Braszów
 (c) I, Ágoston Berecz, CC-BY-SA-3.0 Braszów z góry Tâmpa | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Okręg | |||||
| Mer | George Scripcaru | ||||
| Powierzchnia | 267,32 km² | ||||
| Wysokość | 600 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2002) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | 02-68 | ||||
| Kod pocztowy | 500xxx | ||||
| Tablice rejestracyjne | BV | ||||
Położenie na mapie okręgu Braszów  | |||||
Położenie na mapie Rumunii  | |||||
 45°40′N 25°37′E/45,666667 25,616667 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Rumunia | |||||
Braszów (rum. Brașov IPA: [braˈʃov], 1951–1961: (Orașul) Stalin, węg. Brassó, niem. Kronstadt, saski dialekt siedmiogrodzki Krunen) – miasto w środkowej Rumunii, w okręgu Braszów (Siedmiogród), ok. 166 km od Bukaresztu.
Dane ogólne
Braszów jest ósmym co do wielkości miastem w Rumunii; posiada zróżnicowany przemysł (rafinacja ropy naftowej); węzeł komunikacyjny. Ważny ośrodek naukowy (uniwersytet) i turystyczny.
W mieście znajduje się stacja kolejowa Brașov.
W Braszowie znajduje się siedziba rumuńskiego producenta autobusów i samochodów ciężarowych Roman S.A. Brașov oraz rumuńskich zakładów lotniczych Industria Aeronautrică Română (IAR). Do 2007 roku w mieście istniała fabryka traktorów Uzina Tractorul Brașov (UTB). Główną siedzibę oraz zakład produkcyjny ulokowała w Braszowie firma BILKA, największy producent stalowych pokryć dachowych w Rumunii.
Swoją siedzibę ma tu klub piłkarski FC Brașov założony w 1936 roku.
Historia
Okolice miasta od XII wieku były zamieszkane przez saskich kolonistów zaproszonych w te rejony przez władcę Królestwa Węgier. W miejscu miasta w 1211 roku Zakon krzyżacki wzniósł warownię w celu ochrony Burzenlandu. Miejscowość w 1235 roku została wymieniona pod nazwą Corona. W 1255 roku Krzyżacy zostali wypędzeni przez króla Węgier. Braszów został wymieniony w 1252 roku w darowiźnie króla Beli IV, w której znalazło się określenie Terra Saxonum de Barasu. W średniowieczu centrum wymiany między Półwyspem Bałkańskim a Mołdawią i Wołoszczyzną. Od XVI wieku jeden z najważniejszych ośrodków luteranizmu w regionie, a także ważny ośrodek nauki, kultury i sztuki Sasów siedmiogrodzkich. W 1539 r. powstała tu pierwsza drukarnia w Siedmiogrodzie, a w 1642 r. pierwsze gimnazjum.
W trakcie V wojny austriacko-tureckiej, Braszów w 1688 roku dostał się pod panowanie cesarza Leopolda I Habsburga. W 1689 r. wielki pożar zniszczył całkowicie miasto, a jego odbudowa trwała kilka dziesięcioleci. W 1849 r. oblegany przez wojska węgierskie Józefa Bema. Od XIII wieku do połowy XIX wieku w mieście dominowali liczebnie Niemcy, następnie zaczęli dominować Węgrzy oraz Rumuni[2].
W czasie I wojny światowej miasto było okupowane przez wojska rumuńskie między 16 sierpnia a 4 października 1916 roku. Od Traktatu w Trianon w 1920 roku miasto znajduje się w składzie Rumunii. W latach 1951–1961 miasto nazywało się Orașul Stalin (Miasto Stalina). 15 listopada 1987 r. w mieście doszło do protestów przeciwko komunistycznym władzom Rumunii. Protest został jeszcze tego samego dnia stłumiony przez Securitate. W roku 2004 w Braszowie zostały rozegrane Mistrzostwa Świata Seniorów w Kręglarstwie Klasycznym.
Zabytki
- rozległe Stare Miasto, reprezentujące różne style architektoniczne, z ratuszem, którego początki sięgają 1410 roku,
- późnośredniowieczny Czarny Kościół (rum. Biserica Neagră) w stylu gotyckim, wybudowany w latach 1382–1477
- Cerkiew św. Mikołaja (XIV w.)
- Dzielnica Șchei (Bulgărimea) – dawna dzielnica bułgarska, a potem rumuńska, zlokalizowana poza średniowiecznymi murami miejskimi (wewnątrz murów miejskich znajdowała się dzielnica saska)
- Ratusz (Casa Sfatului / Kronstädter Altes Rathaus)
- Dom Hirschera (Kaufhaus / Casa Negustorilor) z lat 1541–1547 pełniący rolę domu targowego
- zachowana część murów miejskich z basztami i wieżami miejskimi,
- Brama Katarzyny – Poarta Ecaterinei (Katharinentor) z 1559 roku
- Brama Șchei (Waisenhausgässertor) z 1827 roku w stylu klasycystycznym
- synagoga z 1901 roku.
- Strada Sforii (Fadengasse) – najwęższa ulica w Rumunii
- Rynek miejski
- Twierdza Braszów (Cetățuia Brașovului)
- Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny z 1895 r.
Ludność
W 1850 r. miasto liczyło 21 782 mieszkańców: 8874 (40,7%) Niemców, 8727 (40%) Rumunów, 2939 (13,4%) Węgrów[2].
W 1910 r. miasto liczyło 41 056 mieszkańców: 10 841 (26,4%) Niemców, 11 786 (28,7%) Rumunów, 17 831 (43,4%) Węgrów[2].
W 1920 r. miasto liczyło 40 335 mieszkańców: 12 183 Rumunów, 15 137 Węgrów, 11 293 Niemców[2].
W 1930 r. miasto liczyło 59 232 mieszkańców: 19 378 Rumunów, 24 977 Węgrów, 13 276 Niemców[2].
W 1992 r. miasto liczyło 323 736 mieszkańców: 287 535 Rumunów, 31 546 Węgrów, 3418 Niemców[2].
W 2002 r. miasto liczyło 284 596 mieszkańców: 258 042 Rumunów, 23 176 Węgrów, 1717 Niemców[1]
Znane osoby urodzone w Braszowie
- Johannes Honterus (1498-1549) – saskosiedmiogrodzki humanista, teolog i kartograf, w latach 30. XVI w. wykładowca Akademii Krakowskiej, krzewiciel protestantyzmu.
- Teodor Axentowicz (1859-1938) – polski malarz, rysownik i grafik pochodzenia ormiańskiego, profesor i rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[3].
- Peter Maffay (ur. 30 sierpnia 1949) niemiecki piosenkarz, kompozytor, gitarzysta rockowy oraz aktor i producent muzyczny.
Galeria
Ratusz
(c) I, Ágoston Berecz, CC-BY-SA-3.0Cerkiew św. Mikołaja
„Czarny Kościół”
Rynek w Braszowie
Ulica w Braszowie
Rynek w Braszowie
Cerkiew prawosławna Zaśnięcia Bogurodzicy
„Czarny Kościół” w nocy
(c) I, Alex:D, CC-BY-SA-3.0Muzeum Sztuki
Pomnik Johannesa Honterusa
Widok na Stare Miasto
Stary Rynek
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ a b Structura Etno-demografică a României.
- ↑ a b c d e f Erdély etnikai és felekezeti statisztikája, varga.adatbank.transindex.ro [dostęp 2018-09-05].
- ↑ kom. red. Józef Lucjan Ząbkowski et al: 175 lat nauczania malarstwa, rzeźby i grafiki w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Kraków: Oficyna Artystów „Sztuka”, 1994.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona internetowa miasta. brasov.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-03-07)]. (rum. • ang.)
- Braszów – Wirtualna Wycieczka (rum. • ang.)
- Opis i zdjęcia miasta na stronie TPR. tpr.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)]. (pol.)
- Galeria zdjęć miasta Braszów (pol.)
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
.svg)
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Flaga Finlandii
.svg)
.jpg)
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rumunia, Braszów, wejście do cerkwi prawosławnej pw. Zaśnięcia Bogurodzicy
Autor: Benjamin Gantikow, Licencja: CC-BY-SA-3.0
the Black Church in Brasov (winter)
(c) I, Ágoston Berecz, CC-BY-SA-3.0
St. Nicholas orthodox church
 |
To jest zdjęcie pomnika historii w județul Brașov, wpisanego pod numerem BV-II-m-A-11589. |
_-_city_hall.jpg)
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Ratusz w Braszowie, w Siedmiogrodzie
Autor: Aw58, Licencja: CC BY-SA 3.0
Braszów, pomnik Johannesa Honterusa
This is the flag of Braşov city, established by the local council. The actual flag, as it can be seen in front of the mayory is a little bit different.
Autor: Asybaris01, Licencja: CC BY 3.0
Location map of Braşov County Romania (political)
(c) I, Ágoston Berecz, CC-BY-SA-3.0
Şchei/Bolgárszeg/Obere Vorstadt seen from Tâmpa/Zinne/Cenk