Brama Straceń

Brama Straceń
	nr rej. 59/1 z 1.07.1965
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Data otwarcia	1933
	Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Brama Straceń
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Brama Straceń
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Brama Straceń
	52°15′54″N 21°00′09″E/52,265000 21,002500

Brama Straceń – wschodnia brama Cytadeli Warszawskiej, zbudowana w latach 1833–1835 jako Wrota Iwanowskie. Cmentarz-mauzoleum więźniów politycznych straconych w Królestwie Kongresowym.

Historia

Osłaniające bramę przedbramie, mogło w czasie zagrożenia być używane jako taras artyleryjski. Dodatkowo dostępu do niej bronił mur Carnota, połączony z kaponierą wschodnią. Całość zapewniała połączenie Cytadeli z brzegiem Wisły, gdzie w razie potrzeby mogły być zacumowane mosty łyżwowy i pontonowy, stanowiące połączenie z praskim Fortem Śliwickiego.

W pobliżu tej bramy, od 1886 Rosjanie wykonywali egzekucje więźniów politycznych na skarpie Cytadeli od strony Wisły. Stały tam szubienice, których szczątki wmurowane w ściany bramy widoczne są jeszcze dzisiaj. Ciała straceńców były chowane bezpośrednio na stoku, a robiono to w najgłębszym ukryciu^[1].

W 1932 staraniem Koła Warszawskiego Stowarzyszenia Byłych Więźniów Politycznych teren wokół bramy uprzątnięto, a 1 listopada 1933 uroczyście otwarto cmentarz-mauzoleum straconych tu patriotów. Ustawiono 152 krzyże i 7 macew, a na ścianach bramy powieszono 6 marmurowych tablic pamiątkowych z nazwiskami ofiar.