Brama Przeciwpowodziowa

Brama Przeciwpowodziowa
Miejska śluza górna
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wrocław

Droga wodna

Odrzańska Droga Wodna
Miejska droga wodna
Kanał Miejski

Lokalizacja

na 3,3 km Starej Odry
0,050 Kanału Miejskiego

Stopień wodny

Stopień Wodny Psie Pole
(Miejski Stopień Wodny)

Dane techniczne
Rodzaj

powodziowa

Szerokość

10 m

Wrota

wsporne, stalowe

Rodzaj napędu

ręczny

Położenie na mapie Wrocławia
Mapa konturowa Wrocławia, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Brama Przeciwpowodziowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Brama Przeciwpowodziowa”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Brama Przeciwpowodziowa”
Ziemia51°07′34″N 17°03′48″E/51,126111 17,063333

Brama Przeciwpowodziowa (Flutschleusen Brücke[1], Miejska śluza górna[2], pot. Śluza Powodziowa) – śluza wodna (wrota przeciwpowodziowe), zlokalizowana we Wrocławiu na rzece Odra, w 3+300 km biegu Starej Odry, a 0+050 km kanału Kanału Miejskiego. Jej zadaniem jest zabezpieczenie Kanału Miejskiego przed wodami wezbraniowymi i powodziowymi[2][3][4].

Śluza została wybudowana w ramach inwestycji z zakresu hydrotechniki prowadzonej we Wrocławiu, w ramach przebudowy drogi wodnej na rzece Odra prowadzącej do i przez miasto, ale z pominięciem centrum miasta i Śródmiejskiego Węzła Wodnego. Inwestycja ta była przeprowadzona w latach 1892-1897 i polegała na budowie nowego szlaku żeglugowego, głównie pod kątem możliwości przewozu drogą wodną materiałów masowych, szczególności węgla z Górnego Śląska. W tym celu, częściowo istniejącym wcześniej korytem, służącym do odprowadzenia wód wezbraniowych i powodziowych[a], a częściowo nowym Kanałem Miejskim przeprowadzono nową drogę wodną, tzw. Drogę Wielkiej Żeglugi, Wrocławski Szlak Miejski. W ramach nowego systemu wodnego wybudowano między innymi w początkowym biegu Kanału Miejskiego, śluzę odcinającą wody wezbraniowe, i kierującą przepływ tych wód do Starej Odry. Odpowiednie wrota przeciwpowodziowe wybudowano również w głowie dolnej Śluzy Miejskiej, na końcu Kanału Miejskiego. W ten sposób zabezpieczono kanał zarówno na początku jego biegu jak i u jego ujścia, tak aby mógł stanowić bezpieczne miejsce cumowania jednostek pływających także podczas wysokich stanów wody oraz w okresie zimowym[3][4][5][6].

Brama powodziowa jest elementem stopnia wodnego, do którego stosuje się nazwę Stopień Miejski, Stopień Wodny Psie Pole[3].

Wymiary śluzy są następujące: szerokość – 10,0[3][4][6]. Zamknięcie śluzy stanowi zasuwa, stalowa, wykonana w technologii połączeń nitowych. Śluza położona jest w 3,30 km odległości szlaku Starej Odry i w 0+050 m Kanału Miejskiego[3][4]. Brama wyposażona jest w zasilający kanał obiegowy zamykany zasuwą rolkową. Poziom wody kształtowany jest przez Jaz Psie Pole. Głębokość szlaku żeglugowego na progu przy stanie normalnym 2,57 m (rzędna normalnego piętrzenia 113,85 m n.p.m.). Szerokość kanału powyżej bramy 35 m, poniżej bramy 45 m.[3][6].

Prawy brzeg stanowi grobla rozdzielająca Kanał Miejski od Starej Odry[b]. Natomiast lewy brzeg to obszar przynależny do osiedla Ołbin[c].

Przyczółki śluzy stanowią również podstawę dla Mostu Burzowego, stanowiący konstrukcję nośną dla zasuwy. Jest ona zawieszona jest na dwóch wózkach, których koła poruszają się po szynach ułożonych na moście. Brama chowa się we wnęce przyczółku. Krótkie szyny poprzeczne umożliwiają za pomocą dodatkowego napędu, wesprzeć bramę w jednym lub drugim kierunku w zależności od kierunku naporu wody[3].

Brama Przeciwpowodziowa

Zobacz też

Uwagi

  1. poprzez przekopy wykonane w XVI wieku
  2. na północny wschód od śluzy
  3. na południowy zachód od śluzy

Przypisy

  1. Brama Przeciwpowodziowa na stronie Wratislaviae Amici (dostęp 2009-12-14)
  2. a b Wojewódzkie Biuro Urbanistyczne we Wrocławiu: WOJEWÓDZTWO DOLNOŚLĄSKIE – Studium zagospodarowania przestrzennego pasma Odry - Diagnoza stanu. wbu.wroc.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-22)]. (dostęp 2009-12-14)
  3. a b c d e f g wrosystem.um.wroc.pl: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, Wrocław 2007, Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego, (dostęp 2009-12-14)
  4. a b c d Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.s. Jacek Trojanowski - kierownik pracy, dr kpt. ż.s. Krzysztof Wos, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wisnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher, Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007-2013. bip.transport.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]., AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, Zakład Żeglugi Śródlądowej i Gospodarki Wodnej, SZCZECIN 2006 (dostęp 2009-12-14)
  5. www.wroclaw.pl – Budowle hydrotechniczne Wrocławskiego Węzła Wodnego (dostęp 2009-12-11)
  6. a b c Wrocławski Węzeł Wodny – Historia. 2wrzdh.ins.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-07)]. (dostęp 2009-12-11)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Wrocław location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Wrocławia, Polska
Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Steel pog.svg
Shiny LightSteelBlue button/marker widget. Used to mark the location of something such as a tourist attraction.
Wrocław 2011-07-17 043 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 055 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Polska hydrografia.jpg
Autor: , Licencja: CC-BY-SA-3.0
Hydrographic map of Poland Author: Aotearoa, version desaturated and lightened by Mareklug
Wrocław 2011-07-17 035 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 045 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 029 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 023 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 012 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 028 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy
Wrocław 2011-07-17 026 Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa.jpg
Autor: Joee, Licencja: CC BY 3.0
Wrocław, Ołbin, Kanał Miejski, Brama Przeciwpowodziowa, Most Burzowy