Bretania

Bretagne
region
ilustracja
HerbFlaga
HerbFlaga
Hymn:
Bro Gozh ma Zadoù
Państwo

 Francja

Siedziba

Rennes

Prezydent

Jean-Yves Le Drian

Powierzchnia

27 208 km²

Populacja (2017)
• liczba ludności


3 318 904[1]

• gęstość

122 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba departamentów

4

Liczba okręgów

15

Liczba kantonów

102

Liczba gmin

1233

Położenie na mapie Francji
Położenie na mapie
Strona internetowa
Portal Francja

Bretania (fr. Bretagne, bret. Breizh, gal. Bertaèyn) – kraina historyczna i region w północno-zachodniej Francji, położony na Półwyspie Bretońskim, nad Oceanem Atlantyckim. Od wschodu graniczy z dwoma regionami: Normandią i Krajem Loary. Dzieli się na 4 departamenty: Côtes-d’Armor, Finistère, Ille-et-Vilaine i Morbihan. Obejmuje faliste i pagórkowate tereny Półwyspu Bretońskiego, z kulminacjami na wznoszących się w centrum wzgórzach d’Arrée (Toussaines, 384 m n.p.m.) i Noires (326 m n.p.m.). Wśród regionów francuskich wyróżnia się dużą odrębnością kulturową.

Historia

Księstwo Bretanii w 1447
Typowy krajobraz Bretanii, wybrzeże Atlantyku w okolicach miejscowości La Baule-Escoublac
Wybrzeże Bretanii

Rzymska Armoryka, w V-VI wieku zasiedlona przez celtyckie plemię Brytów, wypierane z brytyjskiej Kornwalii przez germańskich Anglów i Sasów. Następnie pod zwierzchnictwem Franków. Wobec ciągłych buntów w Bretanii Karol Wielki utworzył na jej granicy Marchię Bretońską. We wczesnośredniowiecznej Francji hrabstwo Bretanii stanowiło jedno z wielkich lenn Korony francuskiej, będąc często przedmiotem rywalizacji między Francją i Anglią. Od 1213 w posiadaniu bocznej linii Kapetyngów. W 1297 podniesione do rangi księstwa.

Ród książęcy w linii męskiej wymarł w 1488 na Franciszku II. Jego córka Anna Bretońska poślubiła w 1491 króla Francji – Karola VIII, a po jego śmierci w 1499 Ludwika XII. W 1514 córka Anny – Klaudia de Valois, wyszła za Franciszka I – późniejszego króla Francji, który w 1532 formalnie włączył lenna bretońskie do Korony francuskiej.

Niektóre odrębności (własne stany prowincjonalne) Bretania zachowała do okresu rewolucji francuskiej 1789-1799 i ówczesnej reformy administracyjnej (1790). W czasach rewolucji wraz z Wandeą i Normandią stanowiła teren powstań rojalistycznych – zwanych szuanerią, krwawo tłumionych przez wojska Republiki.

Gospodarka

Bretania jest regionem wyróżniającym się dużym znaczeniem rolnictwa i dziedzin związanych z morzem w gospodarce. Region rolniczy – uprawa pszenicy, kukurydzy, owsa, ziemniaków, warzyw i owoców. W Bretanii produkuje się około 1/2 francuskiego drobiu i mięsa wieprzowego, prowadzona jest także hodowla bydła. W zatokach hodowla małży i ostryg. Hodowle w Bretanii dostarczają niemal 1/3 ostryg z 210 tys. ton ostryg produkowanych we Francji. Na wybrzeżu rozwinięte rybołówstwo przybrzeżne i dalekomorskie (m.in. porty w Concarneau i Lorient).

Ze względu na wyjątkowe położenie geograficzne Bretanii od stuleci istotną rolę w jej gospodarce odgrywa handel morski. Największymi portami handlowymi (przeładunek roczny przekraczający 500 tys. ton) są: Nantes-Saint-Nazaire, Lorient, Brest, Saint-Malo i Roscoff.

Eksploatacja rud żelaza, cynku i ołowiu. Rozwinięty przemysł metalurgiczny, chemiczny, elektrotechniczny, stoczniowy i spożywczy. Przy ujściu rzeki Rance do zatoki Saint-Malo działa pierwsza na świecie elektrownia pływowa (moc 240 MW). Rozwinięta turystyka – liczne kąpieliska nadmorskie (m.in. Carnac, Saint-Malo, Audierne). Ważną rolę odgrywa kanał śródlądowy Nantes-Brest.

Miasta

Najważniejszymi miastami Bretanii są Rennes (główny ośrodek administracyjny regionu), Nantes (w Kraju Loary, historyczna stolica Bretanii), Brest (główna baza francuskiej marynarki wojennej na Atlantyku), Quimper, Lorient, Vannes, Saint-Malo, Saint-Brieuc.

Lp. Herb Miasto Ludność (I 2017) Region Departament
1.Blason Nantes.svgNantes309 346Kraj LoaryLoara Atlantycka
2.Blason ville fr Rennes (Ille-et-Vilaine).svgRennes216 815BretaniaIlle-et-Vilaine
3.Blason ville fr Brest (Finistere).svgBrest140 064BretaniaFinistère
4.Blason ville fr Saint-Nazaire (Loire-Atlantique) v2.svgSaint-Nazaire69 993Kraj LoaryLoara Atlantycka
5.Blason ville fr Quimper (Finistère).svgQuimper62 985BretaniaFinistère
6.Blason ville fr Lorient (Morbihan).svgLorient57 149BretaniaMorbihan
7.COA fr Vannes 56.svgVannes53 352BretaniaMorbihan
8.Blason ville fr Saint-Malo.svgSaint-Malo46 097BretaniaIlle-et-Vilaine
9.Blason Saint-Brieuc.svgSaint-Brieuc44 372BretaniaCôtes-d’Armor
10.Blason ville fr Lanester.svgLanester22 728BretaniaMorbihan
11.Blason Fougères fr.svgFougères20 418BretaniaIlle-et-Vilaine
12.Blason de la ville de Lannion (Côtes-d'Armor).svgLannion19 880BretaniaCôtes-d'Armor

Zobacz też

Przypisy

  1. INED: Régions et départements. [dostęp 2020-03-30]. (fr.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Brest - Le Château - PA00089847 - 011.JPG
Autor: Thesupermat, Licencja: CC BY-SA 3.0
Le château de Brest vu depuis le pont de Recouvrance.
Flag of Brittany.svg
Autor: Lexicon and GwenofGwened, Licencja: CC BY-SA 4.0
Traditional flag of Brittany
Blason Fougères fr.svg
Autor: Chatsam, Licencja: CC BY-SA 3.0
blason de la commune de Fougères, france
Pl bretania 1.jpg
Autor: user:Kueller, Licencja: Copyrighted free use
Przylądek w Bretanii. Typowy wygląd wybrzeża.
Brittany in France 2016.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0 de
Location of region xy (see filename) in France as of Jan 2016.
Brittany-landscape.JPG
Autor: Sten Porse, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Brittany landscape. The atlantic coast near La Baule.
COA fr Vannes 56.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ks Bretanii 1447.jpg
Autor: Tournasol7, Licencja: CC BY-SA 3.0
Księstwo Bretanii w 1447
Blason ville fr Brest (Finistere).svg
Blason de la ville de Brest (Finistère) : parti au premier d'azur à trois fleurs de lys d'or, qui est de France, au deuxième d'hermine plain, qui est de Bretagne
BlasonBretagne.svg
Autor: Superbenjamin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Blason de la région Bretagne
Blason Saint-Brieuc.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 3.0