stream 2”, Energetyka24.com, 2016 [dostęp 2016-05-20].
  15. ↑ Energetyka24.com, Prezes OSM: Polska rozbuduje magazyny gazu. 7 mld m³ w 2025 roku, 2016 [dostęp 2016-05-20].

Media użyte na tej stronie

Zrzut ekranu 2016-06-01 o 22.03.57.png
Autor: Dobczan, Licencja: CC BY-SA 4.0
Korytarz Północny jest rozważany w dwóch wariantach: terminala w Świnoujściu i Baltic Pipe lub terminala w Świnoujściu i w Zatoce Gdańskiej. Fot. Gaz System