Brezylka brazylijska

Brezylka brazylijska
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

bobowce

Rodzina

bobowate

Podrodzina

brezylkowe

Rodzaj

brezylka

Gatunek

brezylka brazylijska

Nazwa systematyczna
Caesalpinia brasiliensis L.
Sp. pl. 1:380. 1753

Brezylka brazylijska (Caesalpinia brasiliensis) – gatunek drzewa z rodziny bobowatych (Fabaceae) z podrodziny brezylkowych (Caesalpinioideae). Drzewo rosnące w strefie tropikalnej na terenach od Antyli po Brazylię.

Morfologia

Drzewo o liściach naprzeciwległych posiada drobne kwiaty w kolorze żółtym. kielich 5-dzielny, korona 5-płatkowa z 10 pręcikami w dolnej partii lekko owłosionymi i 1 słupkiem. Owocem tej rośliny jest jednonasienny strąk.

Zastosowanie

Drzewo dostarcza cennego drewna używanego do produkcji mebli (tzw. drewno brezylkowe lub pod nazwą fernambuko lub pernambuko). Dostarcza również czerwonego barwnika o nazwie brazylina. Był on już wykorzystywany w czasach kolonialnych, gdzie dla wzrostu pozyskania rdzenia tego drzewa i zaczęto wykorzystywać niewolników spośród schwytanej ludności tubylczej. Barwnik ten był używany do barwienia tkanin oraz do produkcji atramentu i lakieru.

Znaczenie w kulturze

Od nazwy portugalskiej nazwy tego drzewa (oraz innych z jego podrodziny) paubrasilia pochodzi nazwa kraju Brazylia. Drzewo podpalało się od dołu, korowało a następnie pocięte na kawałki wysyłało do Europy. Handel drewnem był objęty ścisłym królewskim monopolem[3].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-29] (ang.).
  3. ↑ Marcin Kula, Historia Brazylii, wyd. Wrocław, 1987, s.12.

Bibliografia

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.