Brama Wałowa

Brama Wałowa
	nr rej. A-1594 z 6.04.1957
	; Brama Wałowa
Państwo	Polska
Miejscowość	Stargard
Adres	73-110 Stargard; ul. Chrobrego 24
Styl architektoniczny	gotyk, renesans
Ukończenie budowy	1430, XV/XVI wiek
	Położenie na mapie Stargardu Brama Wałowa
	53°20′27,39″N 15°02′56,95″E/53,340942 15,049153

Brama Wałowa – średniowieczna brama miejska w Stargardzie, na zachodnim Pomorzu.

Brama zbudowana w północno-wschodniej części obwarowań miejskich, u wyjazdu do Maszewa. Jedna z czterech średniowiecznych bram miasta, położona przy ul. Bolesława Chrobrego w Stargardzie. Brama Wałowa, kolegiata Mariacka i pozostałe mury obronne rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 17 września 2010 została uznana za pomnik historii^[1].

Obecnie w Bramie Wałowej mieści się miejska galeria sztuki pod patronatem Stargardzkiego Stowarzyszenia Miłośników Sztuk Plastycznych Brama^[2].

Historia

Została zbudowana w 1439 roku, posiadała najbardziej rozbudowane przedbramie w Stargardzie. Nazwa pochodzi od wałów ziemnych usypanych przed zewnętrznymi murami miasta. W 1780 rozebrano przedbramie, a cegły przeznaczono na budowę młyna na Inie. Po zniszczeniach II wojny światowej została całkowicie odbudowana. Zrekonstruowano też część renesansową w górnej części budowli. Jest to jedyna w tym regionie brama miejska w stylu renesansowym z reliktami gotyku.

Po wojnie pomieszczenia nad ostrołukowym przejazdem użytkowane były m.in. przez poradnię przeprowadzającą specjalistyczne badania kierowców.

Architektura

Podstawa bramy w formie nieregularnego prostokąta (10x11 m), a jej wysokość wynosi 19,4 m. Od strony zewnętrznej wsparta jest do wysokości I pietra skarpami. Posiada dach dwuspadowy z sygnaturką z wieku XVII. Zbudowana jest z cegły, blend, a jej szczyt jest otynkowany. Górna część została nadbudowana w XVI w., otrzymując na wysokości I piętra pas blend firanowych. Szczyty wieży zostały przyozdobione pilastrami, gzymsami, półkoliście zamkniętymi blendami, zakończonymi w uskokach półkolistych tympanonami z szyszkami. Przejazd jest ostrołukowy z pozostałością szczeliny po bronie.

gotyckie przypory bramy
widok od strony murów miejskich
widok od frontu od strony miasta
widok od strony wejścia do budowli
widok od tyłu, w tle osiedle mieszkaniowe

Zobacz też

Przypisy

↑ Dz.U. z 2010 r. nr 184, poz. 1236
↑ EmilaE. Chanczewska EmilaE., Stargard. "Rozwijajcie się i idźcie tą drogą!". Wystawa Elżbiety Woźniak i Małgorzaty Kuligowskiej-Lorek w galerii Bramy Wałowej, Stargard Nasze Miasto, 26 września 2019 [dostęp 2020-08-06] (pol.).

[1] Dz.U. z 2010 r. nr 184, poz. 1236

[2] EmilaE. Chanczewska EmilaE., Stargard. "Rozwijajcie się i idźcie tą drogą!". Wystawa Elżbiety Woźniak i Małgorzaty Kuligowskiej-Lorek w galerii Bramy Wałowej, Stargard Nasze Miasto, 26 września 2019 [dostęp 2020-08-06] (pol.).

[1]

[2]

Obiekty sakralne	Kościół Mariacki Kościół św. Jana Kościół Św. Ducha Kościół Św. Krzyża Kościół Przemienienia Pańskiego Cerkiew śś. Piotra i Pawła Stara Synagoga Kościół św. Marcina Kościół Augustiański Kościół Zbawiciela Kościół św. Józefa Nowa Synagoga
Obwarowania miejskie	Brama Pyrzycka Brama Wałowa Brama Młyńska Brama Świętojańska Baszta Morze Czerwone Baszta Tkaczy Baszta Białogłówka Baszta Jeńców Baszta Kowalska Baszta Rzeźnicka Basteja przy Baszcie Tkaczy Basteja przy Baszcie Jeńców Basteja przy Prochowni Bastion Świętojański Bastion Zamkowy Bastion Młyński Bastion Szubieniczy

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Brama Wałowa

Spis treści

Historia

Architektura

Zobacz też

Przypisy

Media użyte na tej stronie