Bramka logiczna

Układ cyfrowy 7400 w technologii TTL, zawierający 4 bramki logiczne NAND
Symbol bramki logicznej NAND
Schemat układu 4011 CMOS z czterema bramkami NAND

Bramka logiczna – element konstrukcyjny maszyn i mechanizmów (dziś zazwyczaj: układ scalony, choć podobne funkcje można zrealizować również za pomocą innych rozwiązań technicznych, np. hydrauliki czy pneumatyki), realizujący fizycznie pewną prostą funkcję logiczną, której argumenty (zmienne logiczne) oraz sama funkcja mogą przybierać jedną z dwóch wartości, np. 0 lub 1 (zob. algebra Boole’a).

Podstawowymi elementami logicznymi, stosowanymi powszechnie w budowie układów logicznych, są elementy realizujące funkcje logiczne: sumy (alternatywy), iloczynu (koniunkcji) i negacji. Są to odpowiednio bramki OR, AND i NOT. Za pomocą dwóch takich bramek (OR i NOT lub AND i NOT) można zbudować układ realizujący dowolną funkcję logiczną, układy takie nazywa się układami zupełnymi.

Bramki NAND (negacja koniunkcji) oraz NOR (negacja sumy logicznej) nazywa się funkcjonalnie pełnymi, ponieważ przy ich użyciu (tzn. samych NAND lub samych NOR) można zbudować układ realizujący dowolną funkcję logiczną.

Inną często stosowaną bramką logiczną jest XOR, która wykorzystywana jest w układach arytmetyki takich jak sumatory czy subtraktory.

Rodzaje bramek

Tabela wartości

pqFAŁSZp
AND
q
p
XOR
q
p
OR
q
p
NOR
q
p
XNOR
q
NOT
q
q

p
NOT
p
p

q
p
NAND
q
PRAWDA
00000011111111
01001100001111
10001100110011
11010101010101

Warto zwrócić uwagę, iż wynik operacji NOT <inny operator>, np. AND › NAND lub OR › NOR, daje zawsze wynik odwrotny niż ów <inny operator>, tzn. jeśli wynik operacji tego operatora na pewnej danej wynosi 1, NOT operator da wynik 0; w przeciwnym wypadku jest odwrotnie.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

TexasInstruments 7400 chip, view and element placement.jpg
Autor: Audrius Meskauskas, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The view and element placement of the popular chip 7400. The chip contains four logical elements AND-NOT (NAND). The two additional contacts supply power (+5 V) and connect the ground. This chip was made in the 45th week of 1976.
Nand-gate-en.svg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
CMOS 4011 diagram.svg
A technical drawing of the standard CMOS 4011 integrated circuit, including pinout information and internal gate schematics. A 4011 datasheet was used as a reference.